1. Anasayfa
  2. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi E: 2003/181 K: 2003/4665 T:17.04.2003


Devletin özel mülkiyetine tabi olan taşınmazlar, Devlet İhale Kanunu’nun düzenlenmesine sokularak, 6570 sayılı kanun kapsamından çıkartılmıştır. Uyuşmazlıkların halinde öncelik; özel kanun hükmünde olan 2886 sayılı kanuna verilmiştir.

Taraflar arasındaki muarazanın meni davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü: K: Davacı kooperatif, Adliye binasında tahsis edilen yerde kiracı olduklarını, her üç yılda bir kira sözleşmesinin yenilendiğini, en son düzenlenen kira sözleşmesinin 1.1.1998 tarihli ve üç yıl süreli olduğunu, ancak davalının 2.1.2001 tarihli yazısı ile kiraya konu yerin boşaltılmasını istediğini ileri sürerek, kiracılık sıfatının devam ettiğinin saptanmasını istemiştir.

Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile davalının davacıyı dava konusu yerden çıkarması hususunda yazı yazmak suretiyle yapmış olduğu sataşmanın önlenmesine, davacının kiracılığının tespitine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı ile davalı arasında düzenlenen 1.1.1998 tarihli sözleşme ile Adliye binasında tahsis edilen yerin kooperatif satış yeri olarak kiraya verildiği görülmektedir. Davalının 2.1.2001 tarihli yazısıyla, sözleşmenin bitim tarihi olan 31.12.2000 tarihinde kooperatif satış yerinin tahliye edilerek boş olarak teslim edilmesi, aksi taktirde 2886 sayılı yasanın 75. maddesi gereğince yasal işlemi yapılacağını davacıya bildirdiği anlaşılmaktadır. Esasen yanlar arasında, bu konularda herhangi bir uyuşmazlık da bulunmamaktadır. Uyuşmazlık 1.1.1998 tarihli kira sözleşmesinin, 6570 sayılı kanuna göre mi, yoksa 2886 sayılı kanuna göre mi değerlendirileceğinde toplanmaktadır.

Devletin özel mülkiyetine tabi olan taşınmazlar, Devlet İhale Kanunu’nun düzenlenmesine sokularak, 6570 sayılı kanun kapsamından çıkartılmıştır. Uyuşmazlıkların halinde öncelik; özel kanun hükmünde olan 2886 sayılı kanuna verilmiştir. 2886 sayılı Devlet İhale Yasasının 75. maddesi ile devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarruf altında bulunan taşınmazlara ilişkin olarak yapılan kira sözleşmelerinde, kira süresinin bitiminde sözleşmede aksine bir kayıt yok ise, kiracının kiralananı elde tutması durumunda, fuzuli şagil sayılıp, ecrimisil ödemesi gerektiği, işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine bulunduğu yerin mülki amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği açıkça hükme bağlanmıştır.

Anılan yasanın ilgili hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazların kiralanmasına ilişkin sözleşmelerinde sona ermesi konusunda özel bir düzenleme getirilmiş olduğunun kabulü gerekir. Bu özel düzenleme nedeniyledir ki, devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz kira sözleşmelerinin, süre bitiminde aynı koşullarla bir yıl daha uzatılmış sayılacağına ilişkin 6570 sayılı yasanın 11. maddesi hükmünun uygulanabilirligi ortadan kalkmıştır. Bu nitelikteki tasınmazlara ait kıra sozleşmeleri, kira süresinin bitimi ile sona erer. Kiralayan idarede sona eren sözleşme ile bağlı kalmaz. Kiracının, kiralananda bulunması da haksız işgal sayılır.

Somut olayda Ankara Adliyesi bünyesinde olan kiralanan yerin devletin özel mülkiyetinde olan bir taşınmaz mal olduğu anlaşılmaktadır. Yanlar arasındaki üç yıllık kira sözleşmesi de 31.12.2000 tarihi itibariyle yasal olarak sona ermiştir. 6570 sayılı yasa hükümlerinin uygulanması mümkün değildir. 2886 sayılı yasanın 75. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak çekilen ihtarname ile sözleşmenin yenilenmeyeceği davalı tarafça davacıya açıkça bildirildiğine göre, sözleşmenin sona erdiğinin kabulü gerekir. O nedenle, davanın reddine karar verilmesi gerekirken hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek, davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, 17.4.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.