Taşınmaza incir ağaçları dikilmesi ve yetiştirilmesi koşuluyla taşınmazın yarı mülkiyetinin davacıya, kalan yarısının ise kayıt malikine ait olacağına ilişkin noter sözleşmesi, yenilik doğurucu bir hak içerdiğinden, kadastro mahkemesinin görevi dışındadır.
Taraflar arasındaki tespite itiraz davası üzerine yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin verilen hüküm davacı İ.Y. mirasçıları ile davalılar Hazine ve Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi gereği düşünüldü:
Kadastro sırasında 85, 153 parsel sayılı 2300 ve 9150 metre kare yüzölçümündeki taşınmazların Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava konusu olduklarından bahisle malik haneleri açık bırakılmak suretiyle tespitleri yapılmıştır. 150 parsel sayılı 2600 metre kare yüzölçümündeki taşınmaz tapu kaydı ve satın alma nedeniyle H. K: ve F. A. adlarına, 151 no’lu parsel tapu kaydı nedeniyle A. Ş. adına, 152 no’lu parsel ise S. S. adına tespit edilmiş, 150, 151, 152 no’lu parsellere yaptığı itiraz kadastro komisyonunda reddedilen S. S. tapu kaydına ve irsen intikale dayanarak, 150, 151, 152 no’lu parseller hakkında dava açmış, İ. Y.’nin, S.S. ve arkadaşları aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesine açtığı davalar görevsizlik kararı ile kadastro mahkemesine aktarılmış ve açılan tüm bu davalar birleştirilmiştir.
Mahkemece davacı İ. Y. mirasçılarının davasının reddine, S. S.’nin davasının kabulüne ve dava konusu parsellerin tapu kayıt malikleri S. S. ve paydaşları adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı İ.Y. mirasçıları ile davalılar Hazine ve Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.
1 – Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, taşınmazların tespiti ve davalıların dayanağı olan değişmez sınırlı tapu kaydı kapsamında ve fakat kamulaştırma haritasının kapsamı dışında kaldığının yerinde yapılan keşif, uygulama, bilirkişi sözleri ve teknik bilirkişinin raporlu krokisiyle saptanmış olmasına ve kararda yazılı diğer gerekçelere göre davalılar Hazine ile Karayolları Genel Müdürlüğünün temyiz itirazları yerinde değildir. REDDİNE,
2 – Davacı İ. Y. mirasçılarının temyiz itirazına gelince; dava dilekçesindeki açıklamalarla yargılama sırasında alınan beyanlara göre davacı İ. ile tapu kayıt maliki S. karısı H. arasında Ö. noterliğince düzenlenen sözleşme, taşınmaza incir ağaçları dikilmesi ve yetiştirilmesi koşuluyla taşınmazın yarı mülkiyetinin davacı İ.’ye, kalan yarısının ise kayıt malikine ait olacağına ilişkin bulunmaktadır.
Bu haliyle yapılan sözleşme yenilik doğurucu hüküm almayı gerektirir nitelikteki isteği içermektedir. Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 3402 sayılı Kadastro Yasası’nın 25. ve takip eden maddelerine göre bu tür isteklerin incelenmesi kadastro mahkemesinin görevi dışındadır.
Görev konusu kamu düzeni ile ilgili olduğundan mahkemece yargılamanın tüm aşamalarında re’sen (kendiliğinden) gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece bu yön nazara alınarak davacı İ.’nin davası yönünden görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere işin esası hakkında kesin hüküm oluşturacak biçimde karar verilmiş olması doğru değildir.
Sonuç: Davacı İ. mirasçılarının temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü BOZULMASINA, 5.6.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.