Davacıların gecekondularının üzerinde yer aldığı hazineye ait taşınmazın onaylı imar planında toplu konut alanına ayrılmış olması nedeniyle gecekonduların muhafaza edilmesi ve bulundukları yerde korunmasının mümkün olmaması karşısında bu yerin toplu konut yapılmak üzere Bakanlar Kurulu Kararı ile … Bankasına satışına karar verilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, ancak davacıların 2981 sayılı Yasadan doğan haklarının da göz ardı edilmemesi gerekir.
Davanın Özeti: Üzerinde davacıların gecekonduları bulunan ….. …… …..’de mülkiyeti hazineye ait 3-4 pafta, 17 parsel sayılı taşınmazın …….. Bankası T.A.Ş. ne satılmasına izin veren 19.10.1987/günlü, 87/12215 sayılı Bakanlar Kurulu kararının; 2981 sayılı İmar Affı Yasasından yararlanmak üzere tüm yasal koşulların yerine getirildiği, Yeminli Özel Teknik Bürolarca tesbit ve değerlendirme işlemlerinin tamamlandığı, bu aşamada tapu tahsis belgesi verilmesi gerekirken taşınmazın … Bankasına satıldığı, bu bankanın da taşınmazı kat karşılığında özel bir firmaya devrettiği, bu durumda 2981 sayılı Kanun uyarınca hak talebinin mümkün olamayacağı, satış işleminin 2981 sayılı Yasaya açık aykırılık teşkil ettiği öne sürülerek iptali istenilmiştir.
Savunmanın Özeti: Taşınmazın adliye mahkemesinin kesinleşen kararıyla hazine adına tesciline karar verilmesi üzerine … Bankasının tahsisini istediği, davacıların tapu tahsis belgesi almaya hak kazanıp kazanmadıkları saptanmadan satıldığı, üzerinde gecekondu bulunan taşınmazların satılamayacağına ilişkin 2981 sayılı Yasada herhangi bir kuralın yer almadığı, imar planında toplu konut alanına ayrılmış bulunan taşınmazın bu amaçla yapılan satışında kamu yararı bulunduğundan bahisle davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
Savcı Düşüncesi: Dava davacıların üzerinde konut inşa ettikleri …. 3-4 pafta, 17 parsel sayılı taşınmaz malın …….. Bankası T.A.Ş. ne satılmasına izin veren 19.10.1987/günlü, 1987/12215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının iptali isteğiyle açılmıştır. 2981 sayılı Yasanın 4. maddesinde imar mevzuatına aykırı inşa edilmiş ve bu Kanunda belirlenen esaslara göre muhafaza edilecek veya islah edilerek muhafaza edilecek yapılara ruhsat ve kullanma izni verileceği aynı Yasanın 3290’la değişik 8. maddesinde imar mevzuatına aykırı yapılarla gecekondular için yapılacak tesbit kapsamlarına temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş olmak kaydı ile hazine ve belediyeye ait arsaların üzerlerindeki inşaatların dahil olduğu ve yine anılan Yasanın 13. maddesinin ( b ) fıkrasında da Hazine, Belediye … ve Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde veya mülkiyetinde olan arsa ve araziler üzerinde hak sahiplerine yapılarının işgal ettiği arazi dikkate alınarak arsa veya hisse tahsis edileceği kurala bağlanmıştır.
Davacıların Hazineye ait arazi üzerinde maliki bulundukları gecekondular için yukarıda anılan yasa kurallarına uygun olarak tapu tahsis belgesi alabilmek için gerekli başvuruda bulunmalarına ve Defterdarlık Milli Emlak Müdürlüğünce taşınmazın devam etmekte olan mülkiyet ihtilafının sonuçlanmasına kadar dosyaların Gecekondu ve Mesken Müdürlüğüne tevdi edilerek işlem yapılmamasına ve anılan ihtilafın adli yargıda karara bağlanması üzerine imar mevzuatına aykırı yapıların hazineye ait arazide bulunmalarının kesinleşmesi üzerine yapılan ikinci başvurunun da nazara alınmaksızın, ihtilaf konusu yapıların 2981 sayılı Yasa kapsamında kalıp kalmadığı araştırılmaksızın anılan yasa gereği gerekli değerlendirme yapılmaksızın Hazine arazisinin oldu bittiye getirilerek …. Bankasına satışına karar verilmesinde 2981 sayılı Yasanın amacına, hak ve nesafet kaidelerine uyarlık bulunmadığı kanısıyla işlemin iptali gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince duruşma için önceden belirlenen 15.11.1988/gününde davacılar vekili Av. … ile davalı idareyi temsilen hazine vekili Av. …’un geldikleri görülerek savcı Aynur Şahinok’un katılmasıyla duruşma yapıldıktan ve dosyada yer alan belgeler incelenerek işin gereği düşünüldü:
