Deliceliklerin imarı için masraf ve emek sarfı ile zeytinlik haline getirilmesi tapulama kanunu bakımından ihya sayılır.
Delice (Yabani zeytin) liklerin aşılanarak, masraf ve emek sarfedilerek zeytinlik haline getirilmesinin 5602 sayılı Tapulama Kanununun 52 nci maddesinin tatbikı bakımından (ihya) sayılıp sayılmıyacağı hususunda Temyiz Yedinci Hukuk Dairesince müstekâr daire ictihadına muhalif bir ictihadın kabulüne temayül edildiği Daire Reisinin 2/11/1957 tarihli yazısında belirtilmiş 20/3/1958 tarihli azısında ise Temyiz Hukuk Heyeti Umumiyesinin 19/3/1958 tarih ve E: 7/57, K: 7/51 sayılı ilâmiyle dairenin müstekar kararları arasında dahi ictihad ihtilâfı tehaddüs ettiği bildirilmiş keyfiyetin Temyiz Tevhidi İctihad Büyük Heyetinde müzakeresiyle ictihadın birleştirilmesi istenmiş evrak Birinci Reislik makamından Heyetimize tevdii edilmiş olmakla Temyiz Tevhidi İctihad Büyük Heyetinde keyfiyet müzakere olundu. Neticede;
Yedinci Hukuk Dairesinin müstekar ictihadı ile sonraki temayülü ve Hukuk Heyeti Umumiyesi ilâmı arasında ihtilâf bulunduğu ve tevhidi içtihad yoliyle işin karara bağlanması icabettiği mevcudun üçte ikisini geçen ekseriyetiyle kararlaştırıldıktan sonra esas mesele tetkik ve münakaşa edildi.
5602 sayılı Tapulama Kanununun 52 nci maddesinde (İhya) dan bahsedilmiş ise de, ne gibi hallerin (İhya) sayılacağı gösterilmemiştir. 2644 sayılı Tapu Kanununun 4753 sayılı kanunla ilga edilen 6 ncı maddesi (Taşlık, pırnallık olan toprakların masraf ve emek sarfedilerek tarla, bağ ve meyvelik haline konulması) nı imar saymış ve 4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Kanununun geçici maddesi (Ham toprağı açmayı ve araziyi kütük ve ağaç dikerek bağ ve bahçe haline getirmeyi) ihya addederek bunu yapanlara bazı haklar tanımıştır.
5602 sayılı Tapulama Kanununun 52 nci maddesi kabul edilirken kanun vazıının Tapu Kanununun mülga 6 ncı ve Çiftçiyi Topraklandırma Kanununun muvakkat maddesini göz önünde tuttuğu Tapulama Kanununun Hükümet tarafından sevkedilen gerekçesindeki işaretten ve 52 nci maddede 4753 sayılı kanundan bahsedilmesinden anlaşılmaktadır.
Ancak 4753 sayılı kanunun muvakkat maddesi 5618 sayılı kanunun 3 üncü maddesiyle tadil edilmiş muaddel maddenin ikinci fıkrası (Delicelik olupta imar için masraf ve emek sarfedilerek zeytinlik haline getirilmiş toprakları) dahi ihya hükümlerine tabi tutmuştur. içtihad ihtilâfı işbu tadil sebebiyle tehaddüs etmiş bulunmaktadır.
Zeytinciliğin Islahı ve Yabani Zeytinlerin Aşılanması hakkındaki 3573 sayılı Kanunda yabani zeytinlerin aşılanması ve aşılayanlara idari merciler tarafından temliki hususi hükümlere tabi tutulmuştur.
İçtihad ihtilâfına mevzu olan dâvalar işbu kanunda gösterilen usul ve merasime riayet edilmeksizin aşılanan ve zeytinlik haline getirilen deliceliklere taallûk etmektedir.
Temyiz Yedinci Hukuk Dairesi evvelki ilâmlarında deliceliklerin aşılanmasını ve zeytinlik haline getirilmesini 52 nci maddenin tatbikı bakımından (İhya) saymadığı halde Temyiz Hukuk Heyeti Umumiyesi ilâmı ile Yedinci Hukuk Dairesinin son temeyülünde bunlar hakkında dahi 52 nci madde hükmünün tatbik olunacağı ictihad edilmiştir. İctihad ihtilâfını doğuran 52 nci madde 4753 sayılı kanunun tadilinden evvelki muvakkat maddesini gözönünde tutarak (İhya) yı mânalandırmış ve tapulama sırasında bu gibi toprakların ihya edenler veya mirascıları adlarına tapulanmasını emretmiş olması bakımından 5618 sayılı kanunun 3 üncü maddesiyle vâkı tadil muvacehesinde maddenin muaddel şekli nazara alınarak (İhya) yı mânalandırmak kanun vazıının maksat ve istihdaf ettiği gayeye uygun düşer. Bu itibarla;
4753 sayılı kanunun 5618 sayılı kanun madde 3 ile tadil edilen muvakkat maddesinin 2 nci fıkrası hükmü nazara alınarak deliceliklerin imar için masraf ve emek sarfı ile zeytinlik haline getirilmesinin Tapulama Kanununun 52 nci maddesinin tatbikı bakımından (İhya) sayılacağına ve bu gibi topraklar hakkında dahi bu madde hükmünün tatbik edilmesi lâzım geldiğine mevcudun üçte ikisini geçen ekseriyetiyle 11 Haziran 1958 tarihinde karar verildi.
Yorumlar (1)