Kamulaştırmadan artan özel kişilere ait yerlerden bağımsız inşaata elverişli olmayan arsanın bitişiğindeki arsa sahibine satışının yapılabilmesi için öncelikle imar kanununun 18. maddesine göre bir düzenleme yapılması zorunludur.
İstemin Özeti: Edirne İdare Mahkemesinin 8.1.1990 günlü, E: 1990/307, K: 1992/1 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLET ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, davacılara ait … Mahallesi, … Caddesi, 43 pafta, 131 ada, 47 parsel sayılı taşınmazın bitişik 29 parsele satışına ilişkin 3.4.1990 günlü, 175 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, idare mahkemesince; davacıların murislerinin sahip olduğu taşınmazın bir kısmının yol için zamanında kamulaştırıldığı, bu kamulaştırmanın taşınmazın tümünü kapsamadığı ve dava konusu kamulaştırmadan arta kalan taşınmaz parçasının muris ve veraseten davacılar adına tapuda kayıtlı bulunduğu, 3194 sayılı Yasanın 17. maddesinde, özel mülkiyete konu olmayan, kamu kurum ve idarelerine ait ya da kamulaştırılmış olan taşınmazlardan ya da taşınmaz parçalarından söz edilmesi karşısında, davalı belediyece imar planına uygunluğu sağlanması amacıyla yapılacak düzenleme işleminde, İmar Kanununun 17. maddesinin değil, 18. maddesinin uygulanması gerektiği, dolayısıyla, davacılara ait taşınmazın bitişik parsele satılması şeklinde değil, bitişik parsel ile şuyulandırılması şeklinde işlem oluşturulmasının yasa gereği olduğu gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden 3194 sayılı İmar Kanununun 17. maddesinde, belediye ve Valiliklerce, sadece kamu mallarının değil, özel malların kamulaştırmadan arta kalan ve müstakil olarak inşaata elverişli olmayan parçalarının da imar planına uygunluğunun sağlanması amacıyla bitişiğindeki arsa veya bina sahibine bedel takdiri suretiyle satışının yapılabileceği öngörülmüştür.
İmar plan ve düzenlemesinde, uygunluk ve estetiğin sağlanmasında önemli bir işlevi olan bu hükmün uygulanması için anılan yasanın 18 nci maddesine göre öncelikle düzenlemenin yapılması gerekmektedir. Alan üzerindeki arsa ve bina sahiplerinin müstakil veya hisseli imar parsellerinin açık olarak belirlenmesinden sonra kamu veya özel malların kamulaştırmadan arta kalan ve müstakil olarak inşaata elverişli olmayan parçalarının bitişiğindeki hak sahibine satılması plan ve şehircilik ilkelerine uygun olacağı gibi yasa koyucunun amacına da uygun bir yorum yapılmış olacaktır.
Uyuşmazlık konusu alanda henüz anılan yasanın 18 nci maddesine göre bir düzenleme yapılmadığından söz konusu arsanın bitişiğindeki arsa sahibine satışı hukuka uygun görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyize konu Edirne İdare Mahkemesinin 8.1.1992 günlü, E: 1990/307, K: 1992/1 sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının esasta oybirliği gerekçede oyçokluğu ile onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 16.3.1993 gününde karar verildi.