Geçici inşaat ruhsatı verilmesinde kadastral parselin bir imar parseli gibi kabul edileceği ve dolayısıyla geçici inşaat ruhsatı verilirken imar parseli için öngörülen koşullara uyulması gerektiği hakkında.
İstemin Özeti: Kırıkkale İdare Mahkemesinin 31.12.2002 günlü, E:2002/386, K:2002/903 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, davacının maliki olduğu Çorum, İskilip İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı üzerinde bina bulunan taşınmazın önündeki … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaza geçici inşaat ruhsatı verilmesinin kabulüne ilişkin 26.4.2002 günlü, 214 sayılı belediye encümeni kararı ile bu karara istinaden verilen 3.5.2002 günlü, 05/02 sayılı geçici inşaat ruhsatının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dava konusu belediye encümeni kararında … pafta, … ada, … sayılı parselin bitişik nizamda parsel cephesinin 6 m., parsel derinliğinin ise 13 m. olduğundan yapılaşma şartı taşımayan anılan parsele 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 33. maddesine göre geçici inşaat ruhsatı verildiğinden bahsedilmekte ise de, dosyada bulunan dava konusu parsele ilişkin aplikasyon krokisinin incelenmesinden, parselin … ada, … sayılı parsel sınırındaki parsel genişliğinin 5.39 m., yol cephesindeki parsel genişliğinin ise 5.37 m., … sayılı parsel sınırındaki parsel derinliğinin 7.60 m., … ve … sayılı parsel sınırındaki parsel. derinliğinin ise, 8.58 m. olduğu, dava konusu … pafta, … ada, … sayılı parselin 3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinin 17. maddesinde belirtilen asgari parsel genişliği ve derinliğini taşımadığının anlaşıldığı buna göre dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, karar davalı idarece temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 33. maddesi 1.fıkrasında imar planlarında bulunup da müracaat gününde beş yıllık imar programına dahil olmayan yerlerde plana göre kapanması gereken yol ve çıkmaz sokak üzerinde bulunan veya 18.madde hükümleri tatbik olunmadan normal şartlarla yapı izni verilmeyen veya 13. maddede belirtilen hizmetlere ayrılmış olan ve haklarında bu madde hükmünün tatbiki istenen parsellerde üzerinde yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanlarında sahiplerinin istekleri üzerine belediye encümeni veya il idare kurulu kararıyla imar planı tatbikatına kadar muvakkat inşaat veya tesisata müsaade edileceği ve buna dayanılarak usulüne göre yapı izni verileceği, 3.fıkrasında da, birinci fıkrada sözü geçen bir parselde, esasen kullanılabilen bir bina varsa bu parsele yeniden inşaat ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyeceği gibi, birden fazla muvakkat yapıya izin verilen yerlerde dahi bu yapıların ölçüleri toplamının yönetmelikte gösterilen miktarları geçemeyeceği, bu maddenin tatbikinde kadastral parselinde bir imar parseli gibi kabul olunacağı belirtilmiştir.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliği’nin bahçe mesafeleri başlıklı 18. maddesinin 1. bendinde, ön bahçe mesafelerinin, iskan alanlarında yapılacak binaların ön bahçe ve yol kenarına rastlayan bahçe mesafelerinin en az 5 m. olduğu, yan bahçe mesafelerinin, bodrum katlarda iskan edilen katlar da dahil, 4 kata kadar (4 kat dahil) olan binalarda en az 3 m. olduğu, fazla her kat için yan bahçe mesafelerinin 0.50 m. artırılacağı, yan bahçe mesafelerinin hesabında dikkate alınacak kat adedinin bodrumlarda iskan edilen katlar da dahil binada yer alan iskan edilen katların toplam yüksekliğinin üçe bölünmesi ile bulunacak sayı olduğu, 2.50 m. yi aşan değerlerin bir kat adedine tekabül edeceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda anılan maddenin değerlendirilmesinden, geçici inşaat ruhsatı verilmesinde kadastral parselin bir imar parseli gibi kabul edileceği ve dolayısıyla geçici inşaat ruhsatı verilirken imar parseli için öngörülen koşullara uyulması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, parselasyon işlemi yapılmadan normal şartlarda yapı izni verilemeyen uyuşmazlık konusu taşınmaz için 3194 Sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca 42.38 m2 olan parsel üzerinde ünite sayısı 2, toplam inşaat alanı 80 m2, yüksekliği 6.50 m. olacak şekilde geçici inşaat ruhsatı verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda 3194 Sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca geçici inşaat ruhsatı verilirken kadastral parselin de imar parseli gibi kabul edilmesi ve buna göre 3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliği’nin 18.maddesinde öngörülen çekme mesafelerine uyularak geçici inşaat ruhsatı düzenlenmesi gerekirken, olayda, davalı idarece anılan Yönetmelik maddesine uyulmadan tesis edilen işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığından idare mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemlerin iptali yolundaki Kırıkkale İdare Mahkemesinin 31.12.2002 günlü, E:2002/386, K:2002/903 sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 31.12.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.