Parselinde otopark yapılması sakıncalı görülen işhanı inşaatı için belediyece yaptırılacak bölge otoparkında işhanının ihtiyacı kadar otopark yeri ayrılmasının karşılığı olarak belirli bir bedelin katkı niteliğinde olmak üzere istenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, belediyeler kamu hizmetlerini belli bir plan ve proğram uyarınca gerçekleştirmek durumunda olduklarından otopark bedeli alındığı halde henüz bu hizmetin gerçekleştirilmediği yolundaki davacı savının bir iptal nedeni olarak kabul edilemeyeceği
Dava, taşınmaz üzerindeki işhanı için bölge otoparkından yer ayrılması, aksi halde tahsil olunan otopark bedelinin geri verilmesi yolundaki istemin cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin davalı idare işleminin davanın özeti bölümünde belirtilen nedenlerle iptali ve otopark bedeli olarak tahsil olunan … liranın faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi isteğiyle açılmıştır.
6785 sayılı Yasaya 1605 sayılı Yasa ile eklenen ek 1.maddede; imar planlarının düzenlenmesinde planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçları göz önünde tutularak gerekli otopark yerleri ayrılacağı, otopark yapılmasını gerektiren bina ve tesislerin neler olduğu, otopark ihtiyacının miktar, ölçü ve diğer şartları ile bu ihtiyacın nasıl giderileceğinin ise imar yönetmeliklerinde belirleneceği, otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere gerekli otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmeyeceği kurala bağlanmıştır.
Otoparklar kullanım amaçlarına ve bundan yararlanacaklara göre genel, bölge ve bina otoparkları olmak üzere üçe ayrılmış olup, imar planlarının düzenlenmesinde beldenin ve bölgenin şartları ile gelecekteki ihtiyaçları göz önünde tutularak ayrılacak gerekli otopark yerleri ile bina ve tesisler için gerekli özel otopark yerlerini aynı nitelikte kabul etmeye olanak yoktur.
Yasa ve Yönetmeliğin amacı bina ve tesisler için gerekli otopark yerinin parseli içinde tesis edilmesi, bunun mümkün olmaması halinde otopark ihtiyacının bölge otoparklarından karşılanmasıdır.
Dava konusu olayda da, parselinde otopark yapılması sakıncalı görülen işhanı inşaatı için, belediyece yaptırılacak bölge otoparkında işhanının ihtiyacı kadar otopark yeri ayrılmasının karşılığı olarak belediye tarafından hazırlanarak İmar ve İskan Bakanlığınca onaylanan ücret tarifesi uyarınca belirli bir bedelin katkı niteliğinde olmak üzere istenmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
15.5.1981/günlü, 17350 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yönetmeliğin 19.maddesinde belediyelerin otopark fonunda toplanan paralarla otopark bedeli alınan binaların otopark ihtiyacına karşılamak amacıyla bölge otoparklarını tesis etmek zorunda olduğu, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen belediye sorumluları hakkında 6785/1605 sayılı Yasanın cezai hükümleri uygulanacağı; 20.maddesinde tahsil edilen otopark bedellerinin bu bedellerin alınması için gerekli şartlar ortadan kalktığı takdirde İmar ve İskan Bakanlığının izni ile ilgilisine iade edileceği kurala bağlanmış olup, belediyeler belde sakinlerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere yapacakları kamu hizmetlerini belli bir plan ve program uyarınca gerçekleştirmek durumunda olduklarından otopark bedeli alındığı halde henüz bu hizmetin gerçekleştirilmediği yolundaki davacı savını bir iptal nedeni olarak kabul etmek mümkün olmadığı gibi böyle bir durumun mevzuata uygun olarak yapılan bir işlemi sakatlamıyacağı da açıktır. Bu nedenlerle davanın reddine karar verildi.
KARŞI OY: 6785 sayılı İmar Kanununa 1605 sayılı kanunla eklenen ek 1.madde ve ilgili yönetmelik kurallarına göre, bina ve tesisler için gerekli otopark yerinin parseli içinde tesis edilememesi halinde bu gereksiniminin bölge otoparklarından karşılanması amacıyla belirli bir bedelin katkı niteliğinde olmak üzere alınması, belediyelere de kamu hizmeti görecek bu tesislerin plan ve proğram göz önünde tutularak ekonomik ve diğer şartlar gerçekleştiğinde zaman geçirmeden yapılması görevini yüklemektedir.
Olayda davacının, yararlanacağı bölge otoparklarının gösterilmesi aksi takdirde alınan paranın iadesi yolundaki başvurusuna belediyece cevap verilmemiştir.
Oysa belediyenin plan ve proğramını ekonomik ve diğer şartlarını göz önünde tutarak yapacağı bir inceleme sonucunda somut verilere dayanan bir işlem tesis etmesi ve otopark tesisinin şu an için gerçekleşmemesinin nedenlerini belirlemesi gerekirdi.
Bu nedenle, değinilen hususlar incelenerek yeniden bir işlem tesis edilmek üzere otopark yeri tahsisine ilişkin istemin cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin iptali, alınan paranın iadesi hakkındaki istemin ise belediyece yeniden tesis edilecek işlemden sonra incelenmesi gerektiği oyuyla çoğunluk kararına karşıyım.