Bir imar adasında imar planı uygulamasına geçilip parselasyon yapılmadan 3194 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca belediye taşınmazları satılamaz.
İstemin Özeti: Eskişehir İdare Mahkemesinin 14.10.1998 günlü, E: 1998/283, K: 1998/782 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
K: Dava, 208 ada, 24 parsel sayılı taşınmazın aynı ada, 25 parsel sayılı taşınmazın sahibi bulunan davacı yerine 20 parsel sayılı taşınmaz sahibine satışına ilişkin 03.12.1997 günlü, 47/575 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, idare mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki belgelerden; davacıya ait 25 sayılı parsel üzerinde belediyeye ait 24 sayılı parselden 3 m. yan bahçe mesafesi bırakılarak bina yapıldığı, 27, 26, 25 sayılı parsellerin bulunduğu … Caddesinde yapılaşmanın tamamlandığı, 20 parsel sahibine de tek yönlü imar çapına göre inşaat ruhsatı verildiği, halen 2.bodrum katı yapılan inşaatın … Caddesine göre 24 sayılı parselle arasında 6 m. kot farkı olduğu, imar planına göre … Caddesinin 15 metrelik imar yolu olması sebebiyle plan uygulamasına geçilerek bu yol açıldığında 26, 25, 24 sayılı parsellerin bir bölümü ve 23 sayılı parselin tamamının imar yolunda kalacağı, belediyenin ise kadastral parsel üzerinden satış işlemini yaptığı imar adasının konumları itibariyle 25 sayılı parselin yola giden kısmı ile 24 sayılı parseli değiştirme imkanının bulunduğu, bu ada içinde parselasyon işlemi ile 24 ve 20 sayılı parsellerin tevhid işlemi yapılmadan inşaat ruhsatının verildiği, dolayısıyla 20 sayılı parselde yapılan inşaata yoldan (… Caddesi) cephe açabilmek ve otopark girişini bu caddeden sağlayarak otopark yönetmeliğinde öngörülen alanın sağlamaya çalışıldığı, sonuç olarak 208 adanın konumu ve yapılaşma durumu dikkate alınarak İmar Kanunu’na göre 24 sayılı parselin davacıya satışı daha uygun olduğundan dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 17. maddesinin 1. fıkrasında “Belediye veya valilik, kendi malı olan veya imar planlarının tatbiki sonucu kamulaştırmadan artan parçalarla, istikameti değiştirilen veya kapanan yol ve meydanlarda hasıl olan sahalardan müstakil inşaata elverişli olmayan parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine bedel takdiri suretiyle satmak, gayrimenkul sahiplerinin yola giden yerlerden dolayı tahakkuk eden istihkaklarını bedel takdiri suretiyle değiştirmek ve komşu gayrimenkul sahibi takdir edilen bedelle satın almaktan imtina ederse, şuyulandırıp satmak suretiyle imar planına uygunluğunu temin eder” hükmü yer almıştır.
Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda, 208 sayılı imar adasında 27, 26, 25, 24 ve 23 sayılı parsellerin … Caddesinden cephe aldığı; 16, 17, 18, 19, 20 parsellerin ise … Caddesinden cephe aldıkları, 21 ve 29 sayılı parsellerin ise her iki yola cepheli olduğu, imar planı incelendiğinde imar adasındaki yapılaşmanın kadastral paftadaki oluşuma göre şekillendiği, 27, 26, 25 sayılı parseller üzerindeki binaların … Caddesinden cephe olarak oluşumlarını tamamladıkları, davacıya ait 25 parsel üzerinde 4 katlı bina olduğu, bu parseldeki inşaatın belediyeye ait 24 sayılı parselden 3 m. yan bahçe mesafesi bırakılarak tamamlandığı, 20 sayılı parsele belediyece verilen 20.11.1997 günlü, 156 sayılı imar çapına göre cephesinin … Caddesi olduğu dava konusu işlemle belediye taşınmazının bu parsele satılmasıyla … Caddesine cephe açılması sağlanarak otopark girişinin bu caddeden verildiği imar planına göre … Caddesinin 15.00 m. lik imar yolu olması sebebi ile plan uygulamasına geçildiğinde 26, 25, 24 sayılı parsellerinin bir bölümü ile 23 sayılı parselin tamamının imar yoluna isabet edeceği belirtilmektedir.
İdarece imar adasındaki tüm işlemler dolayısıyla dava konusu satış işlemi imar planı dikkate alınmaksızın kadastral parsellere göre yapılmıştır. Oysa davacıya ait taşınmazın bir kısmı ile 20 sayılı parsele satışına karar verilen 51 m2 lik belediyeye ait 24 sayılı parselin bir kısmı planda öngörülen imar yolunun açılmasıyla 15 metrelik yolda kalacaktır. Bunun sonucunda da idarece satılan taşınmazın yolda kalan kısmının bu kez kamulaştırılması gerekecektir.
Bir imar adasında imar planı uygulamasına geçilip parselasyon işlemi yapılmadan 3194 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca belediye taşınmazlarının satışı yolunda işlem tesis edilmesi mümkün değildir.
Bu durumda idarece kadastral parsellere göre yapılan uygulama hukuka aykırı olduğundan iptali yolundaki mahkeme kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
SONUÇ: Temyize konu Eskişehir İdare Mahkemesinin 14.10.1998 günlü, E: 1998/283, K: 1998/782 sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 23.05.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.