Lağım ve mecralar tesisatı belediyelerin genel sağlık ve sosyal yardıma ilişkin yapmakla yükümlü olduğu görevler arasındadır.
Kanalizasyon işlerinin planlanması ve projelerinin hazırlanmasına ait Yönetmelikte, kanalizasyon şebekesi bulunmayan ve bu tesislerden uzakta olan binalar için fosseptik sistemin uygulanması, fosseptiklerin boşaltmanın kolay olması bakımından arsanın yola yakın yerinde inşa edilmesi, arsaları fosseptik inşaatına müsait olmayan binaların grup fosseptiklerinden yararlandırılacakları veya fosseptiklerin belediyece gösterilecek müsait yerlerde yaptırılacağı öngörülmüştür.
Belediyenin denizin ve kıyı şeridinin kirletilmesine neden olan, çevre sağlığını tehdit eden fiili duruma son vererek pissu bağlantısının denize yapılmasına izin vermemesi, yörenin kanalizasyon çözümüne kavuşturulmasına kadar bina sahiplerinden fosseptik çukuru yapmalarını istemesi, fosseptiklerin gerek hacim, gerek inşa bakımından standartlara uyup uymadığını kontrol ederek gerekli önlemleri alması gerekirken aksine pissuların kanalla verilip denize akıtılması yolunda fiili duruma haklılık kazandıracak şekilde tesis etmiş olduğu işlemde kamu yararına ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
İstemin Özeti: Davacı, … ……. … yolu ve çevresinde açıktan akarak çevreyi tehdit eden pis suların kapalı bir sistemle en yakınındaki … ‘ye verilmesine ilişkin davalı idare işleminin; … ‘nin denize döküldüğü yerin hemen yanındaki Damla Plaj tesislerinin sahibi olduğunu, bu bağlantı ile kıyı şeridinde bulunan plaj tesisleriyle birlikte … su sporları tesislerinin ve on binlerce kişinin denize girdiği yerlerin kirletilmiş olduğunu; kıyı şeridinin kirlenmesinin önlenmesi için bina sahiplerinin fosseptik yapmaları gerekirken … ‘ye kanalla yapılan bağlantının mevzuata uygun düşmediğini öne sürerek iptalini istemektedir.
Savunmanın Özeti: … güzergahındaki yerleşim alanının kirlenmesinin yeni bir durum olmadığı, çevre belediyelerin … Belediyesine bağlanmasından önce bu yörede yapılan binalara ait kanallardan ve fosseptiklerden sızan pis suların dereye akıtıldığı ve kanalların doğrudan doğruya dereye bağlandığı, yıllar öncesine dayanan bu fiili durum ve arazinin de meyilli olması sonucu sızan pis suların yöredeki … yolunda birikintiler meydana getirdiği, bu yoldaki bir kanalın patlamasıyla da pis suların çevreye yayıldığı, yörenin uzun dönemde … ve çevresi için düzenlenmiş bulunan Master planlarına uygun bir kanalizasyon çözümüne kavuşturulması milyarlarca liralık bir yatırıma gerek göstermesine karşın belediyenin mevcut kısıtlı olanaklarının buna imkan vermemesi nedeniyle çevre sağlığını tehdit eden bu soruna geçmiş dönemde acilen çözüm getirilmesi düşünülerek … ve çevresinde geçici bir kanalizasyon tesisi yapılıp açıktan akar pis suların kapalı sistemle … ‘ye bağlanmasının planlandığı, … plajı ve kıyı şeridinin … “ye bağlanan kapalı sistemle kirlenmesi sonucu doğacak hayati tehlikenin çevrede sızıntı ve açık şekilde pis suların akmasıyla doğacak tehlikeden daha vahim olmadığı, sağlık işleri müdürlüğüne plaj ve çevresinde araştırma yaptırılarak deniz suyunun denize girilecek vasıfta olduğunu tespit ettirildiği önem sürülerek davanın reddi istenilmiştir.
Danıştay Savcısı Düşüncesi: … yolu ve çevresinde açıktan akarak çevreyi tehdit eden pis suların kapalı bir sistemle en yakınındaki … ‘ye verilmesine ilişkin davalı idare işleminin iptali isteğiyle açılmıştır.
