3194 sayılı İmar Kanunu’nun 26. maddesi kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına yapılacak veya yaptırılacak yapılara imar mevzuatı kapsamında aranan şartların sağlanmasının yanısıra mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan projeye göre ruhsat verilmesi ve imara aykırı yapılar nedeniyle verilecek para cezası miktarı belirlenirken yapının niteliği ve kullanım amacının da dikkate alınması gerektiği.
İstemin Özeti: Sakarya 1. İdare Mahkemesinin 26.6.2003 günlü, E: 2003/85, K: 2003/721 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi Mehmet Sıtkı Çelik’in Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Münevver Demir’in Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay 6. Dairesisince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Kocaeli, Gebze, ? pafta, ? ada, ? parsel sayılı taşınmazda ruhsatsız olarak inşaat yapıldığından bahisle 3194 sayılı Yasanın 42. maddesi uyarınca 17.000.000.000.- lira para cezası verilmesine ilişkin 17.10.2002 günlü, 3645 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, davacı idarenin 5.8.2002 gününde ruhsat talebinde bulunduğu, davalı idarece verilen 12.8.2002 tarihli cevabi yazıda, 1/1000 ölçekli revizyon imar planına göre hazırlanan imar durumunda belirtilen yola terk işlemleri ve park alanının ifrazları yapılarak Türkiye Elektrik Kurumu Bölge Müdürlüğü’nün görüşü alınarak, Zemin Etüd Raporu ile birlikte başvurulması halinde talebin yeniden inceleneceği belirtildiği, belirtilen hususlarda herhangi bir girişimde bulunulmadan inşaat yapımına başlandığının 20.9.2002 günlü tutanakla tespit edilmesi üzerine dava konusu para cezasının verildiğinin anlaşıldığı, olayda her ne kadar uyuşmazlık konusu inşaat 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 26. maddesi kapsamında ise de ruhsat talebiyle yapılan başvuru üzerine tespit edilen hususların yerine getirilmesi veya bu hususlara itiraz edilmesi, olumsuz cevap alınması halinde yargı yoluna başvurulması gerekirken, bu yöntem izlenmeyerek inşaata başlanmasının para cezası verilmesini gerektirdiğinden dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 26. maddesinin 1.fıkrasında, kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan projeye göre ruhsat verileceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden,davacı Enstitü Rektörlüğünce avan projesi sunularak yapı ruhsatı istemiyle davalı idareye başvurulduğu, ancak yapı ruhsatı alınmadan üniversite kampüsü için tahsis edilen taşınmazda bina yapımına başlanması nedeniyle 3194 sayılı Yasanın 42. maddesi uyarınca belediye encümeni işlemiyle para cezası verildiği, bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu yapının 3194 sayılı Yasanın 26. maddesi kapsamında olduğu, davacı idarenin amacına uygun hizmet verilmesini sağladığı, davacı idarenin eğitim veren bir kamu kurumu olması, toplumsal yaşam içindeki önemi, sunduğu hizmetin niteliği ve sunulan avan projesine göre ruhsat verilmesi gerektiği dikkate alındığında verilen para cezasının fahiş olduğu sonucuna varıldığından davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Sakarya 1. İdare Mahkemesinin 26.6.2003 günlü, E: 2003/85, K: 2003/721 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 26.12.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.