Köy tüzel kişiliğinin ortaokul yapılmak amacıyla kamulaştırma yoluna gidebileceği.
Dava, davacılara ait taşınmazın Ortaokul yapımı için kamulaştırılmasına ilişkin Köy İhtiyar Heyeti kararının iptali istemiyle açılmış, İdare eMahkemesince; 2942 sayılı Yasanın 3.maddesinde, idarelerin kanunlarla yapmak yükümlülüğünde bulundukları kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli olan taşınmaz malları kamulaştırabileceklerinin öngörüldüğü, 440 sayılı Köy Kanununun 13.maddesinde köyün mecburi görevlerinin sayıldığı, anılan maddenin 15.fıkrasında ise mektep yapmak görevinin düzenlendiği, ancak bu kanunda belirtilen “Mektep” sözcüğünün Anayasada zorunlu olan ilköğretimle ilgili ilkokul olarak anlamak gerektiği, zorunlu olmayan Ortaokul ve Lise öğrenimi ile ilgili okul yapmak görevinin Milli Eğitim Bakanlığı ve İl Özel İdarelerine ait bulunduğundan davalı köy tüzel kişiliğince ortaokul yapmak amacıyla tesis edilen kamulaştırma işleminde yetki yönünden hukuka aykırılık olduğu gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idarece temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, 440 sayılı Köy Kanununun 13.maddesinin 15. fıkrasında, mektep yapmanın köyün mecburi görevleri arasında sayıldığı, anılan maddede sözü edilen “mektep” sözcüğünden anlaşılması gerekenin ise, günümüzün koşulları dikkate alınarak yorumlanmasının zorunlu olduğu, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 2842 sayılı kanunla değişik 22.maddesinde ilk öğretim bütün vatandaşlar için zorunlu kılındıktan sonra 24.maddesinde de “ilköğretim kurumları, beş yıllık ilkokullar ile üç yıllık ortaokullardan meydana gelir…” hükmüne yer verildiği, Milli Eğitim Bakanlığının ortaokul öğrenimini de kapsayacak şekilde sekiz yıllık ilköğretim okullarını uygulamaya koyarak yaygınlaştırma çalışmaları yaptığı, Ülkenin gelişimi açısından eğitimin önemi de dikkate alındığından, Anayasada düzenlenen zorunlu ilköğretimin sadece ilkokul değilde, çağın, koşullarına uygun olarak ortaokulu da kapsayacak şekilde anlaşılması gerektiği açıktır.
Bu durumda, köy tüzel kişiliği ortaokul yapılmak üzere gerekli taşınmazları kamulaştırabileceğinden, İdare Mahkemesince; açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken işlemin yetki yönünden iptalinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyize konu Adana 1.İdare Mahkemesinin 6.3.1991 günlü, 1991/430 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.