Bölgede bulunan yeni inşaatlar için İmar Kanunun 51. maddesi uyarınca fosseptik sisteminin uygulandığı, önceki yıllara ait eski fosseptiklerin patlaması sonucu pis suların çevreye yayılmasını önlemek için geçici bir kanalizasyon tesisi yapılarak açıktan akarak çevre sağlığını tehdit eden evsel pis suların yakınındaki … ‘ye bağlanarak denize ulaşmasının sağlandığı dava dosyasının incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan davacının maliki bulunduğu … plajı ve çevresinde çevre sağlığı bakımından denize girmenin sakıncalı olup olmadığı hususunun araştırıldığı ve deniz suyunun denize girilebilecek vasıfta olduğu Bölge sağlık işleri Müdürlüğün 12.8.1981/günlü yazısında bildirilmiştir. Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince belgeler incelendikten sonra 2560 sayılı Yasanın 2. maddesinin ( d ) bendine göre su ve kanalizasyon hizmetleri konusunda hizmet alanı içindeki belediyelere verilen görevleri yürütme ve bu konulardaki yetkileri kullanmak … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğüne devredilmiş bulunduğundan 2577 sayılı Yasanın 15. maddesinin 1. fıkrasını ( c ) bendi uyarınca … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü de hasım mevkiine alınmak suretiyle işin gereği düşünüldü:
KARAR: Dava, … – … yolu ve çevresinde; açıktan akarak çevreyi tehdit eden pis suların kapalı bir sistemle em yakınındaki … ‘ye verilmesine ilişkin davalı idare işleminin davanın özeti bölümünde belirtilen nedenlerle iptali isteğiyle açılmıştır.
6785 sayılı İmar Kanununun 51. maddesinde; gayrimenkul sahiplerince pis su mecralarının, yapının bulunduğu sokaktaki lağım şebekesine veya varsa umumi fosseptiğe bağlanması, lağım şebekesi veya umumi fosseptik olmayan yerlerde mahalli ihtiyaç ve vesaite göre belediyece verilecek esaslar dahilinde gayrimenkulun içinde, lüzumlu tesisatın yapılmasının mecburi olduğu, bu bağlantıların mal sahibi tarafından belediyece yapılacak tebligatla verilecek süre zarfında yaptırılmadığı takdirde belediye tarafından yaptırılacağı kurala bağlanmıştır.
1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununun 20. maddesinde: lağım ve mecralar tesisatı belediyelerin genel sağlık ve sosyal yardıma ilişkin yapmakla yükümlü olduğu görevler arasında sayılmıştır.
Kanalizasyon işlerinin planlanması ve projelerinin hazırlanmasına ait Yönetmelikte de, kanalizasyon şebekesi bulunmayan ve bu tesislerden uzakta olan binalar için fosseptik sistemin uygulanması, fosseptiklerin boşaltmanın kolay olması bakımından arsanın yola yakın yerinde inşa edilmesi, arsaları fosseptik inşaatına müsait olmayan binaların grup fosseptiklerinden yararlandırılacakları veya fosseptiklerin belediyece gösterilecek müsait yerlerde yaptırılacağı öngörülmüştür.
Olayda ise, … – … ve … semtlerini ayıran … güzergahındaki yerleşim alanında pissuların akıtılması için fosseptik esası öngörülmüş olmasına karşın bir kısım bina sahiplerinin fosseptik çukurlarını yapmayarak binalarının pissularını kaçak olarak inşa ettikleri bir kanalla … ‘ye bağladıkları, … “nin denize döküldüğü yörede denizin ve üzerinde plaj tesislerinin de yer aldığı kıyı şeridinin kirlenmesine neden olan bu kanalda bir süre sonra meydana gelen arıza nedeniyle pis suların açıktan akmaya başladığı, … yolunu tamamen kaplayarak çevre sağlığını tehdit eden bir durum aldığı; bunun üzerine yörenin uzun dönemde … ve çevresi için düzenlenmiş bulunan master planlarına uygun bir kanalizasyon çözümüne kavuşturulmasının milyarca liralık bir yatırıma gerek gösterdiği, belediyenin mevcut kısıtlı olanaklarının ise buna imkan vermediği gerekçesiyle soruna kısa dönemde acil çözüm olarak açıktan akan pis suların kapalı sistemle yine … ‘ye verilerek denize akıtılması yolunda Belediye Başkanlığınca işlem tesis edildiği dava dosyasının incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Belediyenin denizin ve kıyı şeridinin kirletilmesine neden olan, çevre sağlığını tehdit eden fiili duruma son vererek pissu bağlantısının denize yapılmasına izin vermemesi, yörenin kanalizasyon çözümüne kavuşturulmasına kadar bina sahiplerinden fosseptik çukuru yapmalarını istemesi, fosseptiklerin gerek hacim, gerek inşa bakımından standartlara uyup uymadığım kontrol ederek gerekli önlemleri alması gerekirken aksine pissularını kanalla … ‘ye verilip denize akıtılması yolunda fiili duruma haklılık kazandıracak şekilde tesis etmiş olduğu işlemde kamu yararına ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle dava konusu Belediye Başkanlığı işleminin iptaline, aşağıda dökümü yazılı 2150.- lira yargılama gideriyle 3400.- lira avukatlık ücretinin davalı … Belediye Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine 18.4.1984/gününde oybirliğiyle karar verildi.