Süresi içinde inşaatı tamamlayamayıp beş yıl içinde ruhsat talebinde bulunanlar hakkında ruhsat alma tarihindeki eski mevzuat hükümlerinin uygulanacağı, inşaat ruhsatı alınmasına rağmen inşasına 2 yıl içinde başlanmayan veya ruhsat süresi tamamlanmadığı gibi ruhsat yenilemesi yapılmayan ve bu şekilde ruhsatsız duruma düşen yapılar için ise yeniden ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerinin uygulanacağı
İstemin Özeti: Mersin 1. İdare Mahkemesince verilen 05/03/2009 tarihli E:2008/517 K:2009/211 sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi Düşüncesi: İlk verilen yapı ruhsatından beş yıl geçtikten sonra tamamlanamayan inşaat için 31.12.2002 tarihinde verilen ruhsatın yürürlükte bulunan plan ve mevzuata göre verilmiş bir ruhsat olması karşısında bu ruhsatın verilmesinden sonra beş yıl içinde (25.12.2007) ruhsat yenileme talebinde bulunulduğundan kazanılmış hakkı bulunan davacıya ruhsat alma tarihindeki eski mevzuat hükümlerinin uygulanması gerektiğinden temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava; davacı kooperatifin Mersin İli, Bahçe Mahallesi, … pafta, … ada, … sayılı parselde kayıtlı taşınmazları için yaptığı ruhsat yenileme başvurusunun, yeniden ruhsat alınması durumunda şu an yürürlükte bulunan plan ve yönetmelik hükümlerinin geçerli olduğu yolunda tesis edilen belediye başkanlığının 21.01.2008 gün ve 118/373 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, 07.06.1995 tarihli yapı ruhsatına dayalı olarak başlanan ve 31.12.2002 tarihinde ruhsatı yenilenen ancak bu ruhsat süresi içinde tamamlanamayan inşaat için yürürlükte bulunan plan ve yönetmelik hükümlerine göre yeni bir ruhsat alması gerektiğinden dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu`nun 21. maddesinde, bu kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26`ncı maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden yapı ruhsatiyesi alınmasının mecburi olduğu hükmüne yer verilmiş, aynı Kanunun ruhsat müddeti başlıklı 29. maddesinde ise “Yapıya başlama müddeti ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu durumda yeniden ruhsat alınması mecburidir. Başlanmış inşaatlarda müktesep haklar saklıdır.” hükmü yer almıştır.
3194 sayılı Yasa`ya dayanılarak hazırlanan Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği‘nin 12. maddesinde de, “Ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün olamayacağı için beşinci yıl içinde ruhsat yenilemek üzere ilgili idareye başvurarak ruhsat yenilemesi yapılan yapılar hakkında, ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri uygulanır. İnşasına 2 yıl içinde başlanmayan veya ruhsat süresi içinde tamamlanmayan ve süresi içinde ruhsat yenilemesi yapılmayan yapılar, ruhsatsız yapı olarak değerlendirilir. Bu yapılar hakkında yeniden ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümleri uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen yönetmelik maddesinden, süresi içinde inşaatı tamamlayamayıp beş yıl içinde ruhsat talebinde bulunanlar hakkında ruhsat alma tarihindeki eski mevzuat hükümlerinin uygulanacağı, inşaat ruhsatı alınmasına rağmen inşasına 2 yıl içinde başlanmayan veya ruhsat süresi tamamlanmadığı gibi ruhsat yenilemesi yapılmayan ve bu şekilde ruhsatsız duruma düşen yapılar için ise yeniden ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerinin uygulanacağı anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı kooperatif tarafından, 07.06.1995 tarih ve 1/75-55/1995 sayılı yapı ruhsatına dayalı olarak inşaata başlandığı, davacının ruhsat yenileme başvurusu üzerine 31.12.2002 tarih ve 2/54 sayılı yapı ruhsatı verildiği, inşaatın bitirilememesi üzerine 25.12.2007 tarihli dilekçe ile ruhsat yenileme talebinde bulunulduğu Taşınmazların ruhsatının hükümsüz olduğu, yeniden ruhsat alınması durumunda yürürlükte bulunan plan ve yönetmelik hükümlerinin geçerli olduğundan bahisle başvurunun reddedildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığa konu olayda, ilk verilen yapı ruhsatından beş yıl geçtikten sonra tamamlanamayan inşaat için 31.12.2002 tarihinde verilen ruhsatın o tarihte yürürlükte bulunan plan ve mevzuata göre verilmiş bir ruhsat olması karşısında bu ruhsatın verilmesinden sonra beş yıl içinde (25.12.2007) ruhsat yenileme talebinde bulunulduğundan kazanılmış hakkı bulunan davacıya ruhsat alma tarihindeki (31.12.2002) eski mevzuat hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Bu durumda, inşaatın tamamlanamaması nedeniyle taşınmazların ruhsatının hükümsüz olduğu, yeniden ruhsat alınması durumunda yürürlükte bulunan plan ve yönetmelik hükümlerinin geçerli olduğuna ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki mahkeme kararında da hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Mersin 1. İdare Mahkemesince verilen 05/03/2009 tarihli E:2008/517; K:2009/211 sayılı kararın bozulmasına, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 04/12/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.