1. Anasayfa
  2. Yargıtay 18. Hukuk Dairesi

Yargıtay 18. Hukuk Dairesi E: 1996/9173 K: 1996/10501 T: 26.11.1996


Taşınmazın arsa sayılabilmesi için kamulaştırma amacıyla imar planı kapsamına alınması yeterli olmayıp belediye hizmetlerinden de yararlanması gerekmektedir. Belediye hizmetlerinden amaç alt yapı hizmetleridir.

Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan günde temyiz eden davalı vekili Av. S… K: .. ile aleyhine temyiz olunan davacılar vekili Av. A… C… geldi. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü: K: Otobüs garajı inşa edilmek üzere nazım imar planında yeralan arazinin yetmemesi üzerine belediye encümeninin aldığı karara dayanılarak dava konusu taşınmazı da kapsayan civar arazinin kamulaştırılmak üzere plan kapsamına alınmasına karar vermiş ve dava konusu 817 parselin plan kapsamına alınmasının nedeni de bu suretle, kamulaştırmanın sağlanmasına matuf olduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmaz, bu suretle plan içine alınmadan önce “ova koruma tarımsal alanda” yer almakta idi.

Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre taşınmazın kamulaştırmanın gerçekleşmesi amacıyla imar planına alınmış olması halinde taşınmaz sırf bu nedenle arsa sayılmayıp bundan önceki (imar planına alınmadan önce) durumunun incelenmesi gerekmektedir. Dava konusu taşınmaz kamulaştırma amacı ile imar planına alınmadan önce nazım imar planı içinde, yukarıda açıklandığı üzere “ova koruma tarımsal alanında” yer almaktadır. Hukuk Genel Kurulunun 23.11.1994 günlü 1994/18-441-766 sayılı kararında da açıklandığı üzere nazım imar planı içinde yer alan bir taşınmaz, sırf bu nedenle arsa olarak değerlendirilemez.

Dava konusu taşınmazla ilgili olmamakla beraber 819 nolu parselle ilgili bazı yazı örnekleri dosyaya konulmuş olup, bu yazılara göre 819 parsel civarından bir enerji nakil hattı geçmekte ve civarda belediyeye ait derin su kuyusu yer almakta olduğu belirtilmiş ise de, bu parsel ve dava konusu 817 parselin belediye hizmetlerinden yararlandığına dair başkaca bilgi bulunmamaktadır. Bu durumdaki taşınmazın arsa sayılabilmesi için yukarıda açıklandığı gibi kamulaştırma amacıyla imar planı kapsamına alınması yeterli olmayıp, belediye hizmetlerinden de yararlanması gerekmektedir. Bu kapsamda belediye hizmetlerinden amaç, arazi parçalarına meskun olma veya meskun olmaya uygun niteliklerini veren alt yapı hizmetleridir.

Bunlar belediye ve ilgili diğer kamu kuruluşları tarafından getirilen ve genellikle yol, ulaşım, aydınlatma, çöp toplama, su, kanalizasyon ve benzerleridir. Civarda mevcut olabilecek şehirlerarası karayolu, enerji nakil hattı, kuyudan ya da civardan geçen dere veya kanaldan elde edilen su bu hizmetlerin mevcut olduğu anlamına gelmez.

Bu nedenle değerlendirme tarihi itibariyle yukarıda sözü edilen hizmetlerin taşınmazın veya etrafının meskun olması nedeniyle getirtilmiş olması ve fiilen faydalanmaya konu edildikleri, bu hizmetleri götürmekle görevli olan Belediye Başkanlığından sorulup saptanmadan taşınmazın mesafesi belirtilmeyen bazı yönlerinde iskan edilmiş yerlerin mevcut olduğu belirtilerek düzenlenen raporlara dayanılarak tapuda tarla olarak kayıtlı bulunan 59.000 m²’lik taşınmazın arsa olarak değerlendirilmesi uygun görülmemiştir.

SONUÇ: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK: nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davalı yararına takdir edilen 6.000.000 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.11.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.