Yapı kullanma izin belgesinin binanın hukuken en son bittiği tarihi gösteren bir belge olduğu, ilgililer tarafından yapının daha önceki bir tarihte bittiğinin maddi delillerle ispatının hukuken olanaklı olduğu hakkında.
İstemin Özeti: Antalya 1. İdare Mahkemesinin 6.11.2003 günlü, E:2002/1572, K:2003/1276 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Antalya, Geyikbayırı, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki konut amaçlı yapıya yapı kullanma izni verilmesi isteminin reddine ilişkin 7.5.2002 günlü, 2307 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince dosyanın incelenmesinden dava konusu parsel üzerinde önceki malik … adına verilen 26.10. 1992 gün ve 29/13 sayılı Valilikçe verilen yapı ruhsatına dayanılarak yapılan konut amaçlı yapının davalı tarafından 08.07.1999 tarihinde satın alınmasından sonra 23.07.2001 tarihli yapı tatil tutanağı ile yapının durumunun tespit edildiği, davacı tarafından 15.08.2001 tarihli dilekçe ile davalı idareye başvurularak maliki oldukları yapının iskan izninin olup olmadığı hususunda bilgi istendiği, davalı idarenin 03.09.2001 gün ve 10-4564 sayılı yazı ile; anılan yapının iskan izninin olmadığı, iskan ruhsatı alabilmesi için inşaat ruhsatının yenilenmesi gerektiğinin 09.09.2001 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, davacının 26.04.2002 günlü dilekçesi ile yaptığı iskan izni verilmesi yolundaki başvurusunun dava konusu 07.05.2002 gün ve 2307 sayılı işlemle reddedilmesi üzerine bu davanın açıldığı anlaşılmakta ise de dava konusu işlemden önce davacıya tebliğ edilen ve iskan izninin verilebilmesi için inşaat ruhsatının yenilenmesi gerektiği yolundaki 3.9.2001 günlü, 10-4564 sayılı işleme karşı dava açılmamış olması ve anılan yapıya ait 26.10.2002 günlü, 29/13 sayılı yapı ruhsatının geçerliliğini yitirmesi nedeniyle yapının ruhsatsız duruma düştüğü kesinlik kazandığından ruhsat yenilemesi yapılmayan yapıya iskan izni verilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmeyerek davanın reddine karar verilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 29. maddesinde yapının beş yıl içinde bitirilmemesi halinde ruhsatın yenileneceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmaz üzerindeki yapıya 26.10.1992 gününde eski malik adına yapı ruhsatı verildiği, davacının taşınmazı 8.7.1999 tarihinde satın aldığı, idarece 23.7.2001 günlü yapı tatil tutanağıyla yapının iskana hazır durumda tespitinin yapılması üzerine davacı tarafından maliki oldukları yapının iskan izni bulunup bulunmadığı hususunda bilgi istenilmesi üzerine yapının iskan izninin bulunmadığı, iskan ruhsatı alınabilmesi için de ruhsatın yenilenmesi gerektiğinin bildirildiği, davacının iskan ruhsatı istemiyle yaptığı başvurunun ise 1992 yılında ruhsatı alınmış yapının yasada öngörülen 5 yıllık süre içinde tamamlanmadığı ve iskan izni alınmadığından dolayı ruhsatsız yapı durumuna düştüğünden bahisle reddedilmesi üzerine davacı tarafından yapının yasal süresi içinde bitirilmiş olduğundan bahisle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun 31. maddesinde, “inşaatın bitme günü, kullanma izninin verildiği tarihtir” hükmü yer almış ise de, bu hüküm hukuken doğacak ihtilafları önlemeye yönelik olup yapı kullanma izni alınmasından sonra hukuki sorumluluğun ve hakların doğacağına ilişkin bir düzenlemedir. Diğer bir anlatımla, yapı kullanma izin belgesi binanın hukuken en son bittiği tarihi gösteren bir belgedir. İlgililer tarafından yapının daha önceki bir tarihte bittiğinin maddi delillerle ispatı hukuken olanaklıdır.
Davacı, TEDAŞ Genel Müdürlüğüyle 1.1.1995 tarihinde abonelik sözleşmesi yapıldığını, ve muhtarlığın inşaatın 1995’te tamamlandığını bildiren yazısı olduğunu, dolayısıyla süresi içinde yapının bitirildiğini, idarenin dava konusu yapının tamamının ruhsat süresi içinde bitmediğine dair herhangi bir tespitinin de bulunmadığını ileri sürmektedir.
Öte yandan, 3.9.2001 günlü, 10-4564 sayılı işleme karşı dava açılmamış olması yapı kullanma izin belgesi isteminin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan bu davada binanın ruhsat tarihinden itibaren 5 yıllık süre içinde bitirilip bitirilmediğinin saptanmasında hukuken bir engel oluşturmamaktadır.
Bu itibarla, davacı tarafından ibraz edilen belgeler incelenip değerlendirilmeden davayı reddeden idare mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
Diğer taraftan, davalı idarece iskan izni verilebilmesi için yapının ruhsat ve eklerine uygun olup olmadığı, kullanılmasında fen bakımından sakınca bulunup bulunmadığı hususları incelenerek iskan izni verilmesi istemine yönelik başvurunun yeniden değerlendirileceği tabidir. Açıklanan nedenlerle, temyize konu Antalya 1. İdare Mahkemesinin 6.11.2003 günlü, E:2002/1572, K:2003/1276 sayılı kararının BOZULMASINA, 20,60 YTL karar harcı ile fazladan yatırılan 15,30 YTL harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 19.6.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.