2577 sayılı Yasa uyarınca idareye yapılan itirazın kabul edilerek idarece yeni bir işlem tesisi halinde, ilgilinin bu yeni işleme karşı da 2577 sayılı Yasa’nın 11. maddesinde öngörüldüğü şekilde itiraz edebileceğinin ve itirazının reddi üzerine yasal süre içinde dava açabileceğinin kabulü gerektiği hakkında.
TÜRK MİLLETİ ADINA, Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü: Dava, davacı Belediyenin, Hazinenin hissedar olduğu 6256 m² yüzölçümlü taşınmazın 3174 m² lik kısmını belediye spor sahası olarak kullanmak suretiyle işgal ettiğinden bahisle, işgal sahasındaki 880 m² lik Hazine payı için 1.1.2001 / 18.8.2003 dönemine ilişkin olarak istenilen 10.172,80-YTL tutarındaki ecrimisilin ödenmesinin istenilmesine ilişkin 10.1.2005 tarih ve 86 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Denizli İdare Mahkemesince; ecrimisil ihbarnamesine davacının itirazı üzerine düzenlenen 22.10.2004 tarihli ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin davacıya 2.11.2004 tarihinde tebliğ edildiği, bu tarihten itibaren 60 günlük dava açma süresi içerisinde en geç 3.1.2005 tarihine kadar dava açılması gerekirken Ecrimisil düzeltme ihbarnamesine 1.12.2004 tarihinde itiraz edilerek, bu itiraz üzerine tesis edilen 10.1.2005 tarih ve 86 sayılı işlemin iptali istemiyle 17.2.2005 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunduğu gerekçesiyle davanın süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek anılan mahkeme kararının temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde altmış ve Vergi Mahkemelerinde otuz gün olduğu, bu sürelerin idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Yasanın üst makamlara başvurma başlıklı 11. maddesinde ise; “İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa, işlemi yapmış olan makamdan idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu madde ile, hakkında dava konusu edilecek bir işlem bulunan ilgililerinin, dava açmadan önce idareye başvuru haklarının bulunduğu hususu genel olarak düzenlenmekte; böylece ilgililere dava açmadan önce değişik olanaklar sağlanmış olmaktadır.
2886 sayılı Devlet İhale Yasasının 74. maddesine dayanılarak Maliye Bakanlığı’nca çıkarılan Devlete Ait Taşınmaz Mal Satış, Trampa Kiraya Verme, Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Tesis Ecrimisil ve Tahliye Yönetmeliğinin 79. maddesinde, hazinenin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların gerçek veya tüzel kişilerce işgale uğradığının tesbit edilmesi halinde komisyonca ecrimisil tespit ve takdir edileceği 80. maddesinde tespit ve takdir edilecek ecrimisil tutarının fuzuli şagiline ecrimisil ihbarnamesi ile tebliğ edileceği, tebliğ edilen ecrimisilin, bu ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerektiği, tebliğ edilen işlemde bir hata bulunduğu düşünülerek rızaen ödenmek istenmediği takdirde aynı süre içinde tebliğ eden idareye bir dilekçe ile müracaat edilerek düzeltme talebinde bulunulabileceği, fuzuli şagiller tarafından yapılacak düzeltme taleplerinin, bu taleplerin milli emlak servislerine geldiği tarihten itibaren en geç 1 ay içerisinde milli emlak müdürlüğü veya mal müdürlüğünce incelenerek neticesinin “Ecrimisil Düzeltme İhbarnamesi ” ile muhataplarına tebliğ edileceği, 81.maddesinde ise Ecrimisil ihbarnamesinin, düzeltme talebinde bulunulmuş ise ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin muhatabına tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde ecrimisil alacağının ödeneceği, bu sürenin son gününün ödenmesi gereken ecrimisilin vade tarihi olduğu hükmü yer almıştır.
