Gap idaresinin, 388 sayılı güneydoğu anadolu projesi bölge kalkınma idaresi teşkilatının kuruluş ve görevleri hakkında kanun hükmünde kararname ie verilen planlamaya ilişkin yetkilerini ancak ikinci maddesinin (a) bendinde belirtilen illerde gap ile doğrudan ilgili konularda kullanabileceği bu proje kapsamındaki knularla ilgili plan ve projelerin gap idaresince yapılacağı, bunların yüksek kurulun incelemesinden geçeceği ve gap idaresince hazırlanmış plan ve proje içine giren aanlarda yapılacak plan değişiklerini yapmaya yaptırmaya ve onaylamaya gap idaresinin yetkisi olduğu.
İstemin Özeti: Gaziantep İdare Mahkemesinin 28.10.1993 günlü, E:1991/318, K:1993/680 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Tetkik Hakimi Düşüncesi: Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında 388 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamına giren yörelerde GAP ile doğrudan ilgili plan ve projenin Güneydoğu Anadolu Projesi Yüksek Kurulunun incelemesinden geçeceği ve GAP İdaresince hazırlanmış plan ve proje içine giren alanlarda yapılacak plan değişikliklerini yapmaya, yaptırmaya ve onaylatmaya GAP İdaresi yetkili olduğundan, uyuşmazlık konusu olayda yetkisiz makam tarafından yapılan plan değişikliği işleminin yetki açısından ele alınarak incelenmeksizin işin esasına girilerek iptali yolundaki temyize konu mankene kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Savcı aş’ın Düşüncesi: İmar işiyle ilgili uyuşmazlık hakkında idare mahkemesi mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıp, alınan rapora dayalı kararıyla tasarrufu iptal etmiştir. Davalı, idare mahkemesi kararının hatalı bulunduğu yolundaki iddialarla temyizen bozulması istenilmiş ise de; 2577 sayılı Yasanın 46.maddesi uyarınca idare mahkemelerinin nihai kararlarına karşı yapılan temyiz isteminde; öne sürülen hususlar, anılan yasanın 49. maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından, idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, davacıya ait …, 11 pafta, 353,355,360 ve 361 sayılı parsellerin revizyon nazım imar planında Resmi Kullanım Alanı olarak ayrılmasına ilişkin Belediye
Meclisinin 17.12.1990 günlü, 11/1 sayılı ve 12.2.1991 günlü. 2/2 sayılı işlemlerinin iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, benzer davalarda yerinde yaptırılan kşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporla ve dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden, taşınmazın çevresinin trafik yolları ile çevrili bulunduğu, kuzeybatı, güney ve doğu kesimlerinde konut alanlarının bulunduğu, nazım imar planı yapılırken kentin GAP bölgesi içinde bir il oluşu düşünülerek toplu ve parçalar halinde resmi kullanım alanları fonksiyonlarının öngörüldüğü, bu taşınmazın belli bir kamu kuruluşuna tahsis edilmesi halinde ve isim belirtilmeden sadece resmi kullanım alanı şeklinde tahsis edilmesinde kamu yararı açısından uygulama kolaylığının söz konusu olduğu, planların kent için sağlıklı ve rasyonel bir karar olduğu, planın 2005/yılı hedeflenerek 1.800.000 civarında bir nüfus öngörülerek hazırlandığı, taşınmazın resmi kullanım alanı olarak ayrılmasının alan büyüklüğü, ulaşım kolaylığı, çevre fonksiyonları ile olan ilişkisi yönünden olumlu olduğu, sadece alan olarak ihtiyaç fazlası bir görünüm arz ettiği, ihtiyaç fazlası alanın tespitinin belediyenin yaptığı ve yapacağı diğer tadilatlarda göz önüne alınarak belirlenmesi gerektiği, resmi kullanım alanı toplamında bir fazlalığın sabit olduğu, 3194 sayılı Yasanın 13. maddesinin 3. fıkrasında parsel sahibinin planların onayı tarihinden itibaren 5 yıl sonra başvurulduğunda imar planlarında meydana gelen değişikliklerden ve çevrenin özelliğinden dolayı umumi hizmetlere ayrılan alanlardan ilgili kamu kuruluşlarınca yapımından vazgeçildiğine dair görüş alındığı takdirde inşaat yapılabileceği için, olayda hiçbir kurum veya kuruluş adı belirtilmeksizin sadece resmi kullanım alanı şeklinde bir belirlemeyle, maliklerin ilgili birimden olumlu görüş alarak inşaat yapma haklarını kullanabilmelerinin kısıtlanmış olacağı, bu nedenle tahsisin somut bir sujeye yapılmasının zorunlu olduğu ve dava konusu işlemde 3194 sayılı Yasanın 13.maddesi 3fıkrası ile imar Planlarının Yapılması ve Değiştirilmesine Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 21.maddesinin l.ve 3. fıkralarına aykırılık teşkil ettiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında 388 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1.maddesinde;
Bu kanun hükmünde kararnamenin amacının, Güneydoğu Anadolu Projesi Kapsamına giren yörelerin süratle kalkındırılması, yatırımların gerçekleştirilmesi için plan, altyapı, ruhsat, konut, sanayi, maden, tarım enerji, ulaştırma ve diğer hizmetleri yapmak veya yaptırmak, yöre halkının eğitim düzeyini yükseltmek için gerekli tedbiri almak veya aldırtmak, kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlamak olduğu, GAP Bölge Kalkınma İdaresinin Görevleri başlığını taşıyan 2.maddesinin (F) fıkrasında ise nazım ve uygulama imar planları ile revizyonlarının tamamını veya bir kısmını plan değişikliği dahi l, ada ve parsel bazına kadar yapmak veya yaptırmak hükmünün yer aldığı, yine aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3.maddesinde, GAP İdaresinin görev alanına giren konularda 1580 sayılı Belediye Kanunu ve 3194 syılı İmar Kanunu ile diğer kanunların ilgili idarelere verdikleri imar ve alt yapıya dair hak ve yetkilerin bu idareye devredilmiş sayılacağı, 4.maddesinde de, Yüksek
Kurulun, GAP İdaresi tarafından hazırlanacak her türlü plan, proje ve programları inceleyerek karara bağlayacağı hükmü yer almıştır.
Yukarıdaki hükümlerin birlikte incelenmesinden, GAP idaresinin 388 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile verilen planlamaya ilişkin yetkilerini ancak 2maddenin (a) bendinde belirtilen illerin söz konusu proje kapsamında kalan bölümlerinde, yani Güneydoğu Anadolu Projesi ile doğrudan ilgili konularda kullanabileceği, bu proje kapsamındaki konularla ilgili plan ve projelerin GAP idaresince yapılacağı, bunların yüksek kurulun incelenmesinden geçeceği ve GAP iaresince hazırlanmış plan ve proje içine giren alanlarda yapılacak plan değişikliklerim yapmaya, yaptırmaya ve onaylamaya GAP idaresinin yetkili olduğu sonucuna varılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu taşınmazların resmi kullanım alanına ayrılmasına ilişkin nazım imar planı değişikliğinin Güneydoğu Anadolu Projesi ile doğrudan ilgili olduğu ve bu tür plan değişikliklerini yapmaya yaptırmaya ve onaylamaya GAP İdaresinin yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, idare mahkemesince; yetki si z bir makam tarafından yapılan plan değişikliği işleminin bu açıdan ele alınarak incelenmesi gerekirken işin esasına gerilerek karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle Gaziantep İdare Mahkemesinin 28.10.1993 günlü, E:1991/318, K:1993/680 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 7.2.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.