UYUŞMAZLIK KONUSU YAPIDA DEĞİŞİKLİK YAPILDIĞI KONUSUNDA BİR TESBİTİN BULUNMAMASI KARŞISINDA MUHTARLIK DÖNEMİNDE VE BELEDİYE KURULMADAN ÖNCE YAPILAN YAPININ RUHSATSIZ OLDUĞUNDAN BAHİSLE, 3194/32. MADDEYE GÖRE MÜHÜRLENMESİNDE HUKUKA UYARLIK OLMADIĞI HK.<
TÜRK MİLLETİ ADINA, Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince gereği görüşüldü: Dava, ? Belediyesi sınırları içinde 3857 sayılı parsel üzerinde bulunan davacıya ait zeytinyağı fabrikasının 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca mühürlenmesine ilişkin 15.8.2001 günlü işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; her ne kadar davacı, uyuşmazlık konusu binanın 3194 sayılı İmar Kanununun yürürlüğe girmesinden ve belediye kurulmadan önce 1967 yılında hayvan kümesi ve çırçır fabrikası amaçlı yapıldığını ileri sürmekte ise de, taşınmazın zeytinyağı fabrikası olarak işletilmeye başlandığı 1998 yılından itibaren tarımsal ve hayvansal amaçlı yapı olmaktan çıkıp inşaat ruhsatına tabi bir yapı haline gelmesi nedeniyle fabrika olarak projelendirilip inşaat ruhsatına bağlanması gerektiği, bu durumda tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunun 27. maddesinde: ” Belediye ve mücavir alanlar dışında köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanların köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yaptıracağı konut, hayvancılık veya tarımsal amaçlı yapılar için inşaat ve iskan ruhsatı aranmaz. Ancak yapının fen ve sağlık kurallarına uygun olması ve muhtarlıktan izin alınması gerekir.” aynı Kanunun 32. maddesinde ise: ” Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç, ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.” hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlığa konu yapının belediye kurulmadan önce 1967 yılında muhtarlık döneminde yapıldığı ve yapıda ruhsat gerektiren bir değişiklik yapıldığı konusunda herhangi bir tesbitin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen 3194 sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca mühürleme işlemi için ruhsat alınmadan ya da ruhsata aykırı olarak yapılmış bir yapının bulunması gerekir. Yapıda herhangi bir değişiklik olmaksızın kullanım amacının değişmesi nedeniyle anılan hükmün uygulanması mümkün değildir.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu yapıda değişiklik yapıldığı konusunda bir tesbitin bulunmaması karşısında muhtarlık döneminde, belediye kurulmadan önce yapılan yapının ruhsatsız olduğundan bahisle 3194 sayılı Yasanın 32. maddesi uyarınca mühürlenmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Manisa İdare Mahkemesinin 6.6.2002 günlü, E:2001/940, K:2002/508 sayılı kararının bozulmasına 18.2.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.