Önalım bedelinin davacı tarafından dava açılırken hazır edilmesi ve mahkemece ön inceleme duruşmasında bedelin vadeli hesapta nemalandırılmak üzere depo edilmesi hususunda karar verilmesi gerektiği gözetilerek, ön alım bedelinin verilen sürede depo edilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığı
Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; pay sahibi olduğu taşınmazdan davalının müvekkilinin ablası …’dan 20.12.2018 tarihinde pay satın aldığını, müvekkilinin ön alım hakkının satın alma tarihinden itibaren süresi içinde kullandığını belirterek davalıya ait payların tapu kaydının iptali ile müvekkil adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; zamanaşımı ve hak düşürücü süreler yönünden davanın reddini talep ettiğini, davacının şufa hakkını kullanmak istediğine dair Çanakkale 3. Noterliğinin 16.11.2020 tarihli ihtarnamesine istinaden Çanakkale 4. Noterliğinin 24.11.2020 tarihli cevapları ile ön alım bedeli ödendiği takdirde 02.12.2020 tarihinde gayrimenkullerin hisse devrinin yapılabileceğinin belirtildiğini ancak davacı tarafın tapu müdürlüğünde hazır bulunmadığını, eşi ve kendisinin bu kez davacı vekili Av. … ile irtibata geçtiklerinde 04.01.2020 tarihine randevu aldıklarında davacıların şufa hakkını kullanmayacaklarını ve tapuya gelemeyeceklerini söylediğini, dava konusu gayrimenkullere ilişkin 17.12.2020 tarihinde Çanakkale 1. Noterliğinin 10750 yevmiye No.lu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını davacının hakları müteahhit …’a geçtiğinden davaya konu gayrimenkuller üzerinde davacının işbu davayı açma hakkı bulunmadığını açıklayarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kesin süre içerisinde ön alım bedeli depo edilmediğnden davanın usulden reddinekarar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili piyasa koşullarında bu denli yüksek bir paranın kesin sürede yatırılamamasının mücbir sebepten kaynaklandığının değerlendirilmediğini, mahkemenin dava şartı olan dava harç değerini dahi tamamlatmadan kesin mehil verme yoluna gittiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile önalım hakkının şartları oluştuğu, mahkemece 09.06.2021 tarihli ön inceleme celsesinde dava konusu 814 ada 55 parsel sayılı taşınmaz yönünden 130.000,00 TL, 814 ada 56 parsel sayılı taşınmaz yönünden 220.000,00 TL, davalı tarafından yapılan harç bedeli 7.000,00 TL olmak üzere toplam 357.000,00 TL bedelin mahkeme veznesine yatırılması hususunda davacı tarafa bir sonraki celse 14.07.2021 tarihine kadar kesin süre verildiği, kesin sürenin sonuçlarının ihtar edilmesine rağmen davacı tarafça yatırılmadığı açıklanmıştır. Önalım bedelinin davacı tarafından dava açılırken hazır edilmesi ve mahkemece ön inceleme duruşmasında bedelin vadeli hesapta nemalandırılmak üzere depo edilmesi hususunda karar verilmesi gerektiği gözetilerek, ön alım bedelinin verilen sürede depo edilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 732, 733,734 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.12.2023tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.