1. Anasayfa
  2. Danıştay 6. Dairesi Kararları

Danıştay 6. Dairesi E: 1987/1238 K: 1988/1232 T: 08/11/1988


2981 sayılı yasanın 3290 sayılı yasa ile değişik 18. maddesine göre yapılan kıymet takdirine karşı 2942 sayılı kamulaştırma kanunu gereğince adli yargı yerinde dava açılması gerektiği.

Dava, üzerinde gecekondu yapılan hazine arazisine 2981 sayılı yasanın 18.maddesi uyarınca yapılan bedel takdirine ilişkin kıymet takdir komisyonu kararının iptali dileğiyle açılmış, İdare Mahkemesince; 2981 sayılı yasanın değişik 18.maddesinin (b) bendinde gerekli görüldüğü takdirde belediye veya valiliklerce 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre arsa bedellerinin tesbit ettirileceğinin öngörüldüğü, 2981 sayılı yasada sadece bedel tesbiti konusunda kamulaştırma kanununa atıf yapıldığı kamulaştırma Kanununda ise bedel tesbiti ikinci kısım birinci bölümünde yer almışken dava hakkını belirleyen 14.maddesinin ise ikinci kısım ikinci bölümünde düzenlendiği, bu durumda 2981 sayılı yasada bedel tesbitine ilişkin olarak yapılan yollamanın davaya ilişkin 14.maddeyi kapsamadığı sonucuna varıldığı böyle olunca özel görevli bir mahkeme bulunmadığından idari bir kurul olan kıymet takdiri komisyonu kararına idare mahkemelerinde bakılacağı, işin esasına gelince; 2981 sayılı yasada bedel tesbiti konusunda belediye ve valiliklere yetki tanınmış olmasına karşın defterdarlıkça kendiliğinden bedel tesbiti yapılmasına ilişkin kıymet takdir komisyonu kararında yetki açısından hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçeleriyle kıymet takdir komisyonu kararı iptal edilmiş, karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.

8 Mart 1984 gününde yayınlanarak yürürlüğe giren 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunu hazine arazileri üzerinde yapılan gecekondulara ruhsat ve kullanma izni verilmesi için arsa bedelinin tesbiti şeklini düzenleyen 3290 sayılı kanunla değişik 18.maddesinin (b) bendinde arsa bedellerinin tesbitinde hak sahiplerinin beyan edeceği değerin esas alınacağı, ancak belediye veya valiliklerce gerekli görüldüğü takdirde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre bedel tesbiti yaptırılacağı öngörülmüş, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10.maddesinde oluşum şekli gösterilen kıymet takdiri komisyonlarınca aynı yasanın 11.maddesiyle belirlenen usul ve ölçütlere göre kıymet takdirinin yapılacağı belirtilmiş, anılan yasanın 14.maddesinde ise takdir olunan bedel ile maddi hatalara karşı açılacak davalarda açıkça adli yargı yerleri görevli kılınmıştır.

Bu itibarla, 2981 sayılı yasada bedelin tesbiti için 2942 sayılı yasaya yapılan yollamanın, sadece bu iş için görevli kıymet takdiri komisyonlarınca bedel tesbiti yapılmasını kapsamadığı, aynı zamanda kıymet takdirinin ölçütlerini ve anılan komisyonlarca takdir edilen bedelin artırılması yada eksiltilmesi amacıyla açılacak davalarda görevli yargı yerinin de içerdiği açıktır. Başka bir deyişle 2981 sayılı yasanın yukarıda değinilen 18/b maddesinde yer alan “2942 sayılı kamulaştırma kanununa göre bedelin tesbiti” hükmünün, yalnız bedel tesbitini yaparak komisyonların ifade ettiği düşüncesini hukuk mantığı ile bağdaştırmak olanak dışıdır.

Olayda ise, gecekondu sahibi davacı tarafından yapılan başvuru üzerine yeminli özel teknik büro tarafından yapılan tesbit ve değerlendirme işlemleri sonucunda arsa bedelinin defterdarlıkça düşük görülmesi nedeniyle kıymet takdiri komisyonuna bedel takdiri yaptırılması üzerine kıymet takdiri komisyonu kararının iptali dileğiyle bu davanın açıldığı temyiz dosyasının incelenmesinden anlaşılmakta olup, davanın adli yargının görevine girdiği gözetilmeksizin işin esası hakkında karar ve rilerek kıymet takdiri komisyonu kararının iptalinde usul ve yasaya uyarlık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, uyuşmazlığın hukuki niteliği ve dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye yeterli görüldüğünden 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 2.fıkrası uyarınca işin esasına geçilerek davanın görev yönünden reddine dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine karar verildi.