İmar tatbikat planında turistik tatil köyü sahasında kalan yerin il idare kurulu kararı ile otelcilik ve turizm meslek lisesi için kamulaştırılamayacağı
Dava, parsel sayılı taşınmazların Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi yapılmak amacıyla kamulaştırılmasına ilişkin İl İdare Kurulu kararının iptali dileğiyle açılmış olup, İdare Mahkemesince verilen kararla, taşınmazların 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planında turistik tesis alanında kalmasına rağmen söz konusu planın nazım imar planı olup buna göre uygulama yapılmasının mümkün olmadığı, … belediyesinin yöreye ilişkin uygulama planının Küçükköy belediyesince benimsenmemesi nedeniyle taşınmazların kamu yararı kararı ile kamulaştırılmalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesine dayanılarak dava reddedilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
6785 sayılı Yasanın 32.maddesinin son fıkrasında, herhangi bir sahanın imar ve yol istikamet planı esaslarına, bulunduğu bölgenin şartlarına ve talimatname hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamayacağı ve üzerine bu maksatlara aykırı yapı yapılamayacağı kurala bağlanmış, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 29.1.1976 günlü, E:1974/2, K:1976/2 sayılı kararıyla da bu durum doğrulanmış ve Kamulaştırma Kanununa dayanılarak yapılan kamulaştırmalarda, kamulaştırma konusu taşınmazların yürürlükteki imar planlarında belirlenen amaç dışında kamulaştırılmalarının ancak imar planlarında bu yolda yapılacak değişiklikle mümkün olabileceği belirtilmiştir.
6785 sayılı İmar Kanunu uyarınca düzenlenen İmar ve Yol İstikamet planlarının Tanzim Tarzları ile Teknik Şartlarına ve Bu İşlerde Yapacak Uzmanlarda Aranacak Ehliyete Dair Yönetmeliğin 3.08.maddesinde, planlamanın nazım imar planı ve tatbikat imar planı olarak yapılması öngörülmüş, aynı yönetmeliğin 3.09.maddesinde nazım imar planları konut, ticaret, sanayi bölgeleri, yeşil sahalar, iskan dışı sahalar, ulaşım şebekeleri ve bunlar gibi diğer arazi kullanışlarını ana hatlarıyla gösteren planlar olarak tanımlanmış, anılan yönetmeliğin 3.12.maddesinde de tatbikat imar planlarının varsa kadastro vaziyeti de işlenmiş halihazır haritalar üzerine nazım imar planı esaslarına göre hazırlanacağı belirtilmiştir.
Olayda, uyuşmazlık konusu taşınmazların yer aldığı Sarımsaklı Mevkiinin Ayvalık Belediyesine bağlı olduğu, 1968 yılında onaylı imar planın da bu taşınmazların turistik tatil köyü sahasında kaldığı, keza … ölçekli çevre düzeni imar planında da aynı taşınmazların turizm tesis alanı olarak tahsis edildiği, buna rağmen İl İdare Kurulunca verilen kamu yararı kararı ile Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi olarak kamulaştırıldığı dosyada yer alan belgelerin incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Şu hale göre, onaylı imar planındaki tahsis amacına aykırı olarak anlaşmazlık konusu taşınmazların okul yeri olarak kamulaştırılmasında mevzuata aykırılık açık bulunduğundan, işlemin iptali gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında usul ve yasaya uyarlık görülmemiştir.
Her ne kadar İdare Mahkemesi kararı, Ayvalık belediyesine ait tatbikat planının Küçükköy belediyesince uygulanmadığı ve Küçükköy belediyesince uygulanmadığı ve Küçükköy belediyesinin de tatbikat planlarının bulunmaması nedeniyle 1/25.000 ölçekli nazım imar planına dayanılarak uygulama yapılması mümkün olmadığı gerekçesine dayandırılmış ise de, yukarıda değinildiği gibi tatbikat imar planlarında nazım imar planına aykırı tahsis amacı belirlenemeyeceği cihetle bu gerekçeye itibar etmek olanak dışıdır.
Öte yandan, 4.11.1983/gününde kabul edilen ve 8 Kasım 1983/günlü Resmi Gazete de yayınlanan 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun geçici 1.madde sinin 1.fıkrası hükmü ile, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce verilmiş olan kamu yararı ve kamulaştırma kararları geçerli sayılmış, ancak henüz kıymet takdir edilmemiş olan işlerde, kıymet takdiri işlemleri ile sonraki işlemlerin bu Kanun hükümlerine göre yürütülmesi öngörülmüştür.
2942 sayılı Kanunun geçici 1.maddesinin 2.fıkrasında yer alan “Bu Kanunun geçici 1.maddesinin 2.fıkrasında yer alan “Bu kanunun yürürlüğe girmesinden önce açılmış ve henüz kesin hükme bağlanmamış davalarda bu Kanun hükümleri uygulanır” kuralının ise, 1.fıkra hükmüyle saklı tutulan ve geçerli sayılan işlemler dışındaki işlemler hakkında uygulanabileceği o denli açıktır ki, bu açıklık konuya ilişkin ayrıntılı bir açıklamayı gereksiz kılmaktadır.
Bu davada, kamu yararı kararı ile kamulaştırma kararının ve yasalarda belirtilen biçim ve ölçülere uygun şekilde belirlenen kıymet takdirinin ve kamulaştırmaya ilişkin tebliğ işleminin 6830 sayılı Yasanın yürürlükte bulunduğu bir sırada alınmış ve yapılmış olduğu çekişmesizdir. Böyle bir durumda, 2942 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden önce gerçekleştirilmiş olan işlemlerin, 6830 sayılı Yasa hükümlerine tabi olduğu ve geçerliliklerinin yukarıda değinilen fıkra hükmüyle korunduğu açık ve seçik bir biçimde ortadadır.
Açıklanan nedenlerle İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 2.fıkrası uyarınca da va konusu İl İdare Kurulu kararının da aynı gerekçelerle iptaline karar verildi.