Uğranılan zarar yapının kal’i yolundaki adli yargı kararının icrasında değil, imar ve eski eser mevzuatına göre yapı yapılması olanağı bulunmayan yere belediyenin inşaat ruhsatı vermesinden doğmuş olduğundan meydana gelen zararın belediye tarafından ödenmesinin zorunlu olduğu
Dava, Belediyeden alınan ruhsat uyarınca parsellerde yapılan yapının, eski eser olan Halime Hatun Medresesine bitişik olması nedeniyle Manisa Vakıflar Müdürlüğünce Asliye 1.Hukuk Mahkemesinde açılan dava sonucunda verilen karar gereğince yıktırılması nedeniyle uğranıldığı öne sürülen zararın tazmini isteğiyle açılmış İdare Mahkemesince davacının uğradığını öne sürdüğü zararın tazminine hükmolunabilmesi için zararla arasında illiyet bağı bulunan işlem veya eylemin idari olması gerektiği, olayda ise inşaatın kal’ine ilişkin adli yargı kararının icrasına dayanan eylem sonucu uğranılan zararın idareye tazmin ettirilmesi olanağı bulunmadığı, Danıştay’ın istikrar kazanmış içtihatlarının da adli yargı kararının icrasına dayanan eylem sonucu uğranılan zararın idareden istenilemeyeceği yolunda olduğu (danıştay 6.Dairesinin 29.1.1980/günlü, E:1976-8388, K:1980-198 ve 17.6.1968 günlü, E:1967-1816, K:1968-1871 sayılı kararları) gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ve bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; korunması gerekli eski eser olan Halime Hatun Medresesi bitişiğinde bulunan ve eski eserin koruma alanı içerisinde kalması nedeniyle imar ve eski eser mevzuatı yönünden yapı yapılması olanağı bulunmayan parsellere Belediyece inşaat ruhsatı verildiği, bu ruhsat uyarınca yapılan yapının Vakıflar Müdürlüğünce Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan dava sonucu kal’ine karar verildiği, kesinleşen karar gereği icra takibine gidilmesi üzerine yıktırıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu olayda uğranılan zarar yapının kal’i yolundaki yargı kararının icrasından değil, imar ve eski eser mevzuatına göre yapı yapılamayacak yere belediyenin ruhsat vermesinden doğmuş olduğundan temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır. Kararda sözü edilen emsal kararlar da maddi olaya uymamaktadır.
Anayasanın 125.maddesine göre idare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür. İdare Hukukunun genel esaslarına göre idarece Yasalara aykırı biçimde karar verilmesi ve bu kararın uygulanması hizmet kusurudur.
Olayda da, imar ve eski eser mevzuatına göre yapı yapılması olanağı bulunmayan yere Belediye inşaat ruhsatı vermekle kusurlu hareket etmiş olduğundan bu hatalı işlemin uygulanması sonucunda meydana gelen zararların da belediye tarafından ödenmesi zorunludur.
Açıklanan nedenlerle temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, uyuşmazlığın niteliği ve dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler dava hakkında karar vermeye yeterli görüldüğünden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 2.fıkrası uyarınca işin esasının incelenmesine geçilerek davacının yıkım nedeniyle uğradığını belgelendirdiği … liranın davanın açıldığı 28.1.1985/tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden alınarak davacıya verilmesine karar verildi.