Kamulaştırma bedelinin ödenmesinin taşınmazın tapuda ferağ verilmesi koşuluna bağlanmasının mevzuata aykırı bulunmadığı.
Dava, taşınmazın imar planı uyarınca yol ve park için kamulaştırılmasına ilişkin belediye encümeni kararının iptali isteğiyle açılmış, İdare Mahkemesince kamulaştırma bedelinin ödenmesinin davacının tapuda ferağ vermesi koşuluna bağlanmasının Anayasa’nın 46. ve 2942 sayılı Yasanın 3 ve 13.madde hükümlerine aykırı olduğu, koşulun gerçekleşmesi halinde davacının dava konusu taşınmazla olan mülkiyet bağının dolayısıyla menfaat ilişkisinin ortadan kalkacağı ve sonuçta dava açma ehliyetinin yok olacağı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ve bu karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Kmaulaştırma bedelinin Anayasa’nın 46.maddesinde “peşin” 2942 sayılı Yasanın 3.maddesinde “nakden ve peşin” ödeneceğine, aynı yasanın 13. maddesinde de “kamulaştırma karşılığının veya ilk taksidinin milli bankalardan birine hak sahibi adına yatırıldığına dair belgenin” tebliğ edileceğine ilişkin kuralların öngerülmesinin amacı, hak sahiplerinin kamulaştırma karşılığını alabilmelerini güvenceye bağlamak, aynı zaman da idarelerin ödeme güçleri olmaması halinde kamulaştırma yoluna gitmelerini önlemektir.
Bir taşınmazın mülkiyetinin karşılıklı anlaşma yoluyla el değiştirilmesinde uygulanacak esas, malikin taşınmazın karşılığını almasıyla, mülkiyetin devri işlemlerinin aynı zamanda gerçekleşmiş olmasıdır. Kamulaştırma da zor alım yoluyla da olsa sonuç olarak mülkiyetin el değiştirmesi olduğuna göre bunda da aynı kuralın uygulanması doğaldır.
Öte yandan kamulaştırılan taşınmaz üzerinde ve kullanma hakkı devam ederken; karşılığının alınarak ondan da ayrıca yararlanma imkanının yaratılması kişiye haksız bir çıkar sağlarki böyle bir durumun hukuk yönünden savunulması mümkün olamaz.
Açıklanan nedenlerle kamulaştırma karşılığının ödenmesinin taşınmazın tapuda ferağ verilmesi koşuluna bağlanmasında yukarıda değinilen Anayasa ve Yasa kurallarına aykırılık bulunmadığından aksine verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Belirtilen bu durum karşısında dava konusu kamulaştırma işleminin diğer yönlerden mevzuata aykırı olup olmadığı incelenerek bir karar verilmek üzere temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.