Köydeki boş alanlar göz önünde bulundurularak tesislerin bir adada toplanması hizmet gereklerine uygun düştüğünden, davacıya ait taşınmazın köy konağı, çamaşırhane, tuvalet ve pazar yeri yapımı amacıyla kamulaştırılmasında mevzuata aykırılık yoktur.
İstemin Özeti: … Köyü, köy içi mevkiinde bulunan davacıya ait taşınmazın köy konağı, çamaşırhane, umumi tuvalet ve pazar yeri yapımı amacıyla kamulaştırılmasına ilişkin 13.5.1985/günlü, 109 sayılı köy ihtiyar kurulu kararının iptali yolunda … İdare Mahkemesinin 2.4.1986/günlü, E:1985/260;
K: 1986/238 sayılı kararının, bilirkişi raporunda sözü edilen arsaların boş olmadığı, kaldı ki bu boş olduğu söylenen arsaların okul ve Kur’an kursu binasının yanında olup iki eğitim kurumunun bitişiğinde sözü edilen tesislerin yapılmasının sakınca yaratacağı öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Çamaşırhane, pazaryeri ve umumi tuvaletin aynı yerde bulunmasına köyün örf ve adetlerine ters düştüğü öne sürülerek temyiz isteminin reddi istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince dosyadaki belgeler incelendikten sonra temyiz isteminin süresinde olduğu görülerek işin gereği düşünüldü:
K: Dava, … Köyü, köy içi mevkiinde bulunan davacıya ait taşınmazın Köy Konağı, çamaşırhane, umumi tuvalet ve pazar yeri yapımı amacıyla kamulaştırılmasına ilişkin köy ihtiyar kurulunun 13.5.1985/günlü, 109 sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, … İdare Mahkemesinin 2.4.1986/günlü; E: 1985/260; K: 1986/23 8 sayılı kararıyla gerçekleştirilmek istenilen hizmetlerle ilgili yapıların tümünün bir arada yapılmasının zorunlu olmadığı, bunların ayrı ayrı yerlerde yapılmasına imkan veren çeşitli arazilerin bulunmasına karşın tümünün bir yerde toplanmasını temin amacıyla köy bütçesinden para sarfı suretiyle kamulaştırma yoluna gidilmesinin de köyün yararına bir davranış biçimi olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
Devlet ve Kamu Tüzel Kişileri, kamu yararının gerektirdiği hallerde özel mülkiyette bulunan taşınmazların tamamını veya bir bölümünü kanunla gösterilen esas ve usullere göre kamulaştırmaya yetkilidirler.
Öte yandan 442 sayılı Köy Kanununun 13. maddesinin 12. bendiyle köy konağı, 5. bendiyle umumi tuvalet yapımı, aynı kanunun 14. maddesinin 5. bendiyle çamaşırlık, 7. bendiyle de pazar ve çarşı yerleri yapımı görevleri köye verildiğine göre, bu amaçların gerçekleştirilmesi için köy İhtiyar kurulunca kamulaştırma yapılabileceği açıktır.
İdare Mahkemesince yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda köy konağının 143.30 m2, çamaşırhanenin 59.86 m2, umumi tuvaletin 40 m2, açık pazar yerinin ise 930.1200 m2 arasında bir alanı kapsayacağı, bu tesislerin köye ait boş arsalara sığmayacağı belirtilmektedir.
Köy Muhtarlığının yer seçimi için ilçeye başvurusu üzerine kurulan komisyon tarafından yerinde yapılan incelemeden sonra verilen raporda da anılan tesislerin yapılabilmesi için köye ait yeterli boş alan olmadığından söz edilmektedir.
Her iki raporda da köye ait ve boş olduğundan söz edilen taşınmazların yaklaşık 500-600 m2 olduğu görülmektedir. Tek başına 900-1200 m2 alanda yer alması düşünülen açık pazar yeri için bile bu taşınmazların yeterli olmadığı ortadadır.
Bu durumda köye ait taşınmazın yanında bulunan 750 m2 alanlı davacının taşınmazının kamulaştırılmasından sonra elde edilen 1500 m2 lik alanda bu tesislerin yapılmasında kamu yararına aykırılık görülmemiştir.
Kaldı ki sözü edilen tesislerin bir arada toplanması hizmet gereklerine uygun düşmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz edilen … İdare Mahkemesinin 2.4.1986/günlü, E: 1985/260; K: 1986/238 sayılı kararın bozulmasına, uyuşmazlığın hukuki niteliği ve dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye yeterli görüldüğünden 2577 sayılı yasanın 49. maddesinin 2. fıkrası uyarınca işin esasının incelenmesine geçilerek yukarıda belirtilen nedenlerle davanın reddine, peşin alınan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 3000 lira temyiz harcı 5500 lira posta pulu gideri ile 11.000 lira avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, fazla yatırılan 1800 lira harem temyiz isteminde bulunana, keşif ve bilirkişi incelemesi giderlerine karşılık peşin yatırılan avanstan artan, 23.000 liranın da davacıya iadesine, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine 9.10.1986/gününde oybirliğiyle karar verildi.