Yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda turizm merkezi olarak ilan edilen antalya 1 no’lu bölgenin şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve ilgili mevzuata uygun olmadığı belirtildiğinden, bakanlar kurulu kararının anılan bölge ile ilgili kısmının iptali
Dava, 5 Mart 1990/günlü, 20452 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 18.1.1990 günlü, 90/70 sayılı Bakanlar Kurulu kararının Antalya 1 Nolu Turizm Merkezi ilanı ile ilgili kısmının iptali istemiyle açılmıştır.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 4.maddesinde, turizm bölgeleri, turizm alanları ve turizm merkezlerinin tespitinde ülkenin doğal, tarihi, arkeolojik ve sosyo-kültürel turizm değerleri, kış ve av ve su sporları ve sağlık turizmi ile mevcut diğer turizm potansiyelinin dikkate alınacağı hükmüne yer verilmiş, turizm alan, bölge ve merkezlerinin tespitinde izlenecek esas ve usuller ise, “Turizm Bölgeleri, Turizm Alanları ve Turizm Merkezlerinin Belirlenmesi için Çalışma Gruplarının Oluşturulması, Görev ve Yetkileri ile Çalışma Şekline İlişkin Yönetmelik” hükümleri ile düzenlenmiştir.
Olayda, aynı konuda açılan ve Dairemizin 1990/1621 esas sayısına kayıtlı dava dosyasında uyuşmazlık konusu Antalya 1 no’lu Turizm merkezi ile ilgili olarak dava konusu Bakanlar Kurulu kararının Turizmi Teşvik Kanununun 3.maddesi ve 37.maddesinin (A) fıkrasına göre çıkarılan Yönetmelik kurallarına, şehircilik ve planlama esaslarına ve kamu yararına uygun bulunup bulunmadığının saptanması amacıyla üye … niyabetinde resen seçilen bilirkişiler tarafından mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda özetle “Davalı idarelerin Antalya 1 No’lu Turizm Merkezinin tespiti, ilanı ve sonrasında yaptığı işlemlerin biçimsel olarak yasal kurallara uygunluğu iddia edilmekle beraber, 2e634 sayılı Yasanın özüne, amaçladığı, planlı turizm gelişmesi ilkelerine ve kamu yararına aykırılık taşımaktadır.
Turizm Merkezi tespiti ve ilanı ve buna göre yapılan plan değişikliklerinin kapsamlı planlama anlayışına ters ve zedeleyici olması ve kentin planlama bütünlüğünü gözardı ederek Turizm sektörüne öncelik vermesi planlama ilkelerine aykırı bulunmuştur. Turizm Merkezi adı altında yapılan tek amaçlı ve sektörlü bir işlemin çok işlevli bir yerleşme hakkında karar üretmesi planlama ve şehircilik esaslarına aykırı olduğu gibi planlardan beklenen kamu yararı ilkesine de ters düşmektedir.
Antalya gibi doğal ve tarihi özellikleri üst düzeyde ve zenginlikte bir kente yalnız turizm potansiyelinin önde tutan sektörel bir karar çerçevesi içinde yaklaşmak dar anlamıyla dahi kamu yararı ile açıklanmaz. Antalya gibi özgün değer ve nitelikler taşıyan bir kentte yapılacak her türlü kapsamlı veya sektörel karar ve planlama eyleminin kent bütünü, ülke ve hatta ülke dışı kamuoyu ve kullanıcıları da kapsayan bir toplumsal yararla açıklanabilir olması zorunludur. 1 No’lu Turizm Merkezi kararı ve bağlı olarak yapılan işlemler kentin ve kentli toplumun ortak yararları yerine bireysel yararlara ve yanlız Turizm Sektörü bazında sınırlı yararlara yöneldiği için, çağdaş kamu yararı kararına uygunluk göstermemektedir.
Turizm merkezi ilan edilen alan içindeki yapılaşmış parsellerin Turistik tesise dönüştürülmesi olasılığının çok küçük olması yeni tesis yapımına uygun önemli sayıda boş parselin bulunmaması nedeniyle Turizm Merkezi kararının 2634 sayılı Yasa kapsamında işlevsel yararı da mevcut değildir.” denilmekte olup, sonuç olarak Antalya 1 No’lu Turizm Merkezi adı altında yapılan işlemlerin kaynaklandığı Yasa ve Yönetmeliklere, planlama ve şehircilik ilkelerine ve kamu yararına aykırılık taşıdığı vurgulanmıştır.
Yukarıda özetle değinilen bilirkişi raporu davanın taraflarını tebliğ edilmiş, anılan rapora karşı davalı Turizm Bakanlığınca itiraz edilmiş ise de, bilirkişi raporunun konuyu derinliğine ele alarak ayrıntılı bir incelemenin ürünü olması ve ulaştığı kesin sonuç karşısında itiraz edilen hususlar raporu kusurlandıracak nitelikte bulunmamıştır.
Bu durumda, dava konusu Bakanlar Kurulu kararının Antalya 1 Nolu Turizm Merkezine ilişkin kısmının ilgili mevzuata, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı bilirkişi raporu ile belirlenmiş olup bu haliyle dava konusu karar da hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle dava konusu Bakanlar Kurulu kararının Antalya 1 Nolu Turizm Merkezi ilanı ile ilgili kısmının iptaline karar verildi.