1. Anasayfa
  2. Danıştay 6. Dairesi Kararları

Danıştay 6. Dairesi E: 1988/215 K: 1988/334 T: 09/03/1988


Belediye başkanlarının 3194 sayılı imar kanununun 42. maddesine istinaden para cezası verme yetkileri bulunmadığından yok hükmünde olan bu işleme karşı sulh ceza mahkemesinde dava açılmadığı ve işlemin kesinleştiğinden bahisle ödeme emri düzenlenmesinde isabet görülmediği

Dava, ruhsatsız inşaat yapılması nedeniyle 3194 sayılı Yasanın 42.maddesi uyarınca davacıdan 4.000.000 lira para cezası alınmasına ilişkin Belediye Başkanlığı işlemi uyarınca düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılmış, Vergi Mahkemesince, ödeme emrinin dayanağı olan işleme karşı dava açılmadığı ve kesinleştiği, kesinleşen amme alacağı için tanzim ve tebliğ edilen ödeme emrinde mevzuata aykırılık bulunmadığı belirtilerek reddedilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dosyanın incelenmesinden, ruhsatsız inşaat yapılması nedeniyle davacıdan para cezası alınmasına belediye başkanı tarafından karar verildiği anlaşılmaktadır.

3194 sayılı Yasanın ceza hükümlerini düzenleyen 42.maddesinde ruhsat alınmadan veya ruhsat ve ekleri veya imar mevzuatına aykırı yapılan yapı sahibine belediyeler veya en büyük mülki amir tarafından bu maddede belirtilen para cezalarının verileceği belirtilmiş, bu cezaların bizzat Belediye Başkanınca verilebileceğine ilişkin bir hüküm yer almamıştır.

Öte yandan 1580 sayılı Yasada da Belediye Başkanının re’sen ceza verebileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamakta, anılan yasanın 85.maddesinin 9.bendinde bu tür cezaların belediye encümenlerince verileceği kurala bağlanmaktadır.

İdare hukukunun genel ilkelerine göre Yasaların görevli kıldığı makam ve mercii dışında kimselerin verilmemiş bir yetkiyi kullanması halinde yoklukla özürlü bir idari işlem ortaya çıkar ve yoklukla özürlü bir idari işlemin hukuk aleminde doğmadığı varsayıldığından, bu işlemin kesinleştiğinden söz etmek mümkün olmadığı gibi böyle bir işleme karşı açılan davada süre aşımı da söz konusu olamaz.

Bu durumda yok hükmünde olan para cezasına ilişkin Belediye Başkanlığı işlemine karşı süresinde Sulh Ceza Mahkemesine itiraz edilmediği ve böylece işlemin kesinleştiğinden bahisle davanın reddi yolundaki mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.

Öte yandan 6183 sayılı Yasanın 55.maddesinde ödeme emirlerinin ödenmemiş amme alacağının tahsili için düzenleneceği kurala bağlanmış olduğundan, yukarıda açıklandığı üzere doğmamış bir borca dayanan dava konusu ödeme emrinin mevzuata aykırılığı açıktır.

Açıklanan nedenlerle Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, uyuşmazlığın niteliği ve dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler dava hakkın da karar vermeye yeterli görüldüğünden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 2.bendi uyarınca işin esasının incelenmesine geçilerek yukarıda belirtilen nedenlerle dava konusu işlemin iptaline karar verildi.