1. Anasayfa
  2. Danıştay 6. Dairesi Kararları

Danıştay 6. Dairesi E: 1992/4533 K: 1992/4867 T: 14/12/1992


İzmir çevreyolu-aydın otoyolunun bornova kent içi geçişinin tüm karayolu ulaşım ilişkileri çerçevesinde ele alınarak özellikle bu alternatifin seçilmesine etken olan bornova şehir içi trafiğinin rahatlatılması ve ege üniversitesi tıp fakültesi hastanesine giriş ve çıkışın rahatlaması amaçları yönünden yeniden bir bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği

Dava İzmir Çevre Yolu-Aydın otoyolu bornova geçiş güzergahına ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin kabulü yolundaki Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali dileğiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden, ulaşımın bir hizmet olduğu, ulaşım planlamasının nazım plan çalışmaları ile paralel yürütülmesi gerektiği, oysa olayda yolun kentin makro formu ve yapısı üzerindeki etkilerinin neler olabileceği hakkında hiçbir çalışma yapılmadan otoyol geçişinin onaylanmasının planlama ilkelerine aykırı olduğu, Çevreyolu trafik tahminlerinin sadece Karayollarının verilerine dayandığı, tahminlerin seçenek, güzergah ve ulaşım türleri hesaba katılmadan yapıldığı, otoyolun planlı inşaat alanları yerine askeri alandan geçmesinin kentsel alan geliştirmek için fırsat yarattığı, otoyolun şehrin içinden geçmesinin orman, ekili alan ve insan ve hayvan yaşamı çevreleri için zararlı olduğu, hava ve su kalitesini olumsuz şekilde etkilediği, büyük boyutlar da gürültü sorunu doğuracağı Bornova’dan geçen otoyol köprüsünü görsel ve estetik çirkinlikler yaratacağı gibi sosyal etkilerinin olacağının anlaşıldığı, bu durumda imar planı değişikliğinde şehircilik ve planlama ilkeleri ile kamu yararına uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş, karar davalı idareler tarafından temyiz edilmiştir.

Olayda, 144 km. uzunluğunda yapılması öngörülen İzmir Çevreyolu-Aydın otoyolunun tam erişme kontrollü bir yol olarak planlandığı, yolun İzmir Çevreyolu kesiminin trafiği kent içindeki bir kavşaktan Aydın, Ankara ve İstanbul otoyollarına aktarmak üzere projelendirildiği, anılan yolun yaklaşık 10 km.lik Bornova kent geçişinde ise proje firmasınca maliyet, işletme maliyeti, kamulaştırma ve arazi kullanımı ve güzergah uzunluğu ölçütleri göz önüne alınarak yedi adet seçenek geliştirildiği, bunlardan Bornova içinden viyadükle geçen ve 272 adet taşınmazın kamulaştırılmasını öngören 1.alternatifin seçildiği, bu alternatifin maliyet ve güzergah uzunluğunun en azı olmasının yanısıra Bornova Kent içi trafiğinin rahatlatılması, Ülkemizin en büyük hastanalerinden biri olan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine giriş ve çıkışın Ankara asfaltına ulaşmadan doğrudan yapılabilmesi amacıyla seçildiği, hastane yakınından geçen otoyolun gürültü ve hava kirliliğinin en aza indirilmesi için yol projesinin dışında otoyol gürültü perdeleri projesinin de onaylandığı temyiz dosyasının incelenmesinden anlaşılmaktadır.

Karara dayanak alınan bilirkişi raporunda ise, dava konusu işlemle imar planına işleyen Bornova geçişi alternatifinin daha çok hava kirliliği, gürültü gibi çevresel etkileri ile kamulaştırma sonucu oluşacak sosyal etkilerinin ve estetik olumsuzluğu üzerinde durulduğu, hatta alınan raporda otoyol güzergahının incelenmesinden başka hafif raylı sistem ve metro gibi başka ulaşım türlerinin önerildiği, keza dosyadaki bilirkişi raporundan anlaşılmaktadır.

Bu itibarla İzmir Çevreyolu-Aydın Otoyolunun Bornova kent içi geçişinin, İzmir’in tüm karayolu ulaşım ilişkileri çerçevesinde de ele alınarak özellikle bu alternatifin seçilmesine etken olan Bornova Şehiriçi trafiğinin rahatlatılması amacı yönünden yeniden bir bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği açıktır.

Açıklanan nedenlerle eksik incelemeye dayalı temyize konu İzmir 3.İdare Mahkemesinin 8.6.1992 günlü 1992/647 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.