İlk yapı ruhsatının verilmesinden sonra, yapının mühürlendiği tarihte ruhsatın yenilenebilmesi için iki aylık süre kaldığından, mührün kaldırıldığının tebliğ edilmesi üzerine, iki aylık sürede ruhsat yenilemesi için başvurulmadığından, ruhsat alma tarihinde yürürlükte olan mevzuata ve plan hükümlerine göre ruhsat verilmesi gerektiği hakkında.
İstemin Özeti: Ordu İdare Mahkemesinin 2.12.2005 günlü, E:2005/1597, K:2005/1904 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Danıştay Savcısı Sedat Larlar’ın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Giresun İli, Merkez, … Mahallesi, .. pafta, … ada, … sayılı parsel için yapı ruhsatının yenilenmesi isteminin reddine ilişkin 11.5.2005 günlü, 2167-3196 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; inşaatın 1.10.2001 günlü işlemle mühürlenerek durdurulduğu, bu işlemin açılan dava sonucu yargı kararıyla iptal edildiği, davalı idarenin hatalı işlemi nedeniyle inşaata devam edilememesi ve ruhsatın yenilenmesi istendiğinde davanın henüz kesinleşmiş olması karşısında ruhsat yenileme isteminin beş yıllık ruhsat müddeti içinde yapılmış sayılacağı, bu durumda yürürlükte olan mevzuata göre ruhsat dosyasının oluşturulması gerektiğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun Ruhsat Müddeti başlıklı 29. maddesinin birinci fıkrasında, yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddediyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsatın hükümsüz sayılacağı, bu durumda yeniden ruhsat alınmasının mecburi olduğu, başlamış inşaatlarda müktesep hakların saklı olduğu, kuralı yer almıştır.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinin 12. maddesinde, “Ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün olamayacağı için beşinci yıl içinde ruhsat yenilemek üzere ilgili idareye başvurarak ruhsat yenilemesi yapılan yapılar hakkında, ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri uygulanır.İnşasına 2 yıl içinde başlanmayan veya ruhsat süresi içinde tamamlanmayan ve süresi içinde ruhsat yenilemesi yapılmayan yapılar, ruhsatsız yapı olarak değerlendirilir. Bu yapılar hakkında yeniden ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümleri uygulanır.'” hükmü Geçici 2. maddesinde ise, “Ruhsat alınarak inşaasına başlanan ancak 5 yıllık ruhsat süresi sonunda yapı kullanma izni düzenlenmeyerek İmar Kanununun 29 uncu maddesi uyarınca ruhsatı hükümsüz hale gelen yapılar, ilgililerince yapılan başvurularla ve/veya idarelerce yerinde ve dosyasında yapılacak inceleme ve araştırmalarla bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde tespit edilir. Bu yapılar, ruhsat alındığı tarihteki yönetmelik ve ruhsat eki projeler kapsamında incelenir ve mevzuata uygun olanlara ilk ruhsat alındığı tarihteki yönetmelik hükümlerine göre yeniden yapı ruhsatı düzenlenir ve inşaası tamamlanan yapılara yapı kullanma izni verilir. Bu süre içerisinde tespiti yapılmayan yapılara Yönetmeliğin 2/9/1999 tarihli ve 23804 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişik 12 nci maddesi hükümleri uygulanır.” hükmü düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 27.12.1996 gününde yapı ruhsatı, 29.12.1998 gününde tadilat ruhsatı aldığı, yapının 1.10.2001 gününde mühürlendiği, 27.2.2002 günlü mahkeme kararı ile mühürleme işleminin iptal edildiği, bunun üzerine 4.11.2002 gününde tebliğ edilen işlemle mührün kaldırıldığının bildirildiği ve davacının da 18.4.2005 gününde ruhsat yenileme başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.
Olayda, yapının mühürlendiği 1.10.2001 tarihinde ruhsat süresinin bitmesine yaklaşık iki aylık süre kaldığından 4.11.2002 gününde mühürün kaldırıldığının tebliğ edilmesi üzerine, kalan iki aylık süre içerisinde ruhsatın yenilenmesi için davalı idareye başvurulması gerekirken anılan başvuru yapılmadığı gibi, yukarıda içeriği yazılı Yönetmeliğin geçici 2. maddesi uyarınca da yapılmış bir başvurunun bulunmaması karşısında; anılan Yönetmeliğin değişik 12. maddesi hükmü uyarınca yapının ruhsatsız yapı olarak değerlendirilerek, ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerinin yeniden ruhsat alınırken uygulanması gerekmektedir.
Bu durumda, yeni plana göre Yönetmeliğin 12. maddesi uyannca ruhsat başvurusunda bulunulması gerektiğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu Ordu İdare Mahkemesinin 2.12.2005 günlü, E:2005/1597, K:2005/1904 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 13.2.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.