1. Anasayfa
  2. Danıştay 6. Dairesi Kararları

Danıştay 6. Dairesi E: 1993/1350 K: 1993/2800 T: 01/07/1993


Bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda 1/5000 ölçekli imar planının spor sahasına ilişkin değişikliğinin planlama esaslarına ve şehircilik ilkelerine uygun bulunduğu belirtildiğinden mahkemenin davanın buna yönelik kısmında isabetsizlik görülmediği; gecekondu önleme bölgesinde yer alan taşınmazda içeren 1/1000 ölçekli imar planı yapma yetkisinin ilçe belediyelerine ait olduğu, öte yandan belediyelerin ancak o taşınmazın bulunduğu yöre halkına hitap edebilecek nitelikte spor tesisleri yapımı amacıyla kamulaştırma yapabileceği, kamulaştırmaya konu taşınmazın sınırlarının 1/5000 ölçekli planda belirlenmesinin mümkün olması halinde, kamulaştırmanın 1/5000 ölçekli plana göre yapılabileceği ayrıca 1/1000 ölçekli planın gerekmediği

Dava, davacı kooperatife ait taşınmazın spor alanı yapılması amacıyla kamulaştırılmasına ilişkin belediye encümeni kararı ile bunun dayanağı olan 1/1000 ölçekli Gecekondu Öleme Bölgesi uygulama imar planı tadilatı ve 1/5000 ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı tadilatının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, 3030 sayılı Yasanın 6.maddesi (A)/b bendi ile anılan kanunun uygulanması ile ilgili yönetmeliğin 8.maddesinin (c) fıkrasının birlikte değerlendirilmesinden, nazım plana uygun uygulama imar planlarının hazırlanmasının ilçe belediyelerinin yetkisinde olduğu, büyükşehir belediyelerinin yetkisinin bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, ara kararına davalı idarece gönderilen cevabi yazı ile eki belgelerde dava konusu 1/1000 ölçekli gecekondu önleme bölgesi planının 3030 sayılı Yasaya göre değil, 775 sayılı Gecekondu Kanununun Bazı hükümlerinin Değiştirilmesi Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 1.maddesi uyarınca Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanarak onaylandığı belirtilmekte ve (dava konusu 1/1000 ölçekli planının onaylandığı tarihte yürürlükte bulunan şekli ile) 11.6.1985/günlü, 18781 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 775 sayılı Gecekondu Kanununun Bazı Hükümlerinin Değiştirilmesi Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 1. maddesinde; 775 sayılı Gecekondu Kanununun belediye sınırları ile mücavir alanlardaki tatbikatı için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na verilen hak, yetki ve görevlerin ilgili belediyelere devredildiği, belediyelerin bu hak, yetki ve görevleri yetkili organları eliyle kullanacakları, Büyükşehirlerde bu kanun tatbikatının Büyükşehir Belediyelerince yapılacağı hükmü yer almakta ise de; söz konusu yasada 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının yapımı konusunda Bakanlığa verilmiş bir yetkinin olmaması ve ayrıca 3030 sayılı Yasanın uygulama yönetmeliğinin 8/E maddesi hükmü ile de getirilen yetkinin yasadan öngörülmeyen bir yetki olması nedeniyle bunun, yönetmeliklerin yasalara aykırı kurallar getiremeyeceği ilkesine aykırı olduğu, nitekim, daha sonra 775 sayılı Yasaya 3414 sayılı Yasanın 1.maddesiyle getirilen Ek 2. maddesi 2.fıkrasında, büyükşehirlerde bu yasanın uygulanmasının büyükşehir belediyelerinin koordinatörlüğünde ilçe belediyelerince yapılacağının öngörüldüğü, anılan yasa kuralı ile de, artık ilçe belediyelerinin yetkili bulunduğu, büyükşehir belediyelerinin görevinin ise koordinatörlük olduğunun açıkca belirlendiği, buna göre dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının büyükşehir belediye başkanlığı tarafından hazırlandığı, davalı idarece öne sürüldüğü gibi yasada Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na uygulanan imar planı yapma konusunda herhangi bir yetkinin verilmemiş olması nedeniyle böyle bir yetkinin Büyükşehir Belediyesine tanınmasında ve devredilmesi de mümkün olamayacağından, 3030 sayılı Yasanın yukarıda yazılı hükümleri uyarınca 1/1000 ölçekli planda tadilat yapma yetkisinin ilçe belediyesine ait olması nedeniyle Büyükşehir Belediyesince yapılan dava konusu taşınmazla ilgili 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatı işleminde yasaya uyarlık görülmediği gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; davanın dava konusu taşınmazın spor alanı yapımı amacıyla kamulaştırılmasına ilişkin bölümüne gelince, söz konusu kamulaştırma işleminin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca hazırlanan ve onanan 1/1000 ölçekli önleme bölgesi uygulama imar planı tadilatına dayanılarak yapılmış olması karşısında, yetkisiz makam tarafından yapılan bu plan tadilatına dayanılmak suretiyle kamulaştırılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gibi, 3289 sayılı Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2.maddesi (f) fıkrası, 40.maddesi, 26.maddesi ile 14. maddesinin birlikte değerlendirilmesinden, belediyenin spor alanı yapımı amacıyla kamulaştırma yetkisinin de bulunmadığı nedeniyle söz konusu kamulaştırma kararının bu açıdan da hukuka aykırı bulunduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; davanın 1/5000 ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı tadilatının dava konusu taşınmazla ilgili kısmına yönelik mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda özetle, dava konusu taşınmazın spor alanı olarak ayrılmasının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatına uygun olduğunun belirtildiği gerekçesiyle davanın bu kısmının reddine karar verilmiş, bu kararın iptale ilişkin bölümü davalı idarece redde ilişkin bölümü ise davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Dava konusu 1/1000 ölçekli gecekondu önleme bölgesi uygulama imar planı tadilatının iptali ile 1/5000 ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı tadilatına karşı açılan kısmının reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararın da 2577 sayılı Yasanın 49.maddesinin 1.fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.

