Güçlendirme ruhsatının ilgili belediyesinden alınması işlemi hariç mevzuat hükümleri uyarınca aranılan bütün şartların davacılar tarafından Mahkemece karar verilmeden önce yerine getirildiği, güçlendirme ruhsatına ilişkin başvurunun da yapılmış olmasına rağmen ilgili Belediye tarafından ruhsatın ancak Mahkeme kararından sonra düzenlendiği, İdare Mahkemesince, davacılar tarafından temyiz aşamasında alınan güçlendirme ruhsatının da dikkate alınarak yeniden karar verilmesi gerektiği.
İSTEMİN_KONUSU: İstanbul 2. İdare Mahkemesinin 10/06/2016 tarih ve E: 2015/1369, K: 2016/1268 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ: Dava konusu istem: İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, (…) Mahallesi, 35 pafta, 1288 ada, 81 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan “Gurup Apartmanı” isimli yapının 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca ”Riskli Yapı” olarak belirlenmesine dair İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü işlemine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul I No’lu Riskli Yapı Tespitine İtiraz Değerlendirme Heyetinin 22/04/2015 tarih ve 23-3 sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; aynı işleme yönelik başka malikler tarafından açılan ve Mahkemenin E: 2015/1896 sayılı dosyasına kayıtlı davada, yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda; yapının “Riskli Yapı” niteliğinde olduğunun belirtildiği görüldüğünden, ayrıca yapılan tüm teknik inceleme sonuçları bir bütün olarak değerlendirildiğinde dava konusu yapının yıkılma riski taşıdığının ilmi ve teknik verilerle ortaya konulduğu anlaşıldığından, yapının 6306 sayılı Yasada tanımlandığı şekliyle riskli yapı olduğu ve tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Mahkemece bağlantılı dosyada yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapora dayanılarak karar verildiği, anılan raporda yapının güçlendirilebileceğinin de belirtilmesine rağmen Mahkemece bu husus dikkate alınmadan karar verildiği, güçlendirmeye ilişkin 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu, 6306 sayılı Kanun ve 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde aranılan bütün şartların yerine getirilerek güçlendirme ruhsatının da alındığı, davaya konu riskli yapı tespiti işleminin amaç, sebep ve şekil bakımından hukuka aykırı olduğu, riskli yapı tespit başvurusunu ancak yapı maliki yapabildiği halde uyuşmazlıkta başvuru hakkı olmayan daire malikinin yaptığı, riskli yapı tespiti isteyen daire malikinin lisanslı kuruma verdiği dilekçeyle işaret ettiği bir kişinin teknik inceleme için görevlendirilmesinin istenildiği, işaret edilen kişi tarafından yapılan inceleme sonucunda düzenlenen raporun şüpheli duruma geldiği, bütün incelemelerin diğer maliklerden habersiz yapıldığı, riskli yapı tespiti işleminin dayanak rapor eklenmeden tebliğ edildiği, riskli yapı tespiti işlemine karşı yapılan itiraz sonucu inceleme yapan Teknik Heyetin riskli yapı başvurucusu tarafından olumsuz olarak yönlendirildiği, bunun üzerine itirazın reddine ilişkin olarak alınan Teknik Heyet kararında gerekçe bulunmamasına rağmen Mahkemece eksik inceleme sonucunda davanın reddi yolunda verilen kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: 1-Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, davacıların maliki olduğu yapının riskli olduğunun açık olduğu, güçlendirmeye ilişkin iş ve işlemlerin ise 2013 yılından bu yana devam etmesine rağmen bitirilememiş olduğu dikkate alındığında, yapının can ve mal güvenliği açısında risk durumunun devam ettiği, bu sebeple yıkılması gerektiği belirtilerek temyiz isteminin reddi ve temyize konu kararın onanması gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, (…) Mahallesi, 35 pafta, 1288 ada, 81 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan “Gurup Apartmanı” isimli yapı hakkında, 19 nolu daire maliki tarafından, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında binalarının incelenmesi amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisanslı kurum olan İstanbul Teknik Üniversitesine başvuru yapılmış, lisanslı kurum tarafından yapılan teknik analiz sonucu yapı riskli bulunmuş, bu doğrultuda düzenlenen raporun İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulması üzerine, Müdürlükçe yapılan değerlendirme sonucunda söz konusu yapının riskli yapı olduğu tespit edilmiş, Tapu Müdürlüğünce riskli yapının tapu kaydına belirtme konularak işlem maliklere tebliğ edilmiş, bazı yapı malikleri tarafından riskli yapı tespit işlemine karşı itiraz edilmiş, itirazı inceleyen Teknik Heyet tarafından riskli yapı raporunda eksiklikler tespit edilmiş, bunların ilgili kurum tarafından tamamlanması istenilerek 2 defa müzakerelere devam kararı verilmiş, neticede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul I No’lu Riskli Yapı Tespitine İtiraz Değerlendirme Heyetinin 3. Toplantısıda alınan 22/04/2015 tarih ve 23-3 sayılı karar ile yapılan itiraz oybirliğiyle reddedilmiş, anılan karar İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün 26/05/2015 tarih ve 13146 sayılı yazısıyla itiraz eden davacılara bildirilmiştir. Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun amacını düzenleyen 1.maddesinde; “afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir.” hükmüne, aynı Kanunun uygulama işlemleri” başlıklı 6.maddesinin 8.fıkrasında; “Riskli alan ve rezerv yapı alanı dışında olup da bu Kanunun öngördüğü amaçlar bakımından güçlendirilebileceği teknik olarak tespit edilen yapılar için, Bakanlar Kurulunca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlıkça dönüşüm projeleri özel hesabından güçlendirme kredisi verilebilir.” hükmü, “Tahliye ve Yıktırma” başlıklı 5.maddesinin 3.fıkrası ile 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 8.maddesinin 2. fıkrasında “Uygulamaya başlanmadan önce, riskli yapıların yıktırılması için, bu yapıların maliklerine altmış günden az olmamak üzere süre verileceği kuralı öngörülmüş; 8.maddesinin 5.fıkrasında da;”Riskli yapının yıktırılması yerine güçlendirilmesinin istenilmesi durumunda riskli yapının yıktırılması için ikinci fıkra uyarınca maliklere verilen süreler içerisinde; maliklerce, güçlendirmenin teknik olarak mümkün olduğunun tespit ettirilmesi, Kat Mülkiyeti Kanununun 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen şekilde güçlendirme kararı alınması, güçlendirme projesinin hazırlatılması ve imar mevzuatı çerçevesinde ruhsat alınması gerekir. Güçlendirme işi, yapılacak güçlendirmenin mahiyetine göre ruhsatı veren idare tarafından belirlenecek süre içerisinde tamamlandıktan sonra tapu kaydındaki riskli yapı belirtmesinin kaldırılması için Müdürlüğe başvurulur.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, (…) Mahallesi, 35 pafta, 1288 ada, 81 parsel sayılı taşınmazda bulunan 19 bağımsız bölümden oluşan yapının güçlendirilmesini isteyen maliklerden olan davacıların, yapının riskli yapı olarak tespit edilmesinden sonra yapının yıkılması için verilen önce 60 günlük sürenin İstanbul 2. İdare Mahkemesinin 29/11/2016 tarihli, E: 2015/2015, K: 2016/2259 sayılı kararıyla; sonrasında 29 günlük ek sürenin ise aynı Mahkemenin 09/02/2017 tarihli, E: 2016/1540, K: 2017/353 sayılı kararıyla iptal edildiği, davacılar tarafından yapının yıkılması yerine güçlendirilmesinin mümkün olduğuna dair Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Deprem Mühendisliği Anabilim Dalı’ndan tespit raporunun alındığı, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 19/2.maddesi uyarınca kat maliklerinin beşte dört çoğunluğu ile karar aldığı, İstanbul Teknik Üniversitesine güçlendirme projesi hazırlatıldığı, sonrasında ise Kadıköy Belediye Başkanlığı’ndan 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 8.maddesinin 5.fıkrası uyarınca 29/09/2016 günlü, 000791-16 sayılı güçlendirme ruhsatının alındığı anlaşılmıştır.
Bu durumda; güçlendirme ruhsatının ilgili belediyesinden alınması işlemi hariç yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca aranılan bütün şartların davacılar tarafından Mahkemece karar verilmeden önce yerine getirildiği, güçlendirme ruhsatına ilişkin başvurunun da yapılmış olmasına rağmen ilgili Belediye tarafından ruhsatın ancak Mahkeme kararından sonra (29/09/2016 tarihinde) düzenlendiği, söz konusu güçlendirme ruhsatının ve dayanağı Yönetmelik maddelerinin iptali istemiyle açılan davada Danıştay Altıncı Dairesinin 12/06/2019 günlü, E: 2019/2475, K: 2019/5524 sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği de dikkate alındığında, İdare Mahkemesince, davacılar tarafından temyiz aşamasında alınan güçlendirme ruhsatının da dikkate alınarak yeniden karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacıların temyiz istemlerinin kabulüne, 2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu İstanbul 2. İdare Mahkemesinin 10/06/2016 tarih ve E: 2015/1369, K: 2016/1268 sayılı kararının BOZULMASINA,
- Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 11/02/2020tarihinde oybirliğiyle karar verildi.