Akaryakıt istasyonu yaptırmak için yapı ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun, plan hükümlerinin yanı sıra enerji ve tabii kaynaklar bakanlığı tarafından çıkarılan tebliğ hükümlerine de uygun olması gerektiği, tebliğdeki belediye ve mücavir alan sınırları içindeki karayolları kenarında aynı istikamette olan istasyonlar arasındaki mesafenin 2 km olması koşulunun daha sonra 5015 sayılı petrol piyasası kanununun 8.maddesi ile petrol piyasası lisans yönetmeliğinin 45.maddesi ile değişikliğe uğradığından bu hükümlerin göz önünde bulundurmak suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerektiği.
İstemin Özeti: Manisa İdare Mahkemesinin 30.9.2003 günlü, E: 2003/71, K: 2003/912 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Davalı İdarenin Savunmasının Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi İsmet Can’ın Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Aynur Şahinok’un Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü: Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.
Dava, Uşak, Merkez, Sarayaltı Mahallesi, ? pafta, ? ada, ? parsel sayılı taşınmazda yeni yapılan akaryakıt istasyonu için verilen 30.12.2002 günlü, 2002/278 sayılı yapı ruhsatının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, dava konusu işlemin dayanağını oluşturan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının iptali istemiyle açılan davanın mahkemenin 30.9.2003 günlü, E: 2003/70, K: 2003/915 sayılı kararı ile reddedildiği, bu plana ait plan notlarının 6. maddesinde konut dışı kentsel çalışma alanları içerisinde motel ve lokanta da bulunabilen akaryakıt ve bakım istasyonlarının, resmi ve sosyal tesislerin yapılabileceğinin öngörüldüğü Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik uyarınca geçiş yolu izin belgesi düzenlenmesi üzerine verilen yapı ruhsatında hukuka aykırılık bulunmadığının anlaşıldığı, dava konusu işlemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın 14.6.1997 günlü Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğine aykırılık teşkil ettiği iddiasına itibar edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; bu karar davacı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 21. maddesinin 1. fıkrasında, bu kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ncı maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden yapı ruhsatiyesi alınmasının mecburi olduğu, aynı Kanunun 22. maddesinde de belediyeye yapılacak müracaatta dilekçeye tapu, mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları röperli veya yoksa ebatlı kroki eklenmesi gerektiği öngörülmüştür.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliği’nin 57. maddesinin 2. fıkrasının (3) numaralı bendinde, yapı sahipleri veya kanuni vekillerince yapı ruhsatı için belediyelere sunulması zorunlu olan projelerin yürürlükteki kanun, plan, yönetmelik, Türk Standartları, çevre şartları, fen, sanat ve sağlık kurallarının yanı sıra tüm mevzuat hükümlerine uygun olması gerektiği kurala bağlanmıştır. Dolayısıyla uyuşmazlık konusu olayda akaryakıt istasyonu yaptırmak için yapı ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun, plan hükümlerinin yanı sıra Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından çıkarılan 14.6.1997 günlü, 23019 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ hükümlerine de uygun olması gerektiğinden, İdare Mahkemesinin, ruhsat talebinin sadece plan hükümlerine göre değerlendirileceği yönündeki temyize konu kararında isabet görülmemiştir.
Ancak, işlem tarihinde yürürlükte olan ve dava konusu işlemin tesisinde esas alınan Tebliğ hükmündeki belediye ve mücavir alan sınırları içindeki karayolları kenarında aynı istikamette olan istasyonlar arasındaki mesafenin 2 km. olması koşulu, daha sonra yapılan düzenlemelerle değişikliğe uğramıştır.
20.12.2003 günlü, 25322 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 8 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında: “…Kurul, teknik ve ekonomik kriterlere göre bayilik kategorileri oluşturabilir. Bu durumda bayilik lisansları kategorilerine göre düzenlenir. Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafeler, aynı yönde olmak üzere, şehirler arası yollarda on kilometreden, şehir içi yollarda bir kilometreden az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 1.1.2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenlenir.” hükmü uyarınca 17.6.2004 günlü, 25945 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin “Mesafe Kısıtlamaları” başlıklı 45 inci maddesinde: “İki akaryakıt ve/veya LPG istasyonu arasındaki mesafe, aynı yönde olmak üzere;
a) Şehirlerarası yollarda on,
b) Şehir içi yollarda bir kilometreden az olamaz.” şeklinde bir düzenleme yapılmıştır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince yukarıda içeriği belirtilen 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 8 inci maddesi ve Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 45 inci maddesi hükümlerinin göz önünde bulundurulması suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, Manisa İdare Mahkemesinin 30.9.2003 günlü, E: 2003/71, K: 2003/912 sayılı kararının BOZULMASINA, 16.09 YTL. (16.090.000.-lira) karar harcı ile fazladan yatırılan 16.09 YTL (16. 090.000.-lira) harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 26.12.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.