Zorunlu geçit hakkı davalarında istinaf kesinlik sınırı, sadece dava konusu taşınmaz lehine geçit hakkı kurulan parselin değeri dikkate alınarak belirlenemez. Geçit alternatifi taşınmazlardan herhangi birinin değerinin istinaf kesinlik sınırının üzerinde kalması durumunda, mahkemenin istinaf başvurusuna ilişkin dilekçesinin reddine dair kesin nitelikte karar vermesi doğru değildir
Davacı tarafından, davalılar aleyhine 01.10.2018 tarihinde verilen dilekçeyle geçit hakkı tesisi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 25/05/2021 tarihli hükme karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair verilen 29/07/2021 tarihli ek kararın istinaf yoluyla incelenmesi davalı … tarafından talep edilmiştir. Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin ilk derece mahkemesi kararının miktar itibari ile kesin olması nedeniyle usulden reddine dair verilen karar davalı … tarafından temyiz edilmiştir. Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince 05/06/2023 tarihli ek karar ile temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiş olup bu ek kararın davalı … tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR Dava, TMK’nın 747 nci maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Davacı; maliki olduğu 114 ada 20 parsel sayılı taşınmaz lehine bedeli mukabilinde davalılara ait aynı yer 1 ve 21 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı tesis edilmesini talep etmiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine kesin olmak üzere karar verilmiş, davalı …’ın hükmü istinaf etmesi üzerine ilk derece mahkemesinin 29.07.2021 tarihli ek kararı ile istinaf dilekçesinin reddine dair verilen ek karar verilmiş, bunun üzerine ek karar davalı … tarafından istinaf edilmiştir.
Davalı …’ın istinaf talebi üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinafa konu dava değerinin 2.634,37 TL olması nedeniyle HMK’nın 341/2 nci maddesi gereğince istinaf kesinlik sınırı olan 5.880,00 TL’nin altında kaldığından, davalının istinaf başvurusuna ilişkin dilekçesinin HMK’nun 341/2, 346 ve 352 nci maddeleri uyarınca reddine dair kesin olarak karar verilmiştir.
Davalı …’ın temyiz talebi üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 05.06.2023 tarihli ek kararı ile davalı vekilinin temyiz dilekçesinin, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362/1-a. maddesinin delaleti ile aynı Kanun’un 346/1 inci maddesi uyarınca reddine karar verilmiştir. Davalı …, temyiz dilekçesinin reddine ilişkin ek kararı temyiz etmiştir.
1.Her ne kadar ilk derece mahkemesince 114 ada 20 parsel sayılı taşınmaz lehine 114 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş ve dava değeri 2.634,37 TL üzerinden kabul edilmişse de; dosya içerisindeki ziraat ve gayrimenkul değerlendirme uzmanı bilirkişi raporuna göre 3 numaralı geçit alternatifinin değeri 6.779,70 TL olarak hesaplanmıştır. Mahkemenin karar verdiği 2021 yılı için istinaf kesinlik sınırı 5.880,00 TL’dir. Geçit alternatiflerinden birinin istinaf kesinlik sınırının üzerinde kaldığı anlaşıldığına göre Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin davalı vekilinin istinaf başvurusuna ilişkin dilekçesinin HMK’nın 341/2, 346 ve 352 nci maddeleri uyarınca reddine dair kesin nitelikte karar vermesi doğru değildir. Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 05.06.2023 tarihli ek kararın kaldırılarak davalının temyiz incelenmesine geçilmiştir.
2.Davalı …’ın temyiz itirazlarına gelince; uyuşmazlık TMK’nın 747 nci maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Bu durumda yukarıda açıklanan nedenlerle dava değerinin kesinlik sınırının altında kaldığından bahsedilmeyeceğinden Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince davalı …’ın istinaf itirazlarının ve esastan bilirkişiler tarafından bilirkişi raporunda belirtilen seçeneklerin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekirken başvurusunun HMK’nın 341/2, 346 ve 352 nci maddeleri uyarınca reddine dair kesin olarak karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ:
Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 05.06.2023 tarihli temyiz dilekçesinin reddine ilişkin EK KARARININ KALDIRILMASINA; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, Peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 19.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.