775 sayılı Gecekondu Kanununun 18. maddesinin 1. fıkrasında ilçe veya Büyükşehir ayırımı yapılmaksızın belediyelere ait taşınmazlara yer verildiği, ayrıca ilçe belediyelerinin uygulama işlemlerinde yetkili olduğu göz önüne alındığında, mülkiyeti … Büyükşehir Belediyesine ait taşınmaz üzerinde bulunan yapının … Belediye Başkanlığı tarafından 775 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca yıktırılmasına karar verilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı.
Savcı Düşüncesi: … İlçesi. … Mahallesi … pafta. … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde izinsiz olarak yapılan yapının 775 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca yıktırılmasına ilişkin işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle uğranılan 600.000.000.- TL maddi zararın tazmini istemiyle açılan dava sonucunda, idare mahkemesince dava konusu işlemin iptali, tazminat isteminin ise reddi yolunda verilen kararın taraflarca temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
775 sayılı Gecekondu Yasasının 18.maddesindE: “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, belediye sınırları içinde veya dışında, belediyelere, hazineye, özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalarda veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak, daimi veya geçici bütün izinsiz yapıîar inşa sırasında olsun veya iskan edilmiş bulunsun, hiçbir karar alınmasına lüzum kalmaksızın belediye veya devlet zabıtası tarafından derhal yıktırılır.” hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden. … Büyükşehir Belediyesine ait uyuşmazlık konusu taşınmaz üzerindeki izinsiz yapının davalı … Belediye Başkanlığı tarafından 775 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca yıktırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
775 sayılı Yasanın 18.madde 1.fıkrası kapsamında belediyelere ait taşınmazlar yer aldığından, ayrıca uygulama işlemlerini yapma konusunda ilçe belediyeleri yetkili bulunduğundan davalı idarece tesis edilen işlemde ilgili yasa hükmüne aykırılık görülmemiştir.
Bu durumda, dava konusu yerin … Büyükşehir Belediyesine ait olduğu 775 sayılı Yasanın 3.fıkrası uyarınca izinsiz yapı hakkında anılan belediyece davalı idareye herhangi bir müracaatın bulunmaması karşısında İmar Kanunu mühürleri uyarınca işlem tesisi gerekirken 775 sayılı Yasa hükümlerine göre işlem tesisinin yerinde olmadığından bahisle verilen iptal kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile temyize konu mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının bozulması; davacının temyiz isteminin reddi ile kararın tazminat isteğinin reddine yönelik kısmının ise onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, mülkiyeti … Büyükşehir Belediyesine ait … İlçesi, … Mahallesi, … pafta. … ada. … parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılan oto yağlama ve yıkama ünitesinin 775 sayılı Gecekondu Kanununun 18.maddesi uyarınca maliki tarafından yıktırılması aksi taktirde … Belediyesince yıktırılacağına ilişkin 21.2.1997 günlü. D/353 sayılı işlemin iptali ile yapının yıktırılması nedeniyle uğranıldığı iddia edilen 600.000.000.-lira zararın faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmış; idare mahkemesince, yapının üzerinde yer aldığı taşınmazın maliki … Büyükşehir Belediye Başkanlığınca davalı … Belediyesi Başkanlığı na herhangi bir müracaat yapılmaması karşısında 775 sayılı Gecekondu Kanununun 18/3
maddesi uyarınca İmar Kanununun yıkıma ili’şfcfn hükümleri uygulanması gerekirken 775 sayılı Kanun uyarınca yıkıma ilişkin işlem tesisinde mevzuata uyarlık bulunmadığından dava konusu işlemin iptaline, hukuken korunması gereken bir hakkın varlığından söz edilemeyeceğinden tazminat isteminin reddine karar verilmiş, karar tarafların vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Temyize konu mahkeme kararının, tazminat isteminin reddedilmesine ilişkin kısmında 2577 sayılı Yasanın 49.maddesinin 1.fıkrasında sayılan’ bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmamaktadır.
Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmına gelince;
775 sayılı Gecekondu Kanununun 18.maddesinde, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, belediye sınırlan içinde veya dışında belediyelere, hazineye, özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazı ve arsalarda veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak, daimi veya geçici bütün izinsiz yapıların inşa sırasında alsun veya iskan edilmiş bulunsun, hiçbir karar alınmasına lüzum kalmaksızın, belediye veya devlet zabıtası tarafından derhal yıktırılacağı. yıkım sırasında lüzum hasıl olduğunda belediyelerin ilgili mülki-ye amirlerine başvurarak yardım isteyebilecekleri, mülkiye amirlerinin, devlet zabıtası ve imkanlardan faydalanmak suretiyle, izinsiz yapıların yıkımı konusunda yükümlü oldukları, aynı maddenin 3.fıkrasında Özel kişilere veya bu maddenin birinci fıkrasında sözü geçenler dışındaki tüzel kişilere ait arazi ve arsalar üzerinde yapılacak izinsiz yapılar hakkında, arsa sahiplerinin yazılı müracaatları üzerine ve mülkiyet durumlarım tevsik etmeleri şartıyla bu madde hükümlerinin aksi halde genel hükümler ve 6785 sayılı İmar Kanunu hükümlerinin uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, mülkiyeti … Büyükşehir Belediyesine ait taşınmaz üzerinde bulunan yapının davalı … Belediye Başkanlığı tarafından 775 sayılı Gecekondu Kanununun 18.maddesi uyarınca yıktırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
775 sayılı Gecekondu Kanununun 18.maddesinin 1.fıkrasında, ilçe veya büyükşehir ayırımı yapılmaksızın belediyelere ait taşınmazlara yer verildiği, ayrıca ilçe belediyelerinin uygulama işlemlerinde yetkili olduğu göz önüne alındığında, dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, kararın iptale ilişkin kısmında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyize konu İstanbul 2.İdare Mahkemesinin 25.12. 1997/günlü. E:1997/338. K:1997/1553 sayılı kararının tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının onanmasına, kararın yıkım işlemine ilişkin kısmının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 14.9.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.