İnşaat ruhsatına uygun olarak tamamlanan ve yapı kullanma izni verilen binanın sonradan zemin katında ve bina cephesinde yapılan tadilatlar nedeniyle inşaat ruhsatının ve yapı kullanma izninin iptalinin mümkün olmadığı, anılan tadilatların eski haline getirmesine karar verilebileceği.
İstemin Özeti: Bursa 3. İdare Mahkemesinin 11.11.2004 günlü, E: 2004/1, K: 2004/404 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti:Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Sedef Türkdoğan’ın Düşüncesi: Verilen inşaat ruhsatına uygun olarak tamamlanan ve tümü için yapı kullanma izni verilen binanın sonradan zemin katında ve bina cephesinde ruhsat ve eki projesine aykırı yapılan tadilatlar nedeniyle ancak tadilatların eski haline dönüştürülmesine ve ve imar para cezası verilmesine karar verilebileceği, uyuşmazlık konusu olayda bu yönde belediye encümenince karar alındığı, anılan tadilatlar nedeniyle inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izninin iptalinin mümkün olmadığından, davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Sedat Larlar’ın Düşüncesi: Bursa, Osmangazi İlçesi,Santral Garaj Mahallesi, ? pafta, ? ada, ? parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yapıya ilişkin inşaat ve iskan ruhsatının iptali isteğiyle açılan davayı reddeden,idare mahkemesi kararının temyizen bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden,inşaat ruhsatına uygun olarak tamamlanan ve tümü için ruhsat verilen binanın,sonradan,zemin katı ve bina cephesinde ruhsat ve projesine aykırı yapılan tadilatlar nedeniyle ruhsatların iptali yönünde karar alındığı anlaşılmaktadır. Ruhsat ve projeye aykırı tadilatlar nedeniyle ancak eski hale dönüştürme ve para cezası verilmesine karar alınacağı, Belediye Encümenince ise bu yönde karar verildiği anlaşıldığından, ruhsatların iptaline karşı açılan davayı reddeden idare mahkemesi kararında isabet bulunmadığından,bozulması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay 6. Dairesisince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Bursa, Osmangazi İlçesi, Santral Garaj Mahallesi, ? pafta, ? ada, ? parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yapıya ilişkin 11.4.1986 günlü, 319/19 sayılı inşaat ruhsatı ile 16.5.1986 günlü, 148/22 sayılı iskan ruhsatının iptaline ilişkin 11.6.2004 günlü, 1094 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, 11.4.1986 günlü, 319/19 sayılı inşaat ruhsatına dayanılarak yapılan yapıya 16.5.1986 günlü, 148/22 sayılı yapı kullanma izin belgesi verildiği, 17.6.2003 günlü tutanak ile zemin katta bulunan (6 numaralı) dükkanla daire arasındaki tüm duvarların ruhsat ve eki projesine aykırı olarak kaldırılarak birleştirildiği, batı cephesine bakan pencelerelerin cephe kaplama malzemesi ile kapatıldığının tesbit edildiği, tadilatın ruhsatına uygun hale getirilmesi için 30 günlük süre verildiği, 1.8.2003 günlü, 2014 sayılı belediye encümeni kararı ile tadilatların 3194 sayılı Yasanın 32.maddesi uyarınca eski haline dönüştürülmesine ve anılan Yasanın 42.maddesi uyarınca da 1.150.000.000 lira para cezası verilmesine karar verildiği, ardından dava konusu işlemle inşaat ruhsatı ile iskan ruhsatının iptaline karar verildiği, dava konusu işlemin tesisinde gerek yetki açısından, gerekse inşaat ruhsatı ve eki projesine aykırı yapılan tadilatın verilen sürede ruhsatına uygun hale getirilmemesi üzerine tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı, diğer taraftan tesbit edilen aykırılıklar giderilerek veya tadilat ruhsatı verilmesi istemiyle her zaman idareye başvurularak işlem tesisi istenebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunun 30.maddesinde, ” Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için, inşaat ruhsatını veren ilgili belediye ve valilikten izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımından mahzur görülmediğinin tespiti gerekir.
Belediyeler, valilikler mal sahiplerinin müracaatlarını en geç otuz gün içinde neticelendirmek mecburiyetindedir. Aksi halde bu müddetin sonunda yapının tamamının veya biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 32.maddesinde de, ” Bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.
Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır.
Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister.
Ruhsata aykırılık bulunan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir.
Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” hükmü getirilmiştir.
Yukarıda yer alan 3194 sayılı Yasanın 32.maddesi uyarınca inşaasına devam edilen bir yapıda ruhsat ve eki projesine aykırı tadilatlar ve/veya ilaveler yapıldığının tesbiti üzerine anılan yapıya ilişkin inşaat ruhsatının iptal edilebileceği, tamamlanmış bir yapıda ruhsat ve eki projesine aykırı tadilatlar veya ilave inşaatlar nedeniyle anılan Yasa hükmü uyarınca inşaat ruhsatının iptal edilemeyeceği, ancak anılan Yasa hükmü uyarınca tadilat ve ilave inşaatların yıktırılmasına ve anılan Yasanın 42.maddesi uyarınca para cezası verilebileceği sonucuna varılmaktadır.
Diğer taraftan, tamamen bitmiş bir yapı için verilen yapı kullanma izninin o yapının inşaat ruhsatına uygun yapıldığını gösterdiği, yapının ruhsat ve eklerine aykırı olması ve kullanılmasında fen bakımından mahzur görülmesi halinde ancak yapı kullanma izninin iptal edilebileceği açıktır.
Bu durumda, verilen inşaat ruhsatına uygun olarak tamamlanan ve tümü için yapı kullanma izni verilen binanın sonradan zemin katında ve bina cephesinde ruhsat ve eki projesine aykırı yapılan tadilatlar nedeniyle ancak tadilatların eski haline dönüştürülmesine ve ve imar para cezası verilmesine karar verilebileceği, uyuşmazlık konusu olayda belediye encümenince bu yönde bir karar alındığı, anılan tadilatlar nedeniyle inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izninin iptalinin mümkün olmadığından, davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açklanan nedenlerle, Bursa 3.İdare Mahkemesinin 11.11.2004 günlü, E: 2004/1, K: 2004/404 sayılı kararının BOZULMASINA, 20.600.000 lira karar harcı ile fazladan yatırılan 15.300.000 lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 12.4.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.