Taşınmazın bulunduğu alanda kat artışı getiren imar planı değişikliğinin mahkeme kararıyla iptal edildiği gerekçesiyle yapı bittikten sonra inşaat ruhsatı iptal edilerek yapının yıktırılmasına ilişkin işlemde davacının kazanılmış hakkı bulunduğundan hukuka uyarlık olmadığı
İstemin Özeti: İzmir 1. İdare Mahkemesinin 20.6.2002 günlü, E:2001/1113, K:2002/621 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İzmir,Konak,Kahramanlar Mahallesi, … pafta, … ada … parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacının 10 nolu dairesinin bulunduğu 4 katlı yapının 4.katının inşaat ruhsatının iptal edilmesi nedeniyle ruhsatsız konuma düştüğü için 3194 sayılı Yasanın 32.maddesi uyarınca yıktırılmasına ilişkin 18.9.2001 günlü 1981 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; davacıya ait yapının bulunduğu alanda yapılaşma koşullarının B-4 nizamdan B-5 nizama çıkarılmasına ilişkin imar planı değişikliğinin İzmir 2. İdare Mahkemesinin 10.11.1998 günlü, E:1997/799, K:1998/812 sayılı kararıyla iptal edilmesi üzerine inşaat ruhsatının 20.4.2001 günlü 5/2335 sayılı işlemle, yapı kullanma izninin ise 17.7.2001 günlü 1/1621 sayılı işlemle iptal edildiği, inşaat ruhsatının iptal edilmesi nedeniyle ruhsatsız duruma gelen yapının yıktırılması yolundaki işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacıya ait taşınmazın bulunduğu alandaki yapı nizamının B-5 olarak belirlenmesi üzerine bir kat ilavesi için 9.1.1998 günlü yapı ruhsatının düzenlendiği, yapının bu ruhsata dayanılarak tamamlandığı ve 26.3.1999 günlü yapı kullanma izin belgesinin alındığı; ancak, davacılara ait yapının kat yüksekliğini belirleyen imar planı değişikliğinin İzmir 2.İdare Mahkemesinin 10.11.1998 günlü, E:1997/799, K:1998/812 sayılı kararıyla iptaline karar verilmesi üzerine inşaat ruhsatının iptal edilerek bu işlemin davacıya tebliğ edildiği dava konusu işlemle de yapının yıkımına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Olayda dava konusu yapının ruhsatının iptaline ilişkin işlemin yapı sahibine tebliğ edilmesine ve dava konusu belediye encümeni kararında ruhsatın iptal edildiği belirtilmesine karşın davacı tarafından ruhsat iptaline ilişkin işlem dava konusu edilmemiş ise de, ruhsatın iptaline ilişkin işlem yıkım işleminin sebep unsurunu oluşturduğu için hukuki denetiminin yapılması gerekmektedir.
İmar planında B-5 yapılaşma koşullarında kalan taşınmaz üzerinde ilave kat yapımı için 9.1.1998 gününde inşaat ruhsatı verilmiş, inşaatın verilen ruhsata uygun olarak tamamlanması üzerine de 26.3.1999 gününde yapı kullanma izni belgesi düzenlenmiştir. Bu işlemler nedeniyle davacının hatası, hilesi veya davacıya isnat edilebilecek bir kusur olmadığı gibi sözkonusu inşaat o tarihte yürürlükte olan imar planına da uygun olarak inşa edilmiştir.
Bu arada inşaat devam ederken 10.11.1998 günlü idare mahkemesi kararıyla alanda kat artışı getiren imar planı değişikliğinin iptaline karar verilmiş,ancak davalı idarece iptal hükmü uyarınca kararın verildiği tarihte inşatın durdurulması gerekirken bu tarihten sonra 5.7.2001 tarihinde yapının mühürlenmesi yoluna gidilmiştir.
Davacının yapısı için inşaat ruhsatının düzenlenmesi kazanılmış hak için tek başına yeterli olmasa da İdare Mahkemesince iptal hükmünün verildiği tarihe kadar ilgilinin hatası hilesi ya da kusuru olmadan yapıya devam edilmesi durumunda mahkeme kararının verilmesini takiben davalı idarece yapının ruhsatının iptal edilerek inşaatın mühürlenmesi, bu aşamaya kadar gelmiş yapının fiili durumunun da kazanılmış hak olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Olayda ise imar planı değişikliğinin iptaline ilişkin idare mahkemesi kararının 10.11.1998 tarihinde verilmesine ve davacıya 20.3.1999 gününde yapı kullanma izni verilmesine karşın davalı idarece yapı bittikten sonra 20.4.2001 günlü işlemle inşaat ruhsatının, 17.7.2001 günlü işlemle de yapı kullanma izninin iptal edildiği ve yapı tatil zaptının 5.7.2001 tarihinde düzenlenerek yapının mühürlendiği anlaşıldığından, yıkım kararının alındığı tarihte davacının kazanılmış hakkının bulunduğunun kabulü zorunludur.
Bu durumda, sözkonusu taşınmazın bulunduğu alanda kat artışı getiren imar planı değişikliğinin 10.11.1998 günlü mahkeme kararı ile iptal edildiği gerekçesiyle yapı bittikten sonra inşaat ruhsatı iptal edilerek yapının yıktırılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle İzmir 1. İdare Mahkemesinin 20.6.2002 günlü, E:2001/1113, K:2002/621 sayılı kararının BOZULMASINA, 10.120.000.- lira karar harcı ile fazladan yatırılan 7.530.000.- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 2.6.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.