Temyize konu İdare Mahkemesi kararının kamulaştırma işlemine ilişkin kısmına gelince;

1580 sayılı Belediye Kanununun 15.maddesinin 33.fıkrasında spor yerleri yapmak; 54.fıkrasında da mahallin ihtiyacıyla mütenasip stadyumlar tesis etmek ve işletmek belediyenin zorunlu görevleri arasında sayılmıştır.

Dosyanın incelenmesinden, dava konusu edilen ve yargılama sonucunda 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının yetki yönünden iptaline karar verilmesine karşın, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatına uygun olduğu anlaşılan 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı tadilatına karşı açılan davanın reddine ilişkin mahkeme kararının dairemizce onandığı göz önüne alındığında bu planın halen yürürlükte bulunduğu ve planda spor alanı olarak ayrılan taşınmazın sınırlarının ayrıntılı bir biçimde belirlenmiş olması ve spor tesislerinin de semtin ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte olması halinde belediyelerin yukarıdaki fıkra hükümlerine dayanılarak kamulaştırma yapabilecekleri dairemizin süregelen içtihatları gereğidir.

Bu itibarla, 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı tadilatında kamulaştırmaya konu taşınmazın sınırlarının ayrıntılı bir biçimde belirlenip belirlenmediği ve yapılması düşünülen spor alanının semt sakinlerine hizmet vermek amacıyla planlanmış bir spor alanı olup olmadığı hususları araştırılarak yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle temyize konu İstanbul 6.İdare Mahkemesinin 27.10.1992 günlü, 1992/1293 sayılı kararının 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının iptaline ilişkin kısmı ile 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı tadilatının reddine ilişkin kısmının Onanmasına, kamulaştırma işleminin iptaline ilişkin kısmının bozulmasına karar verildi.