Danıştay 6. Dairesi E: 1985/913 K: 1986/61 T: 20/01/1986

Ayvalık belediyesi sınırları içerisinde bulunduğu dönemde imar planlarında turizm tesis alanında kalan taşınmazlar daha sonra küçükköy beleyesi sınırlarına dahil edilmiş ve bu belediyenin; henüz tatbikat planı bulunmadığı gerekçesiyle söz konusu taşınmazlar kamu yararı kararı ile otelcilik ve turizm meslek lisesi yapılmak amacıyla kamulaştırılmış ise de geçerliğini sürdüren onaylı imar planı ile çevre düzeni planına aykırı olarak yapılan kamulaştırmada mevzuata uyarlık bulunmadığı

Dava, Ayvalık Küçükköy Sarımsaklı mevkii … parsel sayılı taşınmazın Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi yapılmak amacıyla kamulaştırılmasına ilişkin İl İdare Kurulu kararının iptali dileğiyle açılmış olup, İdare Mahkemesince verilen kararla, taşınmazların 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planında turistik tesis alanında kalmasına rağmen söz konusu planın nazım imar planı olup buna göre uygulama yapılmasının mümkün olmadığı, Ayvalık Belediyesinin yöreye ilişkin uygulama planının Küçükköy Belediyesince benimsenmemesi nedeniyle taşınmazların kamu yararı kararı ile kamulaştırılmalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesine dayanılarak dava reddedilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.

6785 sayılı Yasanın 32.maddesinin son fıkrasında, herhangi bir sahanın, imar ve yol istikamet planı esaslarına, bulunduğu bölgenin şartlarına ve talimatname hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamayacağı ve üzerine bu maksatlara aykırı yapı yapılamayacağı kurala bağlanmış, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 29.1.1976 günlü, E:1974/2, K:1976/2 sayılı kararıyla da bu durum doğrulanmış ve Kamulaştırma Kanununa dayanılarak yapılan kamulaştırmalarda, kamulaştırma konusu taşınmazların yürürlükteki imar planlarında belirlenen amaç dışında kamulaştırılmalarının ancak imar planlarında bu yolda yapılacak değişiklikle mümkün olabileceği belirtilmiştir.

6785 sayılı İmar Kanunu uyarınca düzenlenen İmar ve Yol İstikamet planlarının Tanzim Tarzları ile Teknik Şartlarına ve Bu İşleri Yapacak Uzmanlarda Aranacak Ehliyete Dair Yönetmeliğin 3.08.maddesinde planlamanın nazım imar planı ve tatbikat imar planı olarak yapılması öngörülmüş, aynı yönetmeliğin 3.09.maddesinde nazım imar planları konut, ticaret, sanayi bölgeleri, yeşil sahalar, iskan dışı sahalar, ulaşım şebekeleri ve bunlar gibi diğer arazi kullanışlarını ana hatlarıyla gösteren planlar olarak tanımlanmış, anılan yönetmeliğin 3.12.maddesinde de tatbikat imar planlarının varsa kadastro vaziyeti de işlenmiş halihazır haritalar üzerine nazım imar planı esaslarına göre hazırlanacağı belirtilmiştir.

Olayda, uyuşmazlık konusu taşınmazların yer aldığı Sarımsaklı Mevkiinin Ayvalık Belediyesine bağlı olduğu 1968 yılında onaylı imar planında bu taşınmazların turistik tatil köyü sahasında kaldığı, keza 10.8.1981/onay tarihli 1/25.000 ölçekli çevre düzeni imar planında da aynı taşınmazların turizm tesis alanı olarak tahsis edildiği, buna rağmen il idare kurulunca verilen kamu yararı kararı ile Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi olarak kamulaştırıldığı dosyada yer alan belgelerin incelenmesinden anlaşılmaktadır.

Şu hale göre, onaylı imar planındaki tahsis amacına aykırı olarak anlaşmazlık konusu taşınmazların okul yeri olarak kamulaştırılmasında mevzuata aykırılık açık bulunduğundan işlemin iptali gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında usul ve yasaya uyarlık görülmemiştir.

Her ne kadar İdare Mahkemesi kararı, Ayvalık belediyesine ait tatbikat planının Küçükköy belediyesince uygulanmadığı ve Küçükköy belediyesinin de tatbikat planlarının bulunmaması nedeniyle 1/25000 ölçekli nazım imar planına dayanılarak uygulama yapılması mümkün olmadığı gerekçesine dayandırılmış ise de, yukarıda değinildiği gibi tatbikat imar planlarında nazım imar planına aykırı tahsis amacı belirlenemeyeceği cihetle bu gerekçeye itibar etmek olanak dışıdır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen kararın bozulmasına, uyuşmazlığın hukuki niteliği ve dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler dava hakkında karar vermeye yeterli görüldüğünden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 2.bendi uyarınca işin esasının incelenmesine geçilerek yukarıda yer alan gerekçelerle dava konusu il idare kurulu kararının uyuşmazlık konusu taşınmazla ilgili kısmının iptaline karar verildi.