1. Anasayfa
  2. Danıştay 6. Dairesi Kararları

Danıştay 6. Dairesi E: 1993/1819 K: 1993/4059 T: 11/10/1993


1/5000 ölçekli koruma nazım imar planında ve 1/500 ölçekli imar planında yeşil alana isabet eden yerin belediyece kamulaştırılmasında isabetsizlik görülmediğinden, mahkemece bu yerin kültür bakanlığınca kamulaştırılabileceği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmesinde isabet görülmediği

Dava, sayılı taşınmazın Haliç Düzenleme İmar Planında günübirlik gezi alanı, yeşil alan ve benzeri kamu hizmet alanı kullanımına ayrılan yerde kalması sebebiyle kamulaştırılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; 2863 sayılı Yasanın 15. maddesinin (a) bendinde kısmen veya tamamen gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetine geçmiş olan korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile korunma alanlarının Kültür Bakanlığına hazırlanacak programlara uygun olarak kamulaştırılacağı; aynı fıkraya 3386 sayılı Yasanın 5.maddesiyle eklenen fıkrada ise, koruma amaçlı imar planında kültürel amaçlara ayrılan tescilli yapıların bu amaçla onarılıp değerlendirilmesi kaydıyla koruma kurullarının kararı ve Bakanlığın tasdiki ile belediyelerce kamulaştırılabileceği, amacına uygun kamulaştırma yapılmadığı takdirde geri alınacağı kuralına yer verildiği, davacı taşınmazının 1984 yılı onanlı 1/5000 ölçekli nazım plan ile aynı yıl onanlı 1/1000 ölçekli uygulama imar planında günübirlik alan ve yeşil saha olarak ayrılan bölgede kaldığı, kamulaştırma işleminin bu planlara dayanılarak tesis edildiği, 21.11.1990 onay tarihli 1/50000 ölçekli Koruma Nazım İmar Planını ve raporunda da özel proje alanı olarak belirlendiği ve bu bölgenin korunması gerekli kültürel, sosyal, ekonomik niteliklerini yaşatmaya ve gelecek kuşaklara aktarmaya yönelik planın bir an önce hazırlanmasına karar verildiği, bu durumda, uyuşmazlığa konu taşınmazın kamulaştırma yetkisinin 2863 sayılı Yasanın 15-(a) maddesi uyarınca Kültür Bakanlığına ait olduğu gerekçesiyle işlemin yetki yönünden iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 15.maddesinin (c) bendinde, “Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunma alanları, imar planında yola, otoparka, yeşil sahaya rastlıyorsa bunların belediyelerce, sair kamu kurum ve kuruluşlarının bakım ve onarım ile görevli oldukları veya kullandıkları bu gibi kültür varlıklarının korunma alanlarının ise, bu kurum ve kuruluşlarca, kamulaştırılması esastır.” kuralına yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacı parseline yönelik Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunca alınmış özel bir tescil kararının bulunmadığı, 1/5000 ölçekli Koruma Nazım İmar Planında yeşil alanda kaldığı, 1/500 ölçekli vaziyet planında ise, Zindanhan’ın özel proje alanında korunacak yapı olarak belirlendiği ve davacı parselinin Zindanhan’ın koruma alanında yeşil alan fonksiyonu verilen sahada kaldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, davacı taşınmazın 1/5000 ölçekli koruma nazım imar planında ve 1/500 ölçekli uygulama imar planında yeşil alana isabet ettiğinden, 2863 sayılı Yasanın 15.maddesinin (c) bendi uyarınca yeşil alanda kalan bu taşınmazı kamulaştırmaya belediyenin yetkili olduğu açık olup, İdare Mahkemesince davanın reddine karar verilmesi gerekirken aksi yönde verilmiş olan işlemin iptali yolundaki kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, temyize konu İstanbul 1.İdare Mahkemesi’nin 28.12.1992 günlü, 1992/1673 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.