Ecrimisil tahakkuk ve tahsil usulünü düzenleyen anılan Yönetmelik, 2577 sayılı Yasanın 7 ve 11. maddeleri dışında farklı dava açma süreleri öngörmemektedir. Esasen yönetmelikle dava açma süresinin düzenlenemeyeceği de açıktır. Dolayısıyla Ecrimisil ihbarnamesine karşı düzeltme yoluna başvurunun zorunlu bulunmaması Ecrimisil ihbarnamesinin kesin ve uygulanabilir nitelikte idari işlem olduğu dikkate alınarak, dava açma süresinin 2577 sayılı yasanın 7 ve 11. maddelerine göre hesaplanması zorunlu bulunmaktadır.
Ancak idareye yapılan itirazın kabul edilerek idarece yeni bir işlem tesisi halinde ilgilinin bu yeni işleme karşı da 2577 sayılı Yasanın 11. maddesinde öngörüldüğü şekilde itiraz edebileceğinin ve itirazının reddi üzerine dava açabileceğinin kabulü gerekmektedir.
Dava ve temyiz dosyasının incelenmesinden, davacı Belediyenin, Hazinenin hissedar olduğu 6256 m² yüzölçümlü taşınmazı belediye spor sahası olarak kullanmak suretiyle işgal ettiğinden bahisle, işgal sahasındaki 1736 m² lik Hazine payı için 1.1.2001 / 18.8.2003 dönemine ilişkin olarak 20.068,160-YTL ecrimisilin 29.8.2003 tarih ve 10715 sayılı ecrimisil ihbarnamesiyle istenildiği, bu ecrimisil ihbarnamesinin davacıya 18.9.2003 tarihinde tebliğ edildiği, davacının 6.10.2003 tarihli dilekçeyle itiraz ettiği, idarece 22.10.2004 tarih ve 10715 sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin düzenlenerek davacıya 2.11.2004 tarihinde tebliğ edildiği, bu işlemde, taşınmazın 3174 m² lik kısmında işgal bulunduğu, bu miktara isabet edenHazine payının 880 m²olduğundan bahisle düzeltme yapılarak istenen ecrimisil miktarının 10.172,8-YTL ye düşürüldüğü, davacının 1.12.2004 tarihli dilekçeyle Denizli Valiliği’ne başvurarak ecrimisil işleminin iptalini istediği, Denizli Valiliği Milli Emlak Müdürlüğü’nün 10.1.2005 tarih ve 86 sayılı dava konusu işlemiyle; 10.172,8-YTL nin 2.12.2004 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte vergi dairesine yatırılması gerektiği belirtilerek itirazın reddedildiği, bu işlemin 31.1.2005 tarihinde davacıya tebliği üzerine 17.2.2005 tarihinde görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda Kendisine tebliğ edilen ecrimisil ihbarnamesine karşı davacının yukarıda anılan Yönetmeliğin 80. maddesi uyarınca düzeltme yoluna başvurduğu açık olup bu başvurunun, 2577 sayılı yasanın 11. maddesi kapsamında ihtiyari bir itiraz yolu olduğu, dava açma süresinin işlemesini durduracağı ve verilen cevabın tebliği ile dava açma süresinin kaldığı yerden tekrar işlemeye başlayacağı kuşkusuzdur. Ancak idareye yapılan itirazın kabul edilerek idarece yeni bir işlem tesisi halinde ilgilinin bu yeni işleme karşı da 2577 sayılı Yasanın 11. maddesinde öngörüldüğü şekilde itiraz edebileceğinin ve itirazının reddi üzerine dava açabileceğinin kabulü gerekmektedir.
Belirtilen nedenlerle, idarece davacının itirazının kısmen kabulüyle, 22.10.2004 tarih ve 10715 sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin düzenlenerek davacıya 2.11.2004 tarihinde tebliği üzerine, davacının 1.12.2004 tarihli dilekçeyle bu yeni işleme itiraz ettiği dikkate alındığında, itirazının reddine ilişkin 10.1.2005 tarih ve 86 sayılı dava konusu işlemin 31.1.2005 tarihinde davacıya tebliği üzerine 17.2.2005 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunmadığından davanın süre yönünden reddi yolundaki temyize konu mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemektedir. .
Açıklanan nedenlerle, davacının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanunu’nun 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne, Denizli İdare Mahkemesi’nin 27.9.2005 tarih ve E:2005/316 K:2005/756 sayılı kararının, BOZULMASINA 10.4.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.