Planda genel hizmetlere ayrılan yerdeki taşınmaza geçici yapılaşma koşullarında daimi ruhsat verilebileceği yönetmeliğin buna ilişkin hükmünün de yasaya uygun olduğu
Dava, taşınmaz için geçici yapılaşma koşullarında daimi inşaat izni verilebileceği yolunda Belediye Başkanlığınca tesis edilen işlemi ile anılan işlemin dayanağını teşkil eden İmar Yönetmeliğinin 3.05.maddesinin 3.fıkrası hükmünün davanın özeti bölümünde belirtilen nedenlerle iptalleri dileğiyle açılmıştır.
6785 sayılı Yasanın 11.maddesinin 1.fıkrasında imar ve yol istikamet planlarında imkan hudutları içinde bulunup da, müracaat gününde dört yıllık imar programına dahil olmayan yerlerden, plana göre kapanması gereken yol ve çıkmaz sokak üzerinde bulunan veya 42.madde kuralları uygulanmadan normal koşullarla yapı izni verilmeyen veya 33.maddede belirtilen hizmetlere ayrılmış olan ve haklarında bu madde kuralının uygulanması istenen parsellerde üzerinde Yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanlarında sahiplerinin yazılı istekleri üzerine belediye encümeni kararıyla imar planı tatbikatına kadar geçici inşaata veya tesisata izin verilebileceği, aynı maddenin 3.fıkrasında muvakkat yapıların hangi maksat için kullanılabileceği, ölçü ve niteliklerinin talimatnamede belirtileceği, keza 5.fıkrasında da plan uygulanırken geçici inşaat veya tesislerin yıktırılacağı, 10 yıllık geçicilik müddeti dolduktan sonra yıktırılan inşaat ve tesisler için mal sahibine her hangi bir bedel ödenmeyeceği, 10 yıl dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde geçici bina ve tesislerin kamulaştırma bedelinin 10 yılı doldurmak için kalan müddet de göz önüne alınmak suretiyle takdir olunacak bedelinin sahibine ödeneceği kuralları yer almış, sözü geçen İmar Kanununun 33.maddesinde ise imar ve yol istikamet planların da yol, meydan, otopark, yeşil saha, park, çocuk bahçesi, pazar yeri v.s. gibi kamu hizmet ve tesislerine ayrılmış yerlerde inşaata ve mevcut binalarda ise esaslı değişiklik yapılmasına izin verilmeyeceği, ancak bu gibi yerlerin iskan hudutları içinde bulunanlarından dört yıllık imar planına dahil edilmiş olan yerler müddeti içinde dört yıllık programa dahil bulunmayan yerlerin ise sahiplerinin yazılı başvuru gününden itibaren 5 yıl içerisinde kamulaştırılmadığı takdirde talimatname hükümlerine uygun inşaat yapılmasına izin verileceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda değinilen yasa kurallarının birlikte incelenmesinden, onaylı imar planlarında kamu hizmet ve tesislerine ayrılmış alanlarda esasen inşaat yapılmasının mümkün bulunmadığı, bu kuralın istisnası olarak ancak belirli amaçlar için ve ölçülü ve nitelikleri yönetmeliklerle düzenlenen yapılaşmaya izin verildiği, bu alanlarda 6785 sayılı yasanın 11.maddesinin uygulanması halinde verilen inşaat ruhsatının geçici olduğu, diğertaraftan aynı yasanın koşulları bulunması halinde 33.maddesi uygulandığı takdirde de verilecek inşaat ruhsatının daimi nitelikte olduğu ortaya çıkmaktadır. Başka deyişle, her iki yasa maddesinde de yapılaşmanın ölçü ve niteliklerinin düzenlenmesi hususu yönetmeliğe bırakılmış olup, verilen inşaat ruhsatının geçici veya daimi olmasına göre bir ayrım getirilmiştir.
Olayda da, uyuşmazlık konusu taşınmazın planda genel hizmetlere ayrıldığı, davacının başvurusundan itibaren 5 yıl içinde kamulaştırılmadığı, buna rağmen inşaat ruhsatı da verilmediği, inşaat ruhsatı verilmemesine ilişkin işlemin Dairemizce verilen 20.10.1982/günlü, 3165 sayılı kararla iptal edildiği, anılan kararın kesinleştiği, kesinleşen yargı kararının uygulanması amacıyla davacının yeniden başvurusu üzerine belediye başkanlığınca tesis edilen 11.10.1984/günlü, 15/855 sayılı işlemle daimi inşaat izninin Karaman imar yönetmeliğinin kamuya ayrılan yerlerle ilgili 3.05. maddesindeki koşoullarla verilebileceğinin bildirildiği dosyada yer alan belgelerden anlaşılmış olup, tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Davanın, Karaman imar yönetmeliğinin 3.05. maddesinin 3.fıkrasında yer alan “Ayrıca, bu gibi yerlerden 4 yıllık programa dahil olanlarında program müddet sonunda, programa dahil olmayanlarda ise, kanunen muteber müracaat tarihinden itibaren 5 yıllık müddetin geçmesi halinde bu yer belediyece kamulaştırılmadığı veya imar planında gerekli değişiklik yapılarak başka bir imkan sağlanmadığı takdirde yine bu madde hükümleri uygulanır.” kuralının iptaline yönelik kısmına gelince;
Yukarıda da açıklandığı üzere, onaylı imar planlarında yapılaşmanın istisnalarını düzenleyen 6785 sayılı Yasanın gerek 11.maddesinde, gerekse 33.maddesinde yapılaşmanın ölçü ve niteliklerinin düzenlenmesine ilişkin bir kural yer almamış, bu alanın düzenlenmesi imar yönetmeliklerine bırakılmış bulunması karşısında; İmar Kanununun 33.maddesi uyarınca verilen daimi inşaat ruhsatıyla ölçüleri ve malzemesi nakli kabil nitelikte yapı yapmaya izin verilmesi yolundaki dava konusu imar yönetmeliği hükmünde, davacı iddiasının aksine imar kanununa aykırılık tan söz edilemez.
Her ne kadar davacı tarafından, ölçüleri ve nitelikleri imar yönetmeliğinde belirtilen yapı için daimi ruhsat almanın pratik yararı olmayacağı ileri sürülmüşse de, imar planı uygulanmaya başlandığında geçici ya da daimi inşaat ruhsatıyla yapılmış yapıların kamulaştırma bedelinin takdiri yönünden farklılık bulunduğu açıktır. Zira, geçici inşaat ruhsatı ile yapılan yapının plan uygulamasından dolayı kamulaştırma bedeline dahil edilmeyeceği anılan yasanın 11.maddesi hükmü gereğidir. Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verildi.