Mahkemece bölgede keşif ve bilirkişi incelenmesi yapılarak buradaki yapıların çoğunluğunun işyeri veya konut olarak kullanılıp kullanılmadığının tespiti üzerine bir karar verilmesi gerektiğinden, bu inceleme yapılmaksızın kamulaştırma işleminin iptali istemiyle açılan davanın reddinde isabet yoktur.
İstemin Özeti: … , … mevkiinde, davacıya ait 1868 ada, 1 parsel ve 1823 ada. 17 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırılmasına dair 18.7.1986/günlü, 57.1/429 sayılı belediye encümeni kararının iptali dileğiyle açılan davanın reddine ilişkin … 3. İdare Mahkemesinin 18.10.1988/günlü, E: 1986/1193, K: 1988/923 sayılı kararının; 2981 sayılı Yasa ile başkalarının arazisi üzerinde yapılan konutların yasallaştırıldığı, bu arsalar üzerine işyeri yapan kişilerin zenginleşmesinin amaçlanmadığı, yapılanma sırasında belediye tarafından arazi üzerinde hem konut hem de işyeri olduğu belirtildiğinden, mahkemece keşif yapılarak gerçek durumun ortaya çıkarılması gerektiği, belediyenin işyeri bulunan yerleri kamulaştırıp gerçek konut alanlarını kamulaştırma dışında bıraktığı, bütün işlemlerin siyasal etkilerle ve çıkar karşılığı yapıldığı, daha önce kesinleşen mahkeme kararlarının infazı ile işyerlerinin yıktırıldığı bu yerlerin hükümle ifraz edilip çaplarının fiilen oluştuğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince dosyadaki belgeler incelendikten sonra temyiz isteminin süresinde olduğu görülerek işin gereği düşünüldü:
Dava, … , … mevkiinde 1868 ada, 1 parsel ve 1823 ada, 7 parsel sayılı taşınmazların üzerinde bulunan yapı sahiplerine tahsis edilmek üzere 2981/3290 sayılı Yasa uyarınca kamulaştırılmasına ilişkin 18.7.1986/günlü, 57.1/429 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince davalı belediye tarafından gönderilen ara kararı cevabından uyuşmazlık konusu taşınmazların hisseli olduğu, üzerinde çok sayıda gecekondu bulunduğu ve bu parsellerin ıslah imar planlarında konut alanı olarak gösterildiğinin anlaşıldığı, bu durumda taşınmazların 2981/3290 sayılı Yasanın 9. maddesi uyarınca kamulaştırılmasında yasanın amacına ve mevzuata aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
2981 sayılı İmar Affı Yasasının 9. maddesinin (c) fıkrasında, başkasının arsa veya arazisi üzerine yapılan gecekonduların durumu düzenlenmiş olup, arsa veya arazı sahibi ile gecekondusu bulunan kişinin anlaşmaları halinde ıslah imar planına veya yapının konumuna göre ifraz edilerek arsanın gecekondu sahibi adına tescil edileceği, gerekli görülen durumlarda ise, bu anlaşma beklenilmeksizin üzerinde bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliğinde gecekondular bulunan arsa ve arazilerin kamulaştırılarak bedelinin gecekondu sahiplerinden tahsil edileceği belirtilmiş bulunmaktadır.
Yasa hükmü ile üzerinde bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliğinde gecekondular bulunan arazilerin kamulaştırılması öngörüldüğüne göre, başkasının arazi veya arsası üzerindeki işyerleri için bu madde hükmünün uygulanamayacağı açıktır. Davacı tarafından kamulaştırılan yerlerin işyeri olarak kullanılıp hatta kiraya verildiği, kamulaştırmanın bu kişilere işyeri sağlamak amacıyla yapıldığı ileri sürüldüğüne göre, İdare Mahkemesince taşınmazların bulunduğu yerde keşif ve inceleme yapılıp, kamulaştırılan parsellerdeki yapıların çoğunluğunun işyeri veya konut olarak kullanılıp kullanılmadığının tespit edilmesi, taşınmazdaki yapıların ana niteliğine göre Yasa kapsamına girip girmediğinin belirlenmesinden sonra karar verilmesi gerekirken, davalı idarenin beyanına göre karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle eksik incelemeye dayalı temyize konu … 3. İdare Mahkemesinin 18.10.1988/günlü, E:1986/1193. K.1988/923 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 10.10.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.