Bitişik nizam yapılanma koşulları öngörülen alanlarda arka bahçe mesafesi bırakılmasının zorunlu olduğu, ancak parselin yanında yapılacak yapılarda bahçe mesafesinin aranmayacağı, öte yandan, tip imar yönetmeliğinin 24. maddesinin son fıkrasıyla aynı yönetmeliğin 17. maddesinde düzenlenmiş olan parsel büyüklükleri bakımından istisnalar getirildiği, yönetmelikte aranan diğer koşulların da varlığı halinde inşaata izin verilebileceği
Dava, mülkiyeti davacıya ait taşınmazın bitişiğindeki 15 parsel sayılı taşınmaza verilen inşaat ruhsatının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; 3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinin 24.maddesinin son fıkrasında, “Ancak iki tarafında imar planı ve mevzuatına aykırı olmamak şartı ile yapılmış bina veya bir tarafında böyle bir bina ile diğer tarafında plana göre tespit edilmiş bir yol bulunan arsalardan, plan ve yönetmeliğin diğer şartlarına aykırı olmamak kaydı ile, bu yönetmelikteki parsel büyüklükleri ile ilgili hükümlere uymaksızın yapı yapılmasına izin verilir.” kuralına yer verildiği, dava konusu inşaat ruhsatı verilmeden önce 104 m2 lik kadastral parselin 32 m2 sinin bedelsiz yola terkedildiği, anılan parselin imar planında bitişik nizam 3 kata müsaadeli olduğu, inşaat ruhsatının tip imar yönetmeliğin 24.maddesinde öngörülen koşullara uygun olarak verildiğinden mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinin yapı düzenine ait tanımlar başlıklı 16.maddesinin 19.bendinde, Bitişik nizam; bir veya birden fazla komşu parsellerdeki binalara bitişik olan yapı nizamı olduğu hükme bağlanmıştır, anılan madde de; komşu parsellerdeki binalara bitişik yapı cephe aldıkları yollara göre önündeki veya arkasındaki parsellerde bulunan yapılar ile bitişik olmayıp, yan taraflarında bulunan parseller üzerindeki yapılar ile bitişik olarak inşaa edilen yapılar olduğu amaçlanmıştır. Anılan Yönetmeliğin bina derinliklerini düzenleyen 28.maddesinde de, yapıların hiçbir yerde arka bahçe sınırına (3.00) m. den fazla yaklaşamıyacağı, istisnai durumlarda arka bahçe mesafesinin (2.00) m.den az olmamak üzere bırakılacağı öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlığa konu inşaat ruhsatının bulunduğu alanda imar planıyla bitişik nizam üç kat yapılanma koşulları öngörüldüğü, söz konusu parselleri kapsayan 26-27 pafta, 475 adanın henüz ada içi düzenlemesi yapılarak imar parsellerinin oluşturulmadığı, komşuya ait 15 sayılı kadastral parsel üzerinde mevcut eski bir yapının bulunduğu, 13 parsel sayılı taşınmaza verilen dava konusu inşaat ruhsatı ile başlanan inşaatın tamamlanması halinde ise 15 parsel üzerindeki eski yapının giriş çıkışının engelleneceği ve yol cephesinin tamamen kapanacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda, söz konusu inşaat ruhsatı ile arka bahçe mesafesine uyulmaksızın komşu parsel sınırına tecavüz edecek biçimde inşaata izin verildiği, imar planı ile üç Kat’a müsaadeli bitişik nizam yapılanma koşulu öngörüldüğünden uyuşmazlığa konu parseldeki inşaatın arka komşu parselle bitişik nizam şeklinde inşa edilmesi imar planına açıkca aykırılık teşkil edecektir.
Diğer taraftan, idare mahkemesince dava konusu inşaat ruhsatı yukarıda anılan yönetmeliğin istisna niteliğinde olan 24.maddesi kapsamında değerlendirilmiş ise de, 24.maddesinin son fıkrası ile aynı yönetmeliğin 17.maddesinde düzenlenmiş olan parsel büyüklüklerine ilişkin koşullar bakımından istisna getirdiği ancak, parsel ölçütleri bakımından istisna kapsamında bulunan taşınmazlara yönetmelikte düzenlenen diğer koşullara da uygun olması halinde inşaata izin verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, İdare Mahkemesince yukarıda anılan yönetmelik hükümleri ve imar planına aykırı olarak verilmiş olan inşaat ruhsatının iptali istemiyle açılan davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyize konu Samsun İdare Mahkemesinin 18.5.1993 günlü, 1993/588 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.