Türk Medeni Kanunu’nun 652. maddesine dayanan davalarda, özgüleme değeri üzerinde mirasçıların uyuşmazlık içinde olmaları durumunda bu değerin hakim tarafından belirleneceği tartışmasızdır. Özgüleme, özgülenen mal üzerindeki mirasçıların elbirliği halindeki ortaklığını sona erdirdiğine ve paylaşma sonucunu hasıl ettiğine göre, özgüleme değerinin karara en yakın tarih esas alınarak belirlenmesi gerekir.
DAVA: Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR: 1- Davacı sağ eş, mülkiyeti ölen eşine ait birlikte yaşadıkları konut üzerinde miras hakkına mahsuben kendisine mülkiyet hakkı tanınmasını istemiş; mahkemece, taşınmazın davacının miras payı dışında kalan payının 2005 yılında belirlenen değerinden, davacının talebi üzerine kayınvalidesine bakmış olması karşılığı tespit edilen bakım giderleri indirildikten sonra, kalan miktar depo ettirilmek suretiyle, taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmiştir.
Türk Medeni Kanunu’nun 652. maddesine göre sağ eş, ölen eşine ait birlikte yaşadıkları konut üzerinde miras hakkına mahsuben mülkiyetin kendisine özgülenmesini isteyebilir. Mirasbırakan 06.09.2003 tarihinde altsoy bırakmadan ölmüştür. Davacı sağ eş, mirasbırakanın ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olduğuna göre mirasın yarısı üzerinde hak sahibidir (TMK m. 499/2). Şu halde davacının taşınmazdaki miras hakkı dışındaki diğer mirasçılara ait payın tam karşılığını ödemesi halinde özgülemenin yapılması zorunludur. Davacının terekeden ve mirasçılardan (Leman)’dan mirasın açıldığı tarihte muacceliyet kazanmış bir alacağı bulunmadıkça veya davalılarca açıkça kabul edilmedikçe Yasa’nın 652. maddesine dayanan davalarda özgüleme değerinden herhangi bir mahsup yapılamaz. Bu husus gözetilmeden bakım giderlerinin özgüleme değerinden mahsup edilmesi doğru görülmemiştir.
2- Türk Medeni Kanunu’nun 652. maddesine dayanan davalarda, özgüleme değeri üzerinde mirasçıların uyuşmazlık içinde olmaları durumunda bu değerin hakim tarafından belirleneceği tartışmasızdır (TMK m. 658). Özgüleme, özgülenen mal üzerindeki mirasçıların elbirliği halindeki ortaklığını sona erdirdiğine ve paylaşma sonucunu hasıl ettiğine göre, özgüleme değerinin karara en yakın tarih esas alınarak belirlenmesi gerekir. Nitekim bozmadan önce alınan 31.05.2005 tarihli bilirkişi raporunda da bu esasa göre değer belirlenmiştir. Ne var ki ilk hükmün bozulmuş olması karşısında belirlenen bu değer güncelliğini yitirmiştir. Öyleyse taşınmazın ölüm tarihindeki nitelikleri dikkate alınarak karara en yakın tarihteki değeri konusunda yeniden bilirkişiden rapor alınıp özgüleme değerinin belirlenen bu değer üzerinden hesaplanması gerekir. Bu husus gözetilmeksizin hüküm tesisi de doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeplerle (BOZULMASINA), istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 03.03.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.