Fikirtepe ve çevresine ait 1/1000 ölçekli uygulama imar plan notları kapsamında altyapı katılım bedellerinin brüt alanlar üzerinden hesaplanarak ilave teminat istenilmesine işlemlerin her ne kadar “altyapı masrafları harcamalara katılım payı” olarak adlandırılmışsa da bu bedelin 3194 sayılı Kanunun 23.maddesi kapsamında altyapı katılım bedeli olduğu sonucuna ulaşıldığı, altyapı katılım bedeli gibi bir yükümlendirici işlemin imar planı notlarıyla düzenlenerek maliklerden veya müteahhitlerden talep edilmesine ilişkin işlemlerde, hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği.
İSTEMİN ÖZETİ: İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 6. İdari Dava Dairesince verilen 14/11/2019 tarih ve E: 2019/987, K: 2019/1827 sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Fikirtepe ve Çevresine ait Kentsel Dönüşüm alanında kalan 2337, 2346, 2347, 2375, 2376, 2377, 2378 ve 2379 sayılı adalara ilişkin altyapı maliyet bedeli ve teminatın hesaplanmasında brüt alan yerine net alan üzerinden hesaplanma yapılması istemiyle davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının 22.04.2016 tarihli, 15122 sayılı işleminin ve bu işleme dayanak teşkil eden “Başkanlık Olur”larının iptali istemiyle açılmış, İstanbul 12. İdare Mahkemesinin 30/04/2018 tarih ve E: 2016/1144, K: 2018/753 sayılı kararıyla, uyuşmazlıkta, içerisinde yol, kanalizasyon ve su tesislerinin de yer aldığı teknik altyapı tesislerine ilişkin tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesi hususunda belediyelerin yetkili ve görevli olduğu, bölgedeki tüm teknik altyapı harcamalarının yaklaşık maliyet bedeli toplamının 276.772.914,52-TL olarak hesaplandığı, uygulama yapılacak imar adalarının toplamının 951.903,20 m² olduğu, yaklaşık maliyet bedelinin kentsel dönüşüm bölgesindeki tüm adaların brüt alanları toplamına bölünmesi suretiyle 2013 yılı için m² birim fiyatının 290,75-TL olarak hesaplandığı, sonraki yılların altyapı maliyet bedelinin 2013 yılı tüketici fiyat endeksi baz alınarak güncellenmesi sonucu bulunduğu ve yürürlükte bulunan 1/1000 ölçekli Fikirtepe ve Çevresi Uygulama İmar Planı notlarına göre hesaplama yapıldığı anlaşıldığından, davacı şirketin inşaat taahhütü altında bulunan ve Fikirtepe ve Çevresine ait Kentsel Dönüşüm alanında kalan 2337, 2346, 2347, 2375, 2376, 2377, 2378 ve 2379 sayılı adalara ilişkin altyapı maliyet bedeli ve teminatın hesaplanmasında brüt alan yerine net alan üzerinden hesaplanma yapılması istemiyle davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin 22.04.2016 tarih ve 15122 sayılı işlem ve bu işleme dayanak teşkil eden Başkanlık Olurlarında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun 3194 sayılı İmar Kanununun 23.maddesi uyarınca alt yapı katılım bedelinin hesaplanmasında yapı ruhsatı verilen imar parselinin hizasına rastlayan alt yapı katılım bedelinin belirlenmesi ve buna göre ruhsat sahibinden alt yapı katılım bedelinin talep olunması gerekirken ada bazında alt yapı katılım bedeli hesaplanarak ve bu bedelin hesabında kamuya terk edilen alanın da dikkate alınması suretiyle brüt alan üzerinden yapılan hesaplama sonucu belirlenen altyapı katılım bedeline ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiylekabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu kararın davalı idare vekilince dava konusu işlemin dayanağı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı notunun 6306 sayılı Kanunun 19.maddesine istinaden getirildiği, İmar Kanunun 23.maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği, ayrıca yapı ruhsatlarının brüt alan üzerinden düzenlendiği gerekçesiyle temyiz edilmiştir.
Aynı alanda yapı ruhsatı talep eden başka bir şirketten de İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, Fikirtepe ve çevresine ait 1/1000 ölçekli uygulama imar plan notları kapsamında altyapı katılım bedellerinin brüt alanlar üzerinden hesaplanarak ilave teminat istenilmesine ilişkin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Koordinasyon Müdürlüğünün 19.01.2016 tarihli, 1715 ve 1723 sayılı işlemleri ile söz konusu işlemlerin dayanağı “Başkanlık Olur”larının iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki İstanbul 13. İdare Mahkemesince verilen 01/03/2018 tarih ve E: 2017/1127, K: 2018/412 sayılı kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararın kaldırılarak yukarıda özetlenen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararındaki gerekçeyle dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İstanbul Bölge İdare Mahkemesi İstanbul Bölge İdare Mahkemesi İstanbul 6. İdari Dava Dairesinin 27/06/2019 tarih ve E: 2019/560, K: 2019/1131 sayılı kararının davacı ve davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Danıştay Altıncı Dairesinin 16.09.2020 tarihli, E: 2019/20539, K: 2020/7699 sayılı kararıyla, dava konusu işlemlerin ve dayanağı belediye başkanlığı olurlarının ve bedelin istenme ve ödenme usulünün incelenmesi neticesinde her ne kadar “altyapı masrafları harcamalara katılım payı” olarak adlandırılmışsa da bu bedelin 3194 sayılı Kanunun 23.maddesi kapsamında altyapı katılım bedeli olduğu sonucuna ulaşıldığı, 3194 sayılı Kanunun 23. maddesi kapsamında altyapı katılım bedeli gibi bir yükümlendirici işlemin imar planı notlarıyla düzenlenerek maliklerden veya müteahhitlerden talep edilmesine ilişkin işlemlerde, hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle Bölge İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verildiği görülmüştür.
Bölge İdare Mahkemesince verilen ve temyiz istemine konu edilen kararın davacı tarafından temyiz edilmediği anlaşılmıştır. Davalının temyiz dilekçesinde ileri sürülen temyiz nedenleri de kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 6. İdari Dava Dairesince verilen 14/11/2019 tarih ve E: 2019/987, K: 2019/1827 sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 04/01/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.