İnşaat ruhsatı ve eski projesine uygun olarak yapılan yapıya inşaat ruhsatı süresinin bittiğinden bahisle 3194 sayılı yasanın 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı
İstemin Özeti: İzmir 4. İdare Mahkemesinin 3.10.2002 günlü, E:2002/330, K:2002/823 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi Düşüncesi: Uyuşmazlık konusu olayda, yapıya ruhsat alınarak başlandığına, ruhsat veya eklerine ve imar mevzuatına aykırı bir durum tespit edilmediğine ve ruhsat süresi dolduktan sonra inşaata devam edildiğine ilişkin bir iddia ve tesbitte bulunmadığından yapıya ilişkin ruhsat süresinin dolduğundan bahisle 3194 sayılı Yasanın 42.amddasi uyarınca para cezası verilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığından, davanın reddine ilişkin idare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İzmir, Karaburun İlçesi, Küçükbahçe Köyü, Karareis Mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılan yapıların inşaat ruhsatı süresinin bitmiş olması ve bu nedenle ruhsatsız duruma düşmesi nedeniyle 3194 sayılı İmar Kanununun 42.maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin 20.12.2001 olur günlü, 3.1.2002 günlü, 72 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; uyuşmazlık konusu parsel üzerinde davacı kooperatifçe 30.4.1993 tarihli inşaat ruhsatı ile yapıların yapılmasına başlandığı, davalı idarece 13.4.1999 tarihinde yapılan denetimde inşaat ruhsatı ve eki projesine uygun olarak yapılan yapıların 5 yıllık yasal ruhsat süresinin dolması nedeniyle ruhsatsız konuma düştüğü tesbit edilerek mühürlendiği ve dava konusu işlemin tesis edildiği, bu işlemden sonra anılan yapılar için 28.3.2002 tarihinde ruhsatların yenilendiği, uyuşmazlık konusu yapılar için 30.4.1993 tarihinde yapı ruhsatı alındığı ve yapıların 30.4.1998 tarihine kadar ruhsatlı bulunduğu, bu süre içerisinde yapıların bitirilememesi nedeniyle ruhsatlarının yenilenmesi gerekmekte iken bunun yapılmadığı, dolayısıyla yapı tatil tutanağının düzenlendiği, 13.4.1999 tarihinde ve kooperatife para cezasının verildiği, 20.12.2001 tarihinde yapıların ruhsatsız konumda bulunduğu, her ne kadar 28.3.2002 tarihinde yeniden ruhsat alınmış ise de, ruhsat alındıktan sonra yasada belirtilen 5 yıllık sürenin sonu olan 30.4.1998 tarihi ile yeniden ruhsatın alındığı 28.3.2002 tarihleri arasında yapıların ruhsatsız bulunduğunun açık olduğu, ruhsatın hükümsüz kalması nedeniyle ruhsatsız konuma düşen yapılar için para cezası verilmesine ilişkin işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
3194 sayılı imar Kanununun 42.maddesinin 1.fıkrasında; ruhsat alınmadan veya ruhsat veya eklerine veya imar mevzuata aykırı olarak yapılan yapının yapı sahibine ve müteahhidine 500.000 liradan 25.000.000.-liraya kadar para cezası verileceği ayrıca fenni mesule bu cezaların 1/5’inin uygulanacağı hükme bağlanmış, bu maddede belirtilen ceza miktarları 765 sayılı Yasanın 4421 sayılı Yasa ile değişik Ek-1 maddesi uyarınca 393 kat artırılmış ve Ek 2.maddesi uyarınca da her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için belirlenen yeniden değerlenme oranına tabi tutulmuştur.
Yukarıda anılan 3194 sayılı İmar Kanunun 42.madde uyarınca, ancak ruhsat alınmadan veya ruhsat veya eklerine veya imar mevzuatına aykırı olarak yapı yapılması durumunda para cezası verilmesi mümkün olup, ruhsat ve eklerine aykırılık bulunmadığı ve ruhsat süresinin dolmasından sonra inşaata devam edilmediği sürece, sadece ruhsat süresinin dolduğundan ve inşaatın ruhsatsız duruma düştüğünden bahisle anılan madde hükmü uyarınca para cezası verilmesi mümkün değildir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı kooperatifin, İzmir -Karaburun İlçesi, Küçükbahçe Köyü, Karareis mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmazda inşaat yapmak amacıyla 30.4.1993 günlü yapı ruhsatını aldığı ve bu ruhsat uyarınca inşaata başlandığı, 13.4.1999 tarihinde davalı idarece yerinde yapılan denetimde, inşaat ruhsatında belirtilen toplam 60 adet, bitmiş kullanılır durumda konut tespit edildiği, 5 yıllık yapı ruhsatı süresinin dolması nedeniyle inşaatların aynı günlü yapı tatil zaptı ile mühürlenerek durdurulduğu, dava konusu işlemle de para cezası verildiği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, dava konusu işlemde yapıların inşaat ruhsatı ve eski projesine uygun olarak yapıldığının tesbit edildiği de belirtilmiştir.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu olayda, yapısı ruhsat alınarak başlandığına, ruhsat veya eklerine ve imar mevzuatına aykırı bir durum tespit edilmediğine ve ruhsat süresi dolduktan sonra inşaata devam edildiğine ilişkin bir iddia ve tesbitte bulunmadığından yapıya ilişkin ruhsat süresinin dolduğundan bahisle 3194 sayılı Yasanın 42.maddesi uyarınca para cezası verilmesi mevzuata uyarlık bulunmadığından, davanın reddine ilişkin idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle İzmir 4. İdare Mahkemesinin 3.10.2002 günlü, E:2002/330, K:2002/823 sayılı kararının BOZULMASINA, 10.120.000.- lira karar harcı ile fazladan yatırılan 7.530.000.- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 15.6.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.