Duruşmanın uzaması ve vaktin yetişmemesi nedeniyle aynı gün karar verilmesi mümkün olmadığından ertesi gün yapılan görüşmede işin esasına geçildi. Dava, üzerinde davacıların gacekonduları bulunan …. ….’de mülkiyeti hazineye ait 3-4 pafta, 17 parsel sayılı taşınmazın …….. Bankası T.A.Ş.’ne satılmasına izin veren 19.10.1987/günlü, 87/12215 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının davanın özeti bölümünde belirtilen nedenlerle iptali isteğiyle açılmıştır. 24.2.1984/gününde kabul edilerek 8.3.1984/gününde yürürlüğe giren 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun 3290 sayılı Kanunla değişik 9. maddesinde Hazine, Belediye, İl Özel İdarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerine yapılmış gecekondulara başvuru dilekçesine ekli tesbit ve değerlendirme belgelerine göre korunacak durumda ise harçlar tahsil edilerek hemen, yapı islah edilerek korunacak durumda ise islah edildikten sonra hemen yapı ruhsatı veya kullanma izni verileceği, aynı yasanın 3290 sayılı Yasayla değişik 10. maddesinin ( a ) bendinde, bu kanun hükümlerine göre Hazine, Belediye, İl Özel İdarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12. madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşlarınca bu yerin hak sahibine tahsis edileceği ve bu tahsisin yapıldığının tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine “tapu tahsis belgesi” verileceği, tapu tahsis belgesinin ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil edeceği belirtilmiş, 13. maddesinin 3290 sayılı kanunla değişik ( b ) bendinde ise Hazine, Belediye, İl Özel İdarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde arsa veya araziler üzerinde, ıslah imar planları ile meydana getirilen imar parselleri içinde hak sahiplerine yapılarının işgal ettiği arazide dikkate alınarak ıslah imar planında getirilen ölçülere uygun şekilde arsa veya hisse tahsis edileceği, gecekondusu muhafaza edilemeyen hak sahiplerine aynı bölgede veya diğer gecekondu ıslah veya ödeme bölgesinde başka bir arsa veya hisse verileceği kuralları yer almıştır.
Olayda, davacılara ait gecekonduların üzerinde yer aldığı 3-4 pafta, 17 parsel sayılı taşınmazın mülkiyetinin kişilerle hazine arasında ihtilaflı olduğu, açılan davalar sonucunda …… Tapulama Mahkemesinin 10.9.1986/günlü, 641 sayılı kesinleşen kararıyla uyuşmazlık konusu taşınmazın 4.403.465 m² sinin hazine adına tescil edildiği, tescilden önce 2981 sayılı Yasa yürürlüğe girdiğinde davacılar tarafından yasada öngörülen usul ve şekilde başvuruların yapıldığı, gecekonduların yasal tesbit ve değerlendirme işlemlerinin yeminli özel teknik bürolarca yerine getirilerek tekemmül ettirilen dosyaların mülkiyet uyuşmazlığı nedeniyle tevdi edileceği merci bulunamadığından uyuşmazlık çözümleninceye kadar … Belediye Bakanlığında bekletildiği, mülkiyet uyuşmazlığı çözümlenip hazine adına yapılan tescilden sonra davacılar tarafından tapu tahsis belgesi verilmesi istemiyle … Milli Emlak Müdürlüğüne başvurulduğu, fakat başvuru üzerine istemin kabulü ya da reddi yolunda herhangi bir işlem tesis edilmeksizin onaylı imar planında Toplu Konut alanına ayrılmış dava konusu taşınmazın bu amaçla değerlendirilmek ve inşaata başlanılmak üzere Bakanlar Kurulunun davaya konu edilen kararıyla ….. Bankası T.A.Ş. ne satıldığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır. Davacıların gecekondularının üzerinde yer aldığı hazineye ait taşınmazın onaylı imar planında Toplu Konut Alanına ayrılmış olması nedeniyle, gecekonduların muhafaza edilmesi ve bulundukları yerde korunmasının mümkün olmaması karşısında toplu konut yapılmak üzere ….. Bankasına satışında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Ancak, davacıların 2981 sayılı yasadan doğan haklarının da gözardı edilmemesi, başka bir deyişle davacılar tapu tahsis belgesi almak için gerekli yasal prosedürü tamamlayıp …….. Milli Emlak Müdürlüğüne başvurdukları sırada taşınmazın hazine mülkiyetine geçtiği tartışmasız olduğundan, yukarıda yer alan yasal kurallar çerçevesinde gerekli araştırma yapılmak suretiyle davacıların korunması mümkün bulunmayan gecekondularının karşılığında aynı bölgeden yahut başka bir gecekondu ıslah veya önleme bölgesinden arsa ya da hisse verilmesi gerektiğinden, bu hususun başvurusunun kabulü suretiyle idarece yerine getirileceği tabiidir.
Belirtilen bu işlemlerin yapılmaması halinde, imar affı kanunuyla davacılara tanınan haklarının yitirilmesi sonucu doğacağından ortaya çıkan durumun hak ve nesafet kurallarıyla bağdaştırılamıyacağı açıktır.
Açıklanan nedenlerle davanın REDDİNE, peşin alınan yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına, 24800.- lira avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine 16.11.1988/gününde oybirliği ile karar verildi.