Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Nedir?
Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi, “nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” davalarının konusunu oluşturur. Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne düşürülmüş nüfus kaydının bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir.
Nüfus Kaydı Nasıl Düzeltilir? Nüfus Kayıtlarındaki Hataların Düzeltilmesi Talebi Nasıl Yapılır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35. maddesine göre; kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak, olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddi hatalar, nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.
Aynı Kanunun aile kütüklerinde bulunması gereken kişisel bilgilerin düzenlendiği 7. maddesinde, her mahalle veya köy için ayrı aile kütüğü tutulacağı ve bu aile kütüklerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, kayıtlı bulunduğu il, ilçe, köy veya mahalle adı ile cilt, aile ve birey sıra numarası, kişinin adı ve soyadı, cinsiyeti, baba ve ana adı ile soyadları, evli kadınların önceki soyadları, doğum yeri ile gün, ay ve yıl olarak doğum tarihi ve kütüğe kayıt tarihi, evlenme, boşanma, soybağının kurulması veya reddi, ölüm, vatandaşlığın kazanılması veya kaybedilmesi gibi kişisel durumda meydana gelen değişiklik veya yetkili makamlarca yapılan düzeltmeler, dini, medeni hâli, yerleşim yeri adresi, fotoğrafı bulunacağı belirtilmiştir.
Nüfus Kayıtlarındaki Hataların Düzeltilmesi Talebi
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 38. maddesinde aile kütüklerine tescil edilmesi gereken bilgilerden; dayanak belgesinde bulunduğu hâlde nüfus kütüklerine hatalı veya eksik olarak tescil edilen ya da hiç yazılmayan bilgiler veya mükerrer kayıtların maddi hata kapsamında değerlendirileceği, bu tür maddi hataların ise Genel Müdürlükçe ya da nüfus müdürlükleri tarafından düzeltileceği veya tamamlanacağı düzenlenmiştir.
Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun Uygulanması Hakkında Yönetmeliğin (NHKUİ) 80. maddesinin (ç) bendine göre, doğum veya ölüm raporuna göre düzenlenmiş olmak kaydıyla, yurt içinde doğum veya ölüm tutanaklarının düzenlenmesinde maddi bir hata olması ve doğum ya da ölüm raporunun aslının ibraz edilmesi hâlinde yapılacak değerlendirme sonucunda adı, soyadı, ana ve baba adı, cinsiyet, doğum yeri, doğum tarihi, evlenme tarihi ve ölüm tarihinde gerekli düzeltme işlemi yapılacaktır.
Nüfus Kayıtlarındaki Hataların Düzeltilmesi Talebi E-devlet
Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından e-devlet üzerinden nüfus kayıtlarındaki hataların düzeltilmesine yönelik hizmetler verilmektedir. Bu hizmeti kullanarak, nüfus kayıtlarınızdaki hataların düzeltilmesi için başvuruda bulunabilirsiniz.
Bu hizmet; nüfus kayıtlarına tescil işlemine esas dayanak belgelerinde bulunduğu halde, nüfus kütüklerine hatalı veya eksik olarak tescil edilen bilgilerin nüfus müdürlüklerince düzeltilmesini kapsamaktadır. Bunun dışındaki talepler için mahkeme kararı alınmadıkça nüfus kayıtları üzerinde işlem yapılamamaktadır.
Link için tıklayınız: https://www.turkiye.gov.tr/nvi-nufus-kayitlarindaki-hatalarin-duzeltilmesi-talebi Bu sayfada, varsa daha önce yaptığınız başvurular görüntülenir. Yeni başvuruda bulunmak istiyorsanız sayfada yer alan “Yeni Başvuru” düğmesine tıklayınız.
Nüfus Kayıtlarındaki Hataların Düzeltilmesi Davası
Dayanak belgelerindeki bilgilerin aile kütüklerine işlenmesi sırasında yapılmış bir maddi hata söz konusu değil ise, aile kütüğünün herhangi bir kaydında düzeltme veya değişiklik ancak mahkeme kararı ile yapılabilecektir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35. maddesinde “kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez…” ibaresi yer aldığından, herhangi bir sınırlama olmaksızın nüfus kütüğünde mevcut her kaydın düzeltilmesinin istenebileceği kuşkusuzdur.
Önemle vurgulanmalıdır ki zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir (YHGK 11.2.1998 gün ve 1999/2-87 E., 1998/77 K. sayılı kararı). Şu durumda zamanaşımı veya hak düşürücü süreye bağlı olmaksızın açılabilen nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davada resmî kayıt ve belgelere başvurulabileceği gibi tanık da dinlenebilecektir (Özsunay, s. 244; Öztan, B.: Şahsın Hukuku Hakiki Şahıslar, Ankara 1997, s. 210). Ancak Nüfus Kanunu’nun 47’nci maddesince yapılan tanımlamalara göre kişisel durumlarda ortaya çıkan “değişiklikler” için mahkeme kararına gerek bulunmamaktadır (TKM m.40, Nüfus Kanunu m.48). Buna karşılık, nüfus kütüklerindeki “doğru olmayan kayıtların” düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur (TKM m.38, Nüfus Kanunu m.11).
İşte bu noktalarda, nüfus kütüğünde yer alan “doğru olmayan kayıtlar”, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak olan “kayıt düzeltme davası” ile gerçek durumuna uygun hâle getirilebilir ki, bu dava uygulamada “nüfus kaydının düzeltilmesi davası” olarak adlandırılmaktadır.
Nüfus Kanunu’nun 46. maddesinde “yaş, ad, soyadı ve diğer kayıt düzeltme davaları…” ibaresi yer aldığından, herhangi bir sınırlama olmaksızın nüfus kütüğünde mevcut her kaydın düzeltilmesinin istenebileceği kuşkusuzdur.
Nüfus Kayıtlarındaki Hataların Düzeltilmesi Dava Dilekçesi
Aşağıda, nüfus kaydının düzeltilmesi için örnek bir dava dilekçesi taslağı verilmiştir. Bu dilekçe genel bir şablon niteliğindedir ve davanın özelliklerine göre düzenlenmesi gerekir. Hukuki bir süreç olduğundan, dilekçe hazırlanırken bir avukata danışmanız önemlidir.
T.C. [İLGİLİ MAHKEME ADI] MAHKEMESİNE
(Örneğin: T.C. [ŞEHİR] [ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE])
DAVACI:
Adı Soyadı: [Davacının Adı Soyadı]
T.C. Kimlik No: [Davacının T.C. Kimlik Numarası]
Adres: [Davacının Adresi]
VEKİLİ: (Eğer bir avukat tarafından temsil ediliyorsa)
Adı Soyadı: [Avukatın Adı Soyadı]
Adres: [Avukatın Adresi]
DAVALI:
[Türkiye Cumhuriyeti Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü / İlgili Nüfus Müdürlüğü]
KONU:
Nüfus kaydının düzeltilmesi talebimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkil/davacı [adınızı belirtiniz], nüfus kütüğünde [hatalı bilgi] olarak kayıtlıdır. Ancak bu kayıt gerçeği yansıtmamaktadır.
- [Davanın dayanağı olan gerekçeler açıkça belirtilmelidir. Örneğin; doğum tarihi hatalı yazılmış, cinsiyet yanlış kaydedilmiş, ad/soyad yanlış yazılmış olabilir. Bunun açıklamasını yapınız.]
- Bu yanlışlığın düzeltilmesi amacıyla gerekli belgeler dilekçe ekinde sunulmaktadır. [Örneğin; doğum belgesi, hastane raporu, tanık beyanları vb.]
- [Hangi hukuki nedenlere dayandığınız belirtilmelidir. Örneğin; Medeni Kanun’un ilgili maddeleri veya Türk Hukuk sistemindeki diğer düzenlemeler.]
- Bu nedenlerle, davanın kabul edilerek nüfus kaydındaki yanlışlığın düzeltilmesini talep etme zorunluluğu doğmuştur.
HUKUKİ NEDENLER:
Medeni Kanun, Nüfus Hizmetleri Kanunu ve ilgili mevzuat.
DELİLLER:
– [Doğum Belgesi]
– [Hastane Raporu]
– [Tanık beyanları (tanıklar belirtilmeli)]
– [Diğer ilgili belgeler]
TALEP SONUCU:
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, davacının nüfus kaydında yer alan [düzeltilecek bilgiyi belirtiniz] bilgisinin düzeltilmesine, yargılama giderlerinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini saygıyla arz ve talep ederim.
Tarih: [Dilekçe tarihi]
DAVACI:
[Adınız Soyadınız]
İmza:
Bu dilekçe, genel bir taslak niteliğindedir. Nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin talepler, somut olayın özelliklerine ve ilgili yasal düzenlemelere göre şekillendirilmeli, ek belgeler ve kanıtlarla desteklenmelidir. Bir avukattan yardım almak sürecin sağlıklı ilerlemesi açısından önemlidir.
Mirasçılar Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Açabilir Mi?
Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Yani bu dava mirasçılar tarafından açılamaz. Mirasçılar Cumhuriyet savcılarından talepte bulunma hakkına sahiptir.
Haklı sebeplerin bulunması hâlinde aynı konuya ilişkin düzeltme yapılması hâkimden istenebilir. Ad değişikliği hâlinde, nüfus müdürlüğü bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eşin ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltir.
Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davasında Davalı Kimdir?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesine göre